ⓘ Xem hướng dẫn sử dụng.
- / : Bật/tắt từ điển.
- / : Bật/tắt đèn.
- / : Bật/tắt chế độ đọc báo.
- Để quay lại phần đọc báo, bấm vào:
- Mỗi lần tải trang một từ mới sẽ hiện ra.
- Dụng cụ tìm kiếm chấp nhận chữ việt, pinyin, hán.
名 - danh
假名 giả danh
Từ điển trích dẫn
1. Lấy danh nghĩa của người khác.
2. Tên giả. Như "sử dụng giả danh dĩ yểm nhân nhĩ mục" 使用假名以掩人耳目 dùng tên giả để che tai mắt người ta.
3. Hư danh.
4. Các pháp trên thế gian đều do khái niệm ngôn ngữ mà thành, không có thể tính chân thật.
2. Tên giả. Như "sử dụng giả danh dĩ yểm nhân nhĩ mục" 使用假名以掩人耳目 dùng tên giả để che tai mắt người ta.
3. Hư danh.
4. Các pháp trên thế gian đều do khái niệm ngôn ngữ mà thành, không có thể tính chân thật.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Mượn tên tuổi, tiếng tăm người khác — Tên giả, không phải tên thật.
▸ Từng từ: 假 名
功名 công danh
Từ điển trích dẫn
1. Sự nghiệp và thanh danh. ◇ Nhạc Phi 岳飛: "Tam thập công danh trần dữ thổ, Bát thiên lí lộ vân hòa nguyệt" 三十功名塵與土, 八千里路雲和月 (Mãn giang hồng 滿江紅, Từ 詞) Công danh ba chục năm trời, chẳng qua là cát với bụi, (Bôn ba chinh chiến) tám ngàn dặm đường dài, chỉ thấy mây và trăng.
2. Chỉ khoa bảng và chức quan (dưới thời đại khoa cử ngày xưa).
2. Chỉ khoa bảng và chức quan (dưới thời đại khoa cử ngày xưa).
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Sự việc lập được và tiếng tăm có được. Hát nói của Nguyễn Công Trứ có câu: » Trong lang miếu đã dành công danh ấy «.
▸ Từng từ: 功 名
名分 danh phận
Từ điển trích dẫn
1. Danh vị và thân phận. ◇ Trang Tử 莊子: "Dịch dĩ đạo âm dương, Xuân Thu dĩ đạo danh phận" 易以道陰陽, 春秋以道名分 (Thiên hạ 天下) Kinh Dịch giải về âm dương, kinh Xuân Thu giảng về danh phận.
2. Danh nghĩa. ◇ Thương quân thư 商君書: "Phù mại thố giả mãn thị, nhi đạo bất cảm thủ, do danh phận dĩ định dã" 夫賣兔者滿市, 而盜不敢取, 由名分已定也 (Định phận 定分) Người ta bán thỏ đầy chợ, mà kẻ trộm không dám lấy, bởi vì danh nghĩa đã xác định vậy.
2. Danh nghĩa. ◇ Thương quân thư 商君書: "Phù mại thố giả mãn thị, nhi đạo bất cảm thủ, do danh phận dĩ định dã" 夫賣兔者滿市, 而盜不敢取, 由名分已定也 (Định phận 定分) Người ta bán thỏ đầy chợ, mà kẻ trộm không dám lấy, bởi vì danh nghĩa đã xác định vậy.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Tiếng tăm và việc làm — Ngày nay chỉ địa vị xã hội.
▸ Từng từ: 名 分
名利 danh lợi
Từ điển trích dẫn
1. Danh vị và lợi lộc, tiếng tăm và lợi ích. ◇ Cao Bá Quát 高伯适: "Cổ lai danh lợi nhân, Bôn tẩu lộ đồ trung" 古來名利人, 奔走路途中 (Sa hành đoản ca 沙行短歌) Xưa nay hạng người danh lợi, Vẫn tất tả ngoài đường sá.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Chỉ chung tiếng tăm và tiền của. Cũng nói Lợi danh. Hát nói của NCT: » Chen chúc lợi danh đã chán ngắt, Cúc tùng phong nguyệt mới vui sao «.
▸ Từng từ: 名 利
名勝 danh thắng
phồn thể
Từ điển phổ thông
danh lam thắng cảnh, nơi nổi tiếng về cảnh đẹp hoặc di tích lịch sử
Từ điển trích dẫn
1. Cổ tích danh tiếng hoặc nơi có phong cảnh đẹp. ◇ Nho lâm ngoại sử 儒林外史: "Giá dạng danh thắng đích sở tại, nhi kim phá bại chí thử, tựu một hữu nhất cá nhân lai tu lí" 這樣名勝的所在, 而今破敗至此, 就沒有一個人來修理 (Đệ ngũ thập ngũ hồi).
2. Bậc tài giỏi có danh vọng. ◇ Lưu Nghĩa Khánh 劉義慶: "Tuyên Vũ tập chư danh thắng giảng Dịch, nhật thuyết nhất quái" 宣武集諸名勝講易, 日說一卦 (Thế thuyết tân ngữ 世說新語, Văn học 文學).
2. Bậc tài giỏi có danh vọng. ◇ Lưu Nghĩa Khánh 劉義慶: "Tuyên Vũ tập chư danh thắng giảng Dịch, nhật thuyết nhất quái" 宣武集諸名勝講易, 日說一卦 (Thế thuyết tân ngữ 世說新語, Văn học 文學).
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Cảnh đẹp nổi tiếng.
▸ Từng từ: 名 勝
名單 danh đan
名字 danh tự
Từ điển phổ thông
tên người
Từ điển trích dẫn
1. Họ và tên.
2. Tiếng gọi tên sự vật.
3. Tên và tên chữ. Ngày xưa, ở Trung Hoa, con trai sinh ra được đặt tên ("mệnh danh" 命名), năm lên 20 tuổi làm lễ đội mũ ("quán lễ" 冠禮) có thêm "tự" 字 (tên chữ). Ra đời, có thể lấy thêm "hiệu" 號 (tên hiệu). Tự xưng thì dùng "danh" 名, người khác để tỏ lòng tôn kính dùng "tự" hoặc "hiệu" để xưng hô.
4. Danh dự, tiếng tăm.
2. Tiếng gọi tên sự vật.
3. Tên và tên chữ. Ngày xưa, ở Trung Hoa, con trai sinh ra được đặt tên ("mệnh danh" 命名), năm lên 20 tuổi làm lễ đội mũ ("quán lễ" 冠禮) có thêm "tự" 字 (tên chữ). Ra đời, có thể lấy thêm "hiệu" 號 (tên hiệu). Tự xưng thì dùng "danh" 名, người khác để tỏ lòng tôn kính dùng "tự" hoặc "hiệu" để xưng hô.
4. Danh dự, tiếng tăm.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Tên và tên chữ — Chữ gọi tên sự vật.
▸ Từng từ: 名 字
名家 danh gia
Từ điển trích dẫn
1. Học giả, nhà chuyên môn nổi tiếng.
2. Phái triết học cổ Trung Hoa, chủ trương lấy tên gọi mà luận về sự vật ("Đặng Tích" 鄧析, "Huệ Thi" 惠施, "Công Tôn Long" 公孫龍).
3. Gia đình có tiếng. ☆ Tương tự: "danh môn" 名門.
2. Phái triết học cổ Trung Hoa, chủ trương lấy tên gọi mà luận về sự vật ("Đặng Tích" 鄧析, "Huệ Thi" 惠施, "Công Tôn Long" 公孫龍).
3. Gia đình có tiếng. ☆ Tương tự: "danh môn" 名門.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Nhà học giả nổi tiếng — Phái triết học cổ Trung Hoa, chủ trương lấy tên gọi của sự vật mà luận về sự vật — Gia đình tiếng tăm.
▸ Từng từ: 名 家
名師 danh sư
Từ điển trích dẫn
1. Bậc thầy nổi tiếng.
2. Quân đội cường thịnh. ◇ Chiến quốc sách 戰國策: "Kim Tần địa hình đoạn trường tục đoản, phương sổ thiên lí, danh sư sổ bách vạn" 今秦地形斷長續短, 方數千里, 名師數百萬 (Tần sách tam 秦策三) Nay đất Tần, cắt chỗ dài bổ vào chỗ ngắn thì vuông vức được vài ngàn dặm, lính giỏi có tới trăm vạn.
2. Quân đội cường thịnh. ◇ Chiến quốc sách 戰國策: "Kim Tần địa hình đoạn trường tục đoản, phương sổ thiên lí, danh sư sổ bách vạn" 今秦地形斷長續短, 方數千里, 名師數百萬 (Tần sách tam 秦策三) Nay đất Tần, cắt chỗ dài bổ vào chỗ ngắn thì vuông vức được vài ngàn dặm, lính giỏi có tới trăm vạn.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Ông thầy dạy học giỏi nổi tiếng.
▸ Từng từ: 名 師
名望 danh vọng
Từ điển phổ thông
danh vọng, danh tiếng, tiếng tăm
Từ điển trích dẫn
1. Danh dự và thanh vọng. ◇ Văn minh tiểu sử 文明小史: "Tha đích danh vọng dã tiệm tiệm đê hạ khứ, chỉ hảo xuyên lưỡng kiện trách tụ đích y thường, đái thượng phó kim ti biên đích nhãn kính, phong lưu tự thưởng, liêu dĩ giải trào nhi dĩ" 他的名望也漸漸低下去, 只好穿兩件窄袖的衣裳, 戴上副金絲邊的眼鏡, 風流自賞, 聊以解嘲而已 (Đệ nhị tứ hồi).
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Tiếng tăm và sự kính trọng.
▸ Từng từ: 名 望
名相 danh tướng
Từ điển trích dẫn
1. Danh và sắc, tên gọi và hình dáng, thấy được bằng mắt và nghe được bằng tai.
2. Để gọi một giả danh.
3. Vị quan đứng đầu triều đình (tể tướng 宰相), nổi tiếng về tài trị nước.
2. Để gọi một giả danh.
3. Vị quan đứng đầu triều đình (tể tướng 宰相), nổi tiếng về tài trị nước.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Tiếng nhà Phật, chỉ tai và mắt, tai nghe được gọi là Danh, mắt nhìn được gọi là Tướng — Vị quan văn đứng đầu triều đình, nổi tiếng về tài trị nước.
▸ Từng từ: 名 相
名筆 danh bút
Từ điển trích dẫn
1. Chữ viết đẹp, người viết chữ đẹp nổi tiếng. ☆ Tương tự: "hảo bút" 好筆.
2. Áng văn hay nổi tiếng. ☆ Tương tự: "giai tác" 佳作, "danh tác" 名作.
3. Nhà văn có tiếng. ☆ Tương tự: "danh gia" 名家.
2. Áng văn hay nổi tiếng. ☆ Tương tự: "giai tác" 佳作, "danh tác" 名作.
3. Nhà văn có tiếng. ☆ Tương tự: "danh gia" 名家.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Nét bút có tiếng, chỉ người viết đẹp hoặc vẽ giỏi — Tác phẩm văn chương nổi tiếng.
▸ Từng từ: 名 筆
名義 danh nghĩa
phồn thể
Từ điển phổ thông
1. danh nghĩa, làm thay cho người khác
2. chức vụ không có thực
2. chức vụ không có thực
Từ điển trích dẫn
1. Danh xưng và ý nghĩa, nhân cái danh mà sanh ra cái nghĩa.
2. Danh dự và đạo nghĩa.
3. Bề ngoài, hình thức. ★ Tương phản: "thực chất" 實質.
2. Danh dự và đạo nghĩa.
3. Bề ngoài, hình thức. ★ Tương phản: "thực chất" 實質.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Tên gọi và cái ý nghĩa của tên gọi đó.
▸ Từng từ: 名 義
名色 danh sắc
Từ điển trích dẫn
1. Người đẹp nổi tiếng.
2. Danh mục, danh xưng.
3. Danh nghĩa. ◇ Thiên vũ hoa 天雨花: "Tiểu thư tự tri nan kháng lệ, danh sắc phu thê quá nhất sanh" 小姐自知難伉儷, 名色夫妻過一生 (Đệ nhị thập hồi).
4. Phật giáo dụng ngữ: "Sắc" 色 là uẩn thứ nhất trong "ngũ uẩn" 五蘊, "danh" 名 là bốn uẩn còn lại: "thụ" 受, "tưởng" 想, "hành" 行, "thức" 識.
2. Danh mục, danh xưng.
3. Danh nghĩa. ◇ Thiên vũ hoa 天雨花: "Tiểu thư tự tri nan kháng lệ, danh sắc phu thê quá nhất sanh" 小姐自知難伉儷, 名色夫妻過一生 (Đệ nhị thập hồi).
4. Phật giáo dụng ngữ: "Sắc" 色 là uẩn thứ nhất trong "ngũ uẩn" 五蘊, "danh" 名 là bốn uẩn còn lại: "thụ" 受, "tưởng" 想, "hành" 行, "thức" 識.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Tiếng nhà Phật, chỉ chung Ngũ uẩn tức Sắc, Thụ, Tưởng, Hành, Thức. Sắc tức là sắc tướng, là uẩn thứ nhất và Danh bao gồm bốn uẩn còn lại. — Người kĩ nữ nổi tiếng là đẹp, ai cũng biết.
▸ Từng từ: 名 色
名花 danh hoa
Từ điển trích dẫn
1. Phiếm chỉ hoa đẹp. ◇ Phương Can 方干: "Ngẫu thường gia quả cầu chi khứ, Nhân vấn danh hoa kí chủng lai" 偶嘗嘉果求枝去, 因問名花寄種來 (Đề thịnh lệnh tân đình 題盛令新亭).
2. Tỉ dụ kĩ nữ.
3. Tỉ dụ người con gái đẹp. ◎ Như: "danh hoa hữu chủ" 名花有主.
2. Tỉ dụ kĩ nữ.
3. Tỉ dụ người con gái đẹp. ◎ Như: "danh hoa hữu chủ" 名花有主.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Loài hao đẹp nổi tiếng — Người gái điếm đẹp nổi tiếng.
▸ Từng từ: 名 花
名藍 danh lam
Từ điển trích dẫn
1. Ngôi chùa nổi tiếng. § "Già-lam" 伽藍 phiên âm chữ Phạn "samgharama", gọi tắt là "lam", tức là nơi thờ "Phật" 佛). ◇ Triệu Dực 趙翼: "Danh lam phỏng Vân Tê, Nhất kính nhập thâm trúc" 名藍訪雲棲, 一徑入深竹 (Tương nhập vân tê tu hoàng giáp lộ 將入雲栖修篁夾路).
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Ngôi chùa nổi tiếng ( Tiếng Phạn Già — lam là chùa thờ Phật ).
▸ Từng từ: 名 藍
名號 danh hiệu
Từ điển trích dẫn
1. "Danh" 名 tên thật đặt khi sinh ra và "hiệu" 號 tên đặt thêm để gọi tác giả văn chương, tác phẩm nghệ thuật..
2. Cái tên đẹp đẽ người ta dùng để nói đến một người. ☆ Tương tự: "mĩ danh" 美名.
3. Chỉ chung tên gọi. ☆ Tương tự: "danh tự" 名字, "xưng vị" 稱謂.
2. Cái tên đẹp đẽ người ta dùng để nói đến một người. ☆ Tương tự: "mĩ danh" 美名.
3. Chỉ chung tên gọi. ☆ Tương tự: "danh tự" 名字, "xưng vị" 稱謂.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Tên thật và tên dùng ngoài đời — Cái tên đẹp đẽ để nói lên ý nghĩa gì — Chỉ chung tên gọi.
▸ Từng từ: 名 號
報名 báo danh
Từ điển phổ thông
báo danh, đăng tên, gọi tên
Từ điển trích dẫn
1. Ghi tên. § Thủ tục điền tên họ, tuổi, tịch quán... để được tham gia hoạt động, thi cử, tranh đua... ◇ Trần Khang Kì 陳康祺: "(Khang Hi Ất Dậu) dụ Giang Nam thượng hạ lưỡng Giang cử giám sanh viên đẳng, hữu thư pháp tinh thục, nguyện phó nội đình cung phụng sao tả giả, trước báo danh" (康熙乙酉)諭江南上下兩江舉監生員等, 有書法精熟, 願赴內廷供奉抄寫者, 著報名 (Yến hạ hương thỏa lục 燕下鄉脞錄, Quyển thập).
2. Cho biết tên họ của mình. ◇ Phúc huệ toàn thư 福惠全書: "Đầu Hồng Lô Tự báo danh, từ triều tạ ân" 投鴻臚寺報名, 辭朝謝恩 (Quyển nhất 卷一, Thệ sĩ bộ 筮仕部, Từ triều 辭朝).
2. Cho biết tên họ của mình. ◇ Phúc huệ toàn thư 福惠全書: "Đầu Hồng Lô Tự báo danh, từ triều tạ ân" 投鴻臚寺報名, 辭朝謝恩 (Quyển nhất 卷一, Thệ sĩ bộ 筮仕部, Từ triều 辭朝).
▸ Từng từ: 報 名
大名 đại danh
Từ điển trích dẫn
1. Danh dự lớn lao. ◇ Sử Kí 史記: "Thả tráng sĩ bất tử tức dĩ, tử tức cử đại danh nhĩ, vương hầu tướng tướng ninh hữu chủng hồ?" 且壯士不死即已, 死即舉大名耳, 王侯將相寧有種乎 (Trần Thiệp thế gia 陳涉世家) Vả chăng đã là tráng sĩ, không chết thì thôi, chứ chết thì phải chết cho đại sự, vương hầu, tướng, tướng, há cứ phải là con dòng cháu giống.
2. Tiếng tôn xưng người. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Giá nhất trận sát đắc Giang Nam nhân nhân hại phạ, văn Trương Liêu đại danh, tiểu nhi dã bất cảm dạ đề" 這一陣殺得江南人人害怕, 聞張遼大名, 小兒也不敢夜啼 (Đệ lục thập thất hồi) Trận đánh giết này, người Giang Nam ai ai cũng khiếp sợ, trẻ con nghe đến đại danh Trương Liêu cũng không dám khóc đêm.
2. Tiếng tôn xưng người. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Giá nhất trận sát đắc Giang Nam nhân nhân hại phạ, văn Trương Liêu đại danh, tiểu nhi dã bất cảm dạ đề" 這一陣殺得江南人人害怕, 聞張遼大名, 小兒也不敢夜啼 (Đệ lục thập thất hồi) Trận đánh giết này, người Giang Nam ai ai cũng khiếp sợ, trẻ con nghe đến đại danh Trương Liêu cũng không dám khóc đêm.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Tiếng tăm lớn lao — Tiếng tôn xưng người mình mới gặp lần đầu.
▸ Từng từ: 大 名
好名 hiếu danh
Từ điển trích dẫn
1. "Hảo danh" 好名. Tiếng tốt. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Bả chúng nhân đả ban thể thống liễu, ninh khả ngã đắc cá hảo danh nhi dã bãi liễu" 把眾人打扮體統了, 寧可我得個好名兒也罷了 (Đệ ngũ thập nhất hồi) Để mọi người ăn mặc trang sức cho đàng hoàng, miễn sao tôi cũng được tiếng tốt.
2. Đọc là "hiếu danh" 好名. Ham thích danh vọng.
2. Đọc là "hiếu danh" 好名. Ham thích danh vọng.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Ham thích tiếng tăm.
Từ điển trích dẫn
1. "Hảo danh" 好名. Tiếng tốt. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Bả chúng nhân đả ban thể thống liễu, ninh khả ngã đắc cá hảo danh nhi dã bãi liễu" 把眾人打扮體統了, 寧可我得個好名兒也罷了 (Đệ ngũ thập nhất hồi) Để mọi người ăn mặc trang sức cho đàng hoàng, miễn sao tôi cũng được tiếng tốt.
2. Đọc là "hiếu danh" 好名. Ham thích danh vọng.
2. Đọc là "hiếu danh" 好名. Ham thích danh vọng.
▸ Từng từ: 好 名
成名 thành danh
捐名 quyên danh
揚名 dương danh
更名 canh danh
正名 chánh danh
Từ điển trích dẫn
1. Gọi tên cho đúng, làm cho danh và thật tương hợp. ◇ Quản Tử 管子: "Thủ thận chánh danh, ngụy trá tự chỉ" 守慎正名, 偽詐自止 (Chánh đệ 正第). ◇ Ba Kim 巴金: "Danh bất chánh, tắc ngôn bất thuận, chánh danh thị tối yếu khẩn đích" 名不正, 則言不順, 正名是最要緊的 (Tân sanh 新生, Nhất cá nhân cách đích thành trưởng 一個人格的成長).
2. Lời mạo đầu (trong tiểu thuyết, tạp kịch...) để điểm minh hoặc bổ sung chính văn. ◇ Lí Ngư 李漁: "Nguyên từ khai tràng, chỉ hữu mạo đầu sổ ngữ, vị chi chánh danh, hựu viết tiết tử" 元詞開場, 止有冒頭數語, 謂之正名, 又曰楔子 (Nhàn tình ngẫu kí 閑情偶寄, Từ khúc 詞曲下, Cách cục 格局).
3. Quan lại chánh thức, khác với phó chức hoặc lâm thời. ◇ Vĩnh Lạc đại điển hí văn tam chủng 永樂大典戲文三種: "Tự gia tính Chu, danh Kiệt, kiến tại sung bổn phủ chánh danh ti lại" 自家姓朱, 名傑, 見在充本府正名司吏 (Tiểu tôn đồ 小孫屠, Đệ lục xuất).
2. Lời mạo đầu (trong tiểu thuyết, tạp kịch...) để điểm minh hoặc bổ sung chính văn. ◇ Lí Ngư 李漁: "Nguyên từ khai tràng, chỉ hữu mạo đầu sổ ngữ, vị chi chánh danh, hựu viết tiết tử" 元詞開場, 止有冒頭數語, 謂之正名, 又曰楔子 (Nhàn tình ngẫu kí 閑情偶寄, Từ khúc 詞曲下, Cách cục 格局).
3. Quan lại chánh thức, khác với phó chức hoặc lâm thời. ◇ Vĩnh Lạc đại điển hí văn tam chủng 永樂大典戲文三種: "Tự gia tính Chu, danh Kiệt, kiến tại sung bổn phủ chánh danh ti lại" 自家姓朱, 名傑, 見在充本府正名司吏 (Tiểu tôn đồ 小孫屠, Đệ lục xuất).
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Gọi tên cho đúng — Một nguyên tắc chính trị của Nho giáo, trong đó mỗi sự vật, mỗi người đều phải có đủ các ý nghĩa nêu bởi tên gọi sự vật đó, người đó, chẳng hạn vua phải giữ đúng đạo vua thì mới thật là vua.
▸ Từng từ: 正 名
沽名 cô danh
Từ điển trích dẫn
1. Mua danh, chuốc tiếng. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Khả tri na ta tử đích đô thị cô danh, tịnh bất tri đại nghĩa" 可知那些死的都是沽名, 並不知大義 (Đệ tam thập lục hồi) Cho hay những cái chết ấy, chẳng qua chỉ để mua chuộc tiếng khen, chứ chẳng hiểu nghĩa lớn gì cả.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Mua danh, mua tiếng tăm hão huyền.
▸ Từng từ: 沽 名
混名 hỗn danh
Từ điển trích dẫn
1. Tên riêng, ngoại hiệu, xước hiệu. § Còn gọi là: "hỗn hiệu" 混號, "hồn danh" 渾名, "hồn hiệu" 渾號, "ngộn danh" 諢名. ◇ Thủy hử truyện 水滸傳: "Tuy nhiên biệt nhân khiếu tiểu nhân môn giá đẳng hỗn danh, thật bất tằng hãm hại lương thiện" 雖然別人叫小人們這等混名, 實不曾陷害良善 (Đệ tứ cửu hồi).
2. Chỉ tục danh, tên thường gọi. ◇ Chu Lập Ba 周立波: "Trà tử đích học danh thị du trà, hỗn danh ni, tựu khiếu tố trà tử" 茶籽的學名是油茶, 混名呢, 就叫做茶籽 (Phiên cổ 翻古).
2. Chỉ tục danh, tên thường gọi. ◇ Chu Lập Ba 周立波: "Trà tử đích học danh thị du trà, hỗn danh ni, tựu khiếu tố trà tử" 茶籽的學名是油茶, 混名呢, 就叫做茶籽 (Phiên cổ 翻古).
▸ Từng từ: 混 名
清名 thanh danh
知名 tri danh
Từ điển trích dẫn
1. Nhận biết tên gọi sự vật một cách chính xác. ◇ Tuân Tử 荀子: "Danh văn nhi thật dụ, danh chi dụng dã; lũy nhi thành văn, danh chi lệ dã; dụng, lệ câu đắc, vị chi tri danh" 名聞而實喻, 名之用也; 累而成文, 名之麗也; 用, 麗俱得, 謂之知名 (Chánh danh 正名).
2. Bảo cho biết tên họ. ◇ Lễ Kí 禮記: "Nam nữ phi hữu hành môi, bất tương tri danh" 男女非有行媒, 不相知名 (Khúc lễ thượng 曲禮上). § Ngày xưa hôn lễ có sáu lễ, lễ thứ hai gọi là "vấn danh" 問名.
3. Nghe biết tên gọi. ◇ Mai Nghiêu Thần 梅堯臣: "Ngạn bàng thảo thụ mật, Vãng vãng bất tri danh" 岸傍草樹密, 往往不知名 (Tạp thi tuyệt cú 雜詩絕句).
4. Có tiếng tăm, ai cũng nghe tên. § Cũng như "trứ danh" 著名. ◇ Tân Văn Phòng 辛文房: "Từ đa kí ngụ tỉ hứng chi tác, vô bất tri danh" 辭多寄寓比興之作, 無不知名 (Đường tài tử truyện 唐才子傳, Vương Cốc 王轂).
2. Bảo cho biết tên họ. ◇ Lễ Kí 禮記: "Nam nữ phi hữu hành môi, bất tương tri danh" 男女非有行媒, 不相知名 (Khúc lễ thượng 曲禮上). § Ngày xưa hôn lễ có sáu lễ, lễ thứ hai gọi là "vấn danh" 問名.
3. Nghe biết tên gọi. ◇ Mai Nghiêu Thần 梅堯臣: "Ngạn bàng thảo thụ mật, Vãng vãng bất tri danh" 岸傍草樹密, 往往不知名 (Tạp thi tuyệt cú 雜詩絕句).
4. Có tiếng tăm, ai cũng nghe tên. § Cũng như "trứ danh" 著名. ◇ Tân Văn Phòng 辛文房: "Từ đa kí ngụ tỉ hứng chi tác, vô bất tri danh" 辭多寄寓比興之作, 無不知名 (Đường tài tử truyện 唐才子傳, Vương Cốc 王轂).
▸ Từng từ: 知 名
缺名 khuyết danh
聲名 thanh danh
英名 anh danh
Từ điển trích dẫn
1. Tiếng tăm tốt đẹp. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Kim tướng quân niên kỉ dĩ cao, thảng sảo hữu sâm si, động diêu nhất thế anh danh, giảm khước Thục trung duệ khí" 今將軍年紀已高, 倘稍有參差, 動搖一世英名, 減卻蜀中銳氣 (Đệ cửu thập nhất hồi) Nay tướng quân tuổi tác đã cao, nếu lỡ xảy ra việc gì, động chạm tiếng tăm một đời, mà còn giảm mất nhuệ khí quân Thục.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Tiếng tăm tốt đẹp, nổi tiếng.
▸ Từng từ: 英 名
著名 trứ danh
Từ điển trích dẫn
1. Nổi tiếng, nức tiếng, có danh tiếng. ◇ Văn minh tiểu sử 文明小史: "Tha nhận thức nhất cá dương nhân, thị cá trứ danh đích quáng sư" 他認識一個洋人, 是個著名的礦師 (Đệ ngũ thập tam hồi).
2. Ghi danh tự hoặc danh xưng. ◇ Hàn Phi Tử 韓非子: "Hào kiệt bất trứ danh ư đồ thư, bất lục công ư bàn vu, kí niên chi điệp không hư" 豪傑不著名於圖書, 不錄功於盤盂, 記年之牒空虛 (Đại thể 大體).
2. Ghi danh tự hoặc danh xưng. ◇ Hàn Phi Tử 韓非子: "Hào kiệt bất trứ danh ư đồ thư, bất lục công ư bàn vu, kí niên chi điệp không hư" 豪傑不著名於圖書, 不錄功於盤盂, 記年之牒空虛 (Đại thể 大體).
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Cái tiếng tăm lộ rõ ra. Nổi tiếng.
▸ Từng từ: 著 名
諱名 húy danh
名韁利鎖 danh cương lợi tỏa
Từ điển trích dẫn
1. Bị ràng buộc trong vòng danh lợi. ◇ Liễu Vĩnh 柳永: "Túy hương quy xứ tu tận hứng, mãn chước cao ngâm. Hướng thử miễn, danh cương lợi tỏa, hư phí quang âm" 醉鄉歸處須盡興, 滿酌高吟. 向此免, 名韁利鎖, 虛費光陰 (Hạ vân phong 夏雲峰, Yến đường thâm từ 宴堂深詞) Trở lại làng say nên hết mực hứng khởi, đầy chén cao ngâm. Hướng về đây, thoát khỏi ràng buộc của danh lợi, không uổng phí tháng ngày.
▸ Từng từ: 名 韁 利 鎖
呼名叫陣 hô danh khiếu trận
沽名釣譽 cô danh điếu dự
Từ điển trích dẫn
1. Mua danh chuốc tiếng. Ý nói mưu cầu danh dự. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Thảng nhược ngã chỉ cố liễu tiểu phận, cô danh điếu dự, na thì tửu túy đổ bác, sanh xuất sự lai, ngã chẩm ma kiến di nương?" 倘若我只顧了小分, 沽名釣譽, 那時酒醉賭博, 生出事來, 我怎麼見姨娘 (Đệ ngũ thập lục hồi) Nếu chỉ cốt lấy tiếng khen cho riêng mình, để họ rượu chè cờ bạc, sinh chuyện lôi thôi, thì tôi còn mặt mũi nào trông thấy dì tôi nữa?
▸ Từng từ: 沽 名 釣 譽
莫名其妙 mạc danh kì diệu
Từ điển trích dẫn
1. Không hiểu ra sao cả, không sao nói rõ được, quái lạ. ◇ Cận thập niên chi quái hiện trạng 近十年之怪現狀: "Ngã đảo mạc danh kì diệu, vi thậm hốt nhiên đại thỉnh khách khởi lai?" 我倒莫名其妙, 為甚忽然大請客起來 (Đệ ngũ hồi).
2. ☆ Tương tự: "mạc minh kì diệu" 莫明其妙, "bất minh sở dĩ" 不明所以.
3. ★ Tương phản: "hoảng nhiên như ngộ" 恍然如悟.
2. ☆ Tương tự: "mạc minh kì diệu" 莫明其妙, "bất minh sở dĩ" 不明所以.
3. ★ Tương phản: "hoảng nhiên như ngộ" 恍然如悟.
▸ Từng từ: 莫 名 其 妙