ⓘ Xem hướng dẫn sử dụng.  
定 - đính, định
一定 nhất định
一定

nhất định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

nhất định

Từ điển trích dẫn

1. Đã quyết chắc, không thay đổi.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đã quyết chắc, không thay đổi.

▸ Từng từ: 一 定
不定 bất định
不定

bất định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

không cố định, không xác định

Từ điển trích dẫn

1. Không chắc, còn ngờ. ★ Tương phản: "nhất định" 一定.
2. Không cố định, không ổn định. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Tung tích bất định, bất tri hà xứ khứ liễu" 蹤跡不定, 不知何處去了 (Đệ tam thập thất hồi) Tung tích không cố định, không biết đi đâu nữa.
3. Không xong, không thành. ◇ Thất quốc Xuân Thu bình thoại 七國春秋平話: "Nhược giảng hòa bất định, nhĩ cảm phóng ngã xuất trại khứ, sử khởi binh lai tróc nhĩ?" 若講和不定, 你敢放我出寨去, 使起兵來捉你 (Quyển trung) Nếu như giảng hòa không được, ông có dám thả tôi ra khỏi trại, sai quân lại bắt ông không?

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Không chắc, thay đổi luôn.

▸ Từng từ: 不 定
人定 nhân định
人定

nhân định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Do con người quyết chắc ra — Lòng người đã quyết như vậy. Đoạn trường tân thanh có câu: » Sinh rằng giải cấu là duyên, xưa nay nhân định thắng thiên cũng nhiều «.

▸ Từng từ: 人 定
假定 giá định
假定

giá định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

giả định, giả sử rằng
假定

giả định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

giả định, giả sử rằng

Từ điển trích dẫn

1. Như quả.
2. ☆ Tương tự: "giả thiết" 假設.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sắp đặt trước coi như đã có thật rồi.

▸ Từng từ: 假 定
入定 nhập định
入定

nhập định

Từ điển trích dẫn

1. Đi vào thiền định 禪定, tức là người tu luyện ngồi theo thế kiết-già, im lặng để giữ tâm ý cho yên lặng, trong sạch, không vọng động.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vào cõi lắng đọng, chỉ thầy tu ngồi thật yên lặng.

▸ Từng từ: 入 定
分定 phân định
分定

phân định

Từ điển trích dẫn

1. Mỗi người có mạng số đã định, không thể cưỡng cầu. ◇ Thủy hử truyện 水滸傳: "Ca ca thả tỉnh phiền não; sanh tử nhân chi phân định, hà cố thống thương? Thả thỉnh lí hội đại sự" 哥哥且省煩惱; 生死人之分定, 何故痛傷? 且請理會大事 (Đệ lục thập hồi) Xin đại ca bớt phiền não; sống chết người ta đều có số mạng, sao lại quá đau thương như thế? Hãy để tâm mà lo việc lớn.
2. Xác định danh phận.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Quyết rõ riêng về từng việc.

▸ Từng từ: 分 定
删定 san định
删定

san định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sửa sang lại cho chắc chắn .

▸ Từng từ: 删 定
判定 phán định
判定

phán định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

phán định, phán quyết

▸ Từng từ: 判 定
刪定 san định
刪定

san định

Từ điển trích dẫn

1. Sửa lại cho đúng để làm bản sách nhứt định.

▸ Từng từ: 刪 定
制定 chế định
制定

chế định

Từ điển trích dẫn

1. Lập ra. ☆ Tương tự: "đính định" 訂定, "nghĩ đính" 擬訂, "chế đính" 制訂. ◎ Như: "chế định pháp luật" 制定法律.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lập ra, làm ra và giữ đúng.

▸ Từng từ: 制 定
前定 tiền định
前定

tiền định

Từ điển trích dẫn

1. Chuẩn bị, sắp đặt sẵn. ◇ Lễ Kí 禮記: "Ngôn tiền định tắc bất kiếp" 言前定則不跲 (Trung Dung 中庸) Lời sắp đặt sẵn thì nói không vấp váp.
2. Thuyết số mệnh theo đó mọi sự đều được an bài sẵn. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Tập Nhân khán liễu, phương tri giá tính Tưởng đích nguyên lai tựu thị Tưởng Ngọc Hàm, thủy tín nhân duyên tiền định" 襲人看了, 方知這姓蔣的原來就是蔣玉函, 始信姻緣前定 (Đệ nhất bách nhị thập hồi) Tập Nhân nhìn thấy, biết anh chàng họ Tưởng này chính là Tưởng Ngọc Hàm, mới tin rằng nhân duyên của mình đã định từ trước.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đã được sắp đặt chắc chắn từ trước, không thay đổi được. Cung oán ngâm khúc : » Cũng còn tiền định khá thương lọ là «.

▸ Từng từ: 前 定
协定 hiệp định
协定

hiệp định

giản thể

Từ điển phổ thông

hiệp định, hiệp nghị, nghị định

▸ Từng từ: 协 定
協定 hiệp định
協定

hiệp định

phồn thể

Từ điển phổ thông

hiệp định, hiệp nghị, nghị định

Từ điển trích dẫn

1. Cùng nhau bàn thảo và đính ước.
2. Điều khoản mà cộng đồng (giữa hai hay nhiều quốc gia...) phải tuân thủ sau khi thương nghị đàm phán. ◎ Như: "đình chiến hiệp định" 停戰協定.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cùng chung sắp xếp công việc gì cho ổn thỏa.

▸ Từng từ: 協 定
南定 nam định
南定

nam định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một tỉnh thuộc Bắc phần Việt Nam. Thơ Trần Tế Xương có câu: » Được gần trường ốc vùng Nam định, thua mãi anh em cánh Bắc kì «.

▸ Từng từ: 南 定
印定 ấn định
印定

ấn định

Từ điển trích dẫn

1. Quy định, cố định không thay đổi nữa.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sắp xếp sẵn rồi, như đã in vào, không thay đổi được.

▸ Từng từ: 印 定
原定 nguyên định
原定

nguyên định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

định trước, tính trước, xác định từ đầu

▸ Từng từ: 原 定
否定 phủ định
否定

phủ định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

phủ định, phủ nhận, không

Từ điển trích dẫn

1. Không thừa nhận, không tán thành.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Quyết chắc là không — Không nhận.

▸ Từng từ: 否 定
啟定 khải định
啟定

khải định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Hiệu của một vị vua triều Nguyễn, từ 1916 tới 1925.

▸ Từng từ: 啟 定
嘉定 gia định
嘉定

gia định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một tỉnh ở vùng đông bắc Nam phần Việt Nam.

▸ Từng từ: 嘉 定
固定 cố định
固定

cố định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

cố định, bất động

Từ điển trích dẫn

1. Ổn định, không xê dịch. ◎ Như: "tha nhất trực tưởng trảo cá cố định đích chức nghiệp" 他一直想找個固定的職業.
2. Làm cho không thay đổi. ◎ Như: "bả sản phẩm quy cách cố định hạ lai" 把產品規格固定下來.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ở yên một chỗ, không xê dịch.

▸ Từng từ: 固 定
國定 quốc định
國定

quốc định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Do nhà cầm quyền trong nước đặt ra.

▸ Từng từ: 國 定
坚定 kiên định
坚定

kiên định

giản thể

Từ điển phổ thông

kiên định, không thay đổi

▸ Từng từ: 坚 定
堅定 kiên định
堅定

kiên định

phồn thể

Từ điển phổ thông

kiên định, không thay đổi

Từ điển trích dẫn

1. (Lập trường, chủ trương, ý chí...) vững chắc, không dao động. ◇ Lưu Côn 劉琨: "Đảm thức kiên định, lâm nạn vô cẩu miễn chi ý" 膽識堅定, 臨難無苟免之意 (Thư 書) Đảm lượng và kiến thức vững vàng, gặp khốn ách không chịu làm cẩu thả qua loa.
2. Làm cho vững chắc, yên ổn. ◇ Lão Xá 老舍: "Thượng lễ bái đường khứ đảo cáo, vi thị kiên định lương tâm" 上禮拜堂去禱告, 為是堅定良心 (Hắc bạch lí 黑白李) Lễ bái cầu cúng bói xin, làm như thế để cho lương tâm yên ổn.

▸ Từng từ: 堅 定
天定 thiên định
天定

thiên định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Do trời xếp đặt sẵn.

▸ Từng từ: 天 定
奠定 điện định
奠定

điện định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

thiết lập, định ra

Từ điển trích dẫn

1. An định, ổn định.
2. Kiến lập. ◎ Như: "tha đích nỗ lực, điện định nhật hậu thành công đích cơ sở" 他的努力, 奠定日後成功的基礎.

▸ Từng từ: 奠 定
安定 an định
安定

an định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

yên ổn, ổn định

Từ điển trích dẫn

1. Vỗ yên, làm cho bình an ổn định. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Tôn Sách phục hồi đại quân, thừa thế thủ liễu thành trì, an định nhân dân" 孫策復回大軍, 乘勢取了城池, 安定人民 (Đệ thập ngũ hồi) Tôn Sách thu đại quân trở lại, thừa thế lấy ngay thành trì, vỗ yên nhân dân.
2. Bình tĩnh ổn định. ◇ Sử Kí 史記: "Chư hầu an định, Hà, Vị tào vãn thiên hạ, tây cấp kinh sư" 諸侯安定, 河, 渭漕輓天下, 西給京師 (Lưu Hầu thế gia 留侯世家) Chư hầu yên ổn xong, thì sông Hoàng Hà, Vị thủy có thể dùng để chuyên chở của cải thiên hạ về kinh đô.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Giẹp yên. Làm cho yên ổn.

▸ Từng từ: 安 定
定义 định nghĩa
定义

định nghĩa

giản thể

Từ điển phổ thông

định nghĩa, xác định, giải nghĩa

▸ Từng từ: 定 义
定价 định giá
定价

định giá

giản thể

Từ điển phổ thông

xác định giá, đặt giá, ra giá

▸ Từng từ: 定 价
定位 định vị
定位

định vị

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

định vị, xác định vị trí

▸ Từng từ: 定 位
定價 định giá
定價

định giá

phồn thể

Từ điển phổ thông

xác định giá, đặt giá, ra giá

Từ điển trích dẫn

1. Giá cả quy định.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nêu giá bán — Giá bán không thay đổi.

▸ Từng từ: 定 價
定分 định phận
定分

định phận

Từ điển trích dẫn

1. Danh phận đã xác định. ◇ Hậu Hán Thư 後漢書: "Nhất tâm phụng đái, thượng toàn thiên ân, hạ hoàn tính mệnh. khắc cốt định phận, hữu tử vô nhị" 一心奉戴, 上全天恩, 下完性命. 刻骨定分, 有死無二 (Đặng Chất truyện 宋弘傳) Một lòng phụng sự, trên giữ vẹn thiên ân, dưới bảo toàn tính mệnh, khi ghắc trong xương tủy danh phận đã định sẵn, dù chết cũng không thay lòng.
2. Danh phận đã định vững chắc rõ ràng. ◇ Tứ du kí 四游記: "Hoa Di hữu định phận, hà đắc tương phạm!" 華夷有定分, 何得相犯 (Thiết quải đại nộ đỗng tân 鐵拐大怒洞賓) Hoa và Di đã có danh phận cố định, xâm phạm nhau sao được!
3. Vận mạng người ta đã được sắp đặt từ trước, sức người khó mà thay đổi. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Quân thần các hữu định phận. Tung kim sự tướng quân, tuy phó thang đạo hỏa, nhất duy sở mệnh" 君臣各有定分. 嵩今事將軍, 雖赴湯蹈火, 一唯所命 (Đệ nhị thập tam hồi) Vua tôi ai cũng có vận mạng sắp đặt sẵn. Nay Tung thờ tướng quân, dù nhảy vào nước sôi, giẫm lên lửa bỏng, cũng xin vâng mệnh.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chia phần rõ ràng không thay đổi được — Chỉ cuộc đời đã được sắp đặt yên, không thay đổi nữa.

▸ Từng từ: 定 分
定制 định chế
定制

định chế

Từ điển trích dẫn

1. Quy định chế độ hoặc pháp thức.
2. Chế độ, quy tắc đã định. ◇ Hậu Hán Thư 後漢書: "Sát nhân giả tử, thương nhân giả hình, thử bách vương chi định chế" 殺人者死, 傷人者刑, 此百王之定制 (Ưng Thiệu truyện 應劭傳) Kẻ giết người thì phải chịu xử tử, kẻ làm thương tổn người khác thì phải chịu hình phạt, đó là quy tắc đã định của các vua.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ chung phép tắc luật lệ trong nước, đã được sắp đặt từ trước.

▸ Từng từ: 定 制
定命 định mệnh
定命

định mệnh

Từ điển trích dẫn

1. Số mệnh do trời sắp đặt. ☆ Tương tự: "định số" 定數, "thiên mệnh" 天命.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cuộc đời đã được trời sắp đặt.

▸ Từng từ: 定 命
定奪 định đoạt
定奪

định đoạt

Từ điển trích dẫn

1. Quyết định. ☆ Tương tự: "tài đoạt" 裁奪.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dứt khoát ý mình về công việc gì.

▸ Từng từ: 定 奪
定料 định liệu
定料

định liệu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sắp đặt tính toán trước.

▸ Từng từ: 定 料
定期 định kì
定期

định kì

Từ điển trích dẫn

1. Kì hạn đã ước định.
2. Có kì hạn nhất định.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thời hạn đã có sẵn, không thay đổi.

▸ Từng từ: 定 期
定理 định lí
定理

định lí

Từ điển trích dẫn

1. Chân lí không bao giờ biến đổi nữa.
2. Mệnh đề hay công thức đã được chứng minh là đúng, được coi như là nguyên lí hay quy tắc, gọi là "định lí" 定理.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái lẽ phải không thể thay đổi được — Danh từ Toán học, nêu lên một mối tương quan toán học đã dược chứng minh.

▸ Từng từ: 定 理
定省 định tỉnh
定省

định tỉnh

Từ điển trích dẫn

1. Sớm tối chầu chực hỏi han cha mẹ. Nói đủ là "thần hôn định tỉnh" 晨昏定省.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nói tắt của Thần tỉnh hôn định, hoặc Thần hôn định tỉnh, tức sớm tối chầu chực hầu hạ hỏi han cha mẹ, chỉ bộn phận con cái đối với cha mẹ.

▸ Từng từ: 定 省
定神 định thần
定神

định thần

Từ điển trích dẫn

1. Ngưng thần, chuyên chú. ◇ Lão tàn du kí 老殘遊記: "Na nhân định thần nhất khán, thuyết: Bất thị Lão Tàn ca mạ?" 那人定神一看, 說: 不是老殘哥嗎? (Đệ nhị thập hồi) Người đó chăm chú nhìn, nói: Chẳng phải là Lão Tàn đại ca đó ư?
2. Bình tĩnh lại, ổn định tâm thần lại (sau khi bị kinh sợ chẳng hạn).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Làm cho đầu óc yên ổn lại, bình tĩnh lại — Cũng chỉ sự chú ý.

▸ Từng từ: 定 神
定約 định ước
定約

định ước

Từ điển trích dẫn

1. Kí kết, kí hợp đồng. ◎ Như: "tạc thiên ngã dĩ kinh hiệp kiến trúc công ti định ước, mãi liễu nhất đống phòng tử" 昨天我已經洽建築公司定約, 買了一棟房子.
2. Thỏa thuận.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

giao hẹn chắc chắn, không dời đổi được.

▸ Từng từ: 定 約
定罪 định tội
定罪

định tội

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

xác định tội, vạch tội, kể tội

Từ điển trích dẫn

1. Định hình phạt để xử tội nhân. Thủy Hử truyện 水滸傳: "Tha tố hạ giá bàn tội, Cao thái úy phê ngưỡng định tội, định yêu vấn tha thủ chấp lợi nhận, cố nhập tiết đường, sát hại bổn quan, chẩm chu toàn đắc tha" 他做下這般罪, 高太尉批仰定罪, 定要問他手執利刃, 故入節堂, 殺害本官, 怎週全得他 (Đệ bát hồi) Hắn làm nên tội này, Cao thái úy đã phê định tội, bắt phải hỏi hắn về khoản tay cầm dao sắc, cố ý vào tiết đường để giết bản quan, thì làm thế nào mà chu toàn được cho hắn.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nói rõ điều lỗi phạm phải để tìm sự trừng phạt xứng đáng.

▸ Từng từ: 定 罪
定義 định nghĩa
定義

định nghĩa

phồn thể

Từ điển phổ thông

định nghĩa, xác định, giải nghĩa

Từ điển trích dẫn

1. Xác định ý nghĩa nội dung của một sự vật.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nói rõ tính chất riêng biệt của vật gì, khiến mọi người nhận biết nó mà không lầm lộn với vật khác.

▸ Từng từ: 定 義
定見 định kiến
定見

định kiến

Từ điển trích dẫn

1. Chủ trương, kiến giải đã có. ☆ Tương tự: "thành kiến" 成見

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái ý nghĩ đã có sẵn từ trước.

▸ Từng từ: 定 見
定語 định ngữ
定語

định ngữ

phồn thể

Từ điển phổ thông

định ngữ, bổ ngữ, thuộc ngữ (ngôn ngữ)

▸ Từng từ: 定 語
定语 định ngữ
定语

định ngữ

giản thể

Từ điển phổ thông

định ngữ, bổ ngữ, thuộc ngữ (ngôn ngữ)

▸ Từng từ: 定 语
定都 định đô
定都

định đô

Từ điển trích dẫn

1. Chọn nơi làm kinh đô.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chọn nơi đặt triều đình.

▸ Từng từ: 定 都
定量 định lượng
定量

định lượng

Từ điển trích dẫn

1. Số lượng đã quy định.
2. Ấn định số lượng là bao nhiêu.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Số lượng đã định, không thể thay đổi — Ấn định số lượng là bao nhiêu.

▸ Từng từ: 定 量
審定 thẩm định
審定

thẩm định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xem xét và dứt khoát về việc gì.

▸ Từng từ: 審 定
平定 bình định
平定

bình định

Từ điển trích dẫn

1. Bình ổn. ◎ Như: "tha kích động đích tình tự tiệm tiệm bình định hạ lai" 他激動的情緒漸漸平定下來.
2. Dẹp yên, chấm dứt động loạn. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Vương thượng bình định tứ hải, công đức chiêu ư thiên hạ" 王上平定四海, 功德昭於天下 (Đệ bát thập hồi) Chúa thượng dẹp yên bốn bể, công đức tỏ khắp thiên hạ.
3. Bình nghị thẩm định. ◇ Hậu Hán Thư 後漢書: "Nghi lệnh tam công, đình úy bình định luật lệnh" 宜令三公, 廷尉平定律令 (Trần Sủng truyện 陳寵傳).
4. Tên huyện.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dẹp yên. Làm cho yên ổn — Tên một tỉnh ở vùng Nam Trung phần Việt Nam.

▸ Từng từ: 平 定
必定 tất định
必定

tất định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

chắc chắn, nhất định, tất nhiên

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chắc chắn, không thay đổi — Chắc chắn phải như vậy, không thể khác.

▸ Từng từ: 必 定
憲定 hiến định
憲定

hiến định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Do Hiến pháp đặt ra không thay đổi được.

▸ Từng từ: 憲 定
指定 chỉ định
指定

chỉ định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

chỉ định, chỉ rõ, lựa chọn, bổ nhiệm

Từ điển trích dẫn

1. Xác định, nhận định. ◇ Thượng Trọng Hiền 尚仲賢: "Ngã hựu thị cá biện sĩ, nhất khẩu chỉ định nhĩ yếu cử binh quy Hán" 我又是個辯士, 一口指定你要舉兵歸漢 (Khí Anh Bố 氣英布, Đệ nhất chiệp).
2. Trỏ, chỉ. ◇ Tây du kí 西遊記: "Thiền sư đại hỉ đạo: "Hảo, hảo, hảo!" Hựu chỉ định hành giả, vấn đạo: "Thử vị thị thùy?"" 禪師大喜道: "好, 好, 好!" 又指定行者, 問道: "此位是誰?" (Đệ thập cửu hồi) Thiền sư mừng lắm nói: "Tốt! Tốt! Tốt!" Lại trỏ Hành Giả hỏi: "Vị này là ai?".

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Trong ý đã sắp đặt trước — Lựa chọn người nào vào việc gì.

▸ Từng từ: 指 定
撫定 phủ định
撫定

phủ định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vỗ về dân chúng cho yên. Văn tế Trận vogn tướng sĩ của Nguyễn Văn Thành có câu: » Nền phủ định tới đây còn xốc nổi, vụ lòng một lễ, chén rượu thoi vàng «.

▸ Từng từ: 撫 定
撰定 soạn định
撰定

soạn định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sắp đặt các tài liệu để làm thành cuốn sách.

▸ Từng từ: 撰 定
未定 vị định
未定

vị định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chưa quyết chắc — Chưa chắc lắm.

▸ Từng từ: 未 定
标定 tiêu định
标定

tiêu định

giản thể

Từ điển phổ thông

chia ranh giới, phân ranh giới, định ranh giới

▸ Từng từ: 标 定
標定 tiêu định
標定

tiêu định

phồn thể

Từ điển phổ thông

chia ranh giới, phân ranh giới, định ranh giới

▸ Từng từ: 標 定
欽定 khâm định
欽定

khâm định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Do ý vua mà có, do vua quyết định. Xem Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục 欽定越史通鑒綱目.

▸ Từng từ: 欽 定
決定 quyết định
決定

quyết định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

quyết định

Từ điển trích dẫn

1. Có chủ trương. ◇ Ba Kim 巴金: "Ngã đích sự tình ưng cai do ngã tự kỉ quyết định" 我的事情應該由我自己決定 (Gia 家, Thất).
2. Phán đoán, định đoạt. ◇ Hán Thư 漢書: "Lệnh thiên hạ chiêu nhiên tri chi, nhiên hậu quyết định đại sách" 令天下昭然知之, 然後決定大策 (Bính Cát truyện 丙吉傳).
3. Kiên định, vững vàng không đổi. ◇ Phó Quang 傅光: "Thùy quyết định ngôn, thụ bồ-tát kí" 垂決定言, 授菩薩記 (Tuệ nghĩa tự tiết độ sứ vương tông khản tôn thắng tràng kí 慧義寺節度使王宗侃尊勝幢記).
4. Xác định. ◇ Lục Du 陸游: "Nhãn trung thanh san thân hậu trủng, Thử sự quyết định quân hà nghi" 眼中青山身後冢, 此事決定君何疑 (Nhất bách ngũ nhật hành 一百五日行).
5. Tất nhiên, nhất định. ◇ Lỗ Tấn 魯迅: "Trung Quốc đích lão niên, trung liễu cựu tập quán cựu tư tưởng đích độc thái thâm liễu, quyết định ngộ bất quá lai" 中國的老年, 中了舊習慣舊思想的毒太深了, 決定悟不過來 (Phần 墳, Ngã môn hiện tại chẩm dạng tố phụ thân 我們現在怎樣做父親).
6. Tạo thành điều kiện tiên quyết. ◎ Như: "tồn tại quyết định ý thức" 存在決定意識.
7. Kết luận (đối với một sự tình nào đó). ◎ Như: "trọng yếu đích đề án, tại kim thiên đích hội nghị thượng tất tu hữu cá quyết định" 重要的提案, 在今天的會議上必須有個決定.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tính trước và không thay đổi nữa.

▸ Từng từ: 決 定
法定 pháp định
法定

pháp định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Được quyết chắc bởi luật lệ quốc gia.

▸ Từng từ: 法 定
泰定 thái định
泰定

thái định

Từ điển trích dẫn

1. Trong lòng thư thái an định. ◇ Trang Tử 莊子: "Vũ thái định giả, phát hồ thiên quang" 宇泰定者, 發乎天光 (Canh Tang Sở 庚桑楚) Cõi lòng thư thái định nhất, thì nảy ra ánh sáng trời.
2. Chỉ thái bình. ◇ Trương Thế Nam 張世南: "Minh Đế, Chương Đế kế Quang Vũ nhi trăn thái định" 明帝, 章帝繼光武而臻泰定 (Du hoạn kỉ văn 游宦紀聞, Quyển thất).

▸ Từng từ: 泰 定
無定 vô định
無定

vô định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Không chắc chắn, thay đổi được — Tên một con sông chảy từ tỉnh Tuy viễn vào tỉnh Thiểm Tây ( vì lòng sông nhiều chỗ nông sâu khác nhau, nên có tên là Vô định ). Thời cổ, quân Hung nô chết ở bờ sông rất nhiều, xương chất như núi. Đoạn trường tân thanh : » Ngẫm từ dấy việc binh đao, Đống xương Vô định đã cao bằng đầu «.

▸ Từng từ: 無 定
癡定 si định
癡定

si định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tiếng nhà Phật, chỉ sự yên lặng đầu óc đến độ như không còn biết gì.

▸ Từng từ: 癡 定
監定 giám định
監定

giám định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xem xét để quyết chắc tình hình.

▸ Từng từ: 監 定
確定 xác định
確定

xác định

Từ điển trích dẫn

1. Cố định. ◇ Chu Tử ngữ loại 朱子語類: "Thánh nhân thị "Dịch", như vân hành thủy lưu, sơ vô định tướng, bất khả xác định tha" 聖人視"易", 如雲行水流, 初無定相, 不可確定他 (Quyển thất lục).
2. Minh xác khẳng định. ◇ Ba Kim 巴金: "Ngã ni, cựu đích tín ngưỡng thất điệu liễu, tân đích hoàn bất tằng xác định" 我呢, 舊的信仰失掉了, 新的還不曾確定 (Tân sinh 新生, Tam nguyệt nhị thập nhật).
3. Kiên định.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Quyết chắc như vậy là đúng.

▸ Từng từ: 確 定
禪定 thiền định
禪定

thiền định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Giữ yên lặng tuyệt đối và tập trung tư tưởng.

▸ Từng từ: 禪 定
稳定 ổn định
稳定

ổn định

giản thể

Từ điển phổ thông

ổn định, bền vững

▸ Từng từ: 稳 定
穩定 ổn định
穩定

ổn định

phồn thể

Từ điển phổ thông

ổn định, bền vững

Từ điển trích dẫn

1. Yên ổn vững vàng, yên định.

▸ Từng từ: 穩 定
約定 ước định
約定

ước định

Từ điển trích dẫn

1. Giao hẹn, hẹn nhau trước. ◇ Sơ khắc phách án kinh kì 初刻拍案驚奇: "Ngã khứ ước định liễu tha, nhĩ tư hạ dữ tha tẩu liễu" 我去約定了他, 你私下與他走了 (Quyển tam lục).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lời hẹn chắc chắn, không thay đổi — Phỏng chừng trước.

▸ Từng từ: 約 定
肯定 khẳng định
肯定

khẳng định

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

khẳng định

Từ điển trích dẫn

1. Thừa nhận. ◎ Như: "tha đích cống hiến, thụ đáo đại gia đích khẳng định" 他的貢獻, 受到大家的肯定.
2. Đồng ý, tán thành. ◎ Như: "tha vấn ngã đồng bất đồng ý giá cá đề nghị, ngã đích hồi đáp thị khẳng định đích" 他問我同不同意這個提議, 我的回答是肯定的.
3. Nhất định, chắc chắn. ◎ Như: "khán tình hình khẳng định hội hạ vũ" 看情形肯定會下雨.
4. Minh xác, xác định, rõ ràng. ◎ Như: "ngã khẳng định giá bổn thư thị tha đích" 我肯定這本書是他的. ◇ Chu Nhi Phục 周而復: "Chẩm năng toán liễu ni? Tha kiến tha na dạng hào bất tại hồ đích thần tình, tâm lí hữu điểm cấp liễu, thanh âm dã biến đắc nghiêm tuấn liễu, nhất định yếu tha minh thiên đái đáo xưởng lí hoàn cấp Đào A Mao, giảng đích ngận mạn, cơ hồ thị nhất cá tự nhất cá tự giảng xuất lai đích, ngữ điệu thập phần khẳng định" 怎能算了呢? 她見他那樣毫不在乎的神情, 心裏有點急了, 聲音也變得嚴峻了, 一定要他明天帶到廠裏還給陶阿毛, 講的很慢, 幾乎是一個字一個字講出來的, 語調十分肯定 (Thượng Hải đích tảo thần 上海的早晨, Đệ nhất bộ cửu 第一部九).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nhận là có như vậy và không thay đổi.

▸ Từng từ: 肯 定
裁定 tài định
裁定

tài định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Danh từ pháp luật, chỉ sự quyết định của tòa án, theo luật lệ quốc gia.

▸ Từng từ: 裁 定
規定 quy định
規定

quy định

phồn thể

Từ điển phổ thông

quy định

Từ điển trích dẫn

1. Hoạch định quy tắc. ◎ Như: "lão sư quy định thượng khóa bất khả sảo náo" 老師規定上課不可吵鬧.
2. Quy tắc đã định từ trước.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đặt ra để làm phép tắc noi theo — Theo phép tắc mà đặt ra.

▸ Từng từ: 規 定
规定 quy định
规定

quy định

giản thể

Từ điển phổ thông

quy định

▸ Từng từ: 规 定
設定 thiết định
設定

thiết định

phồn thể

Từ điển phổ thông

thiết lập, cài đặt, xác lập

▸ Từng từ: 設 定
論定 luận định
論定

luận định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bàn bạc để quyết chắc về điều gì.

▸ Từng từ: 論 定
議定 nghị định
議定

nghị định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bàn luận rồi quyết chắc về một việc gì — Một loại văn thư của chính phủ, nội dung quyết chắc về một việc gì, và nói rõ về việc đó.

▸ Từng từ: 議 定
设定 thiết định
设定

thiết định

giản thể

Từ điển phổ thông

thiết lập, cài đặt, xác lập

▸ Từng từ: 设 定
酌定 chước định
酌定

chước định

Từ điển trích dẫn

1. Xem xét tình hình mà quyết định. ☆ Tương tự: "chước đoạt" 酌奪.

▸ Từng từ: 酌 定
鎮定 trấn định
鎮定

trấn định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Giữ lòng cho yên, không xúc động, bồi hồi.

▸ Từng từ: 鎮 定
限定 hạn định
限定

hạn định

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tính trước một mức độ nào, để không vượt qua.

▸ Từng từ: 限 定
預定 dự định
預定

dự định

phồn thể

Từ điển phổ thông

dự định

Từ điển trích dẫn

1. Quy định hoặc chế định từ trước. ◇ Tô Tuân 蘇洵: "Kim giả, thiên hạ hạnh phương trị an, tử tôn vạn thế đế vương chi kế, bất khả bất dự định ư thử thì" 今者, 天下幸方治安, 子孫萬世帝王之計, 不可不預定於此時 (Cơ sách 幾策, Thẩm thế 審勢).
2. Đặt trước, đặt mua. § Cũng như "dự đính" 預訂. ◎ Như: "dự định hóa phẩm" 預定貨品.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sự tính toán trước, sắp đặt trước.

▸ Từng từ: 預 定
预定 dự định
预定

dự định

giản thể

Từ điển phổ thông

dự định

▸ Từng từ: 预 定
說不定 thuyết bất định
說不定

thuyết bất định

Từ điển trích dẫn

1. Không chắc, có lẽ. § Cũng như "dã hứa" 也許. ◎ Như: "thuyết bất định tha bất lai liễu" 說不定他不來了.

▸ Từng từ: 說 不 定
人定勝天 nhân định thắng thiên
人定勝天

nhân định thắng thiên

Từ điển trích dẫn

1. Sức người có thể khắc phục trở ngại tự nhiên, thay đổi hoàn cảnh. ☆ Tương tự: "sự tại nhân vi" 事在人為. ★ Tương phản: "thiên ý nan vi" 天意難違, "thành sự tại thiên" 成事在天.

▸ Từng từ: 人 定 勝 天
嘉定三家 gia định tam gia
嘉定三家

gia định tam gia

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ba nhà danh sĩ đất Gia Định thời Nguyễn sơ, cũng là ba người công thần của vua Gia Long, gồm Lê Quang Định, Trịnh Hoài Đức và Ngô Nhân Tính. Tác phẩm chung của họ là tập Gia Định tam gia thi.

▸ Từng từ: 嘉 定 三 家
嘉定通志 gia định thông chí
嘉定通志

gia định thông chí

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một bộ sách ghi chép lịch sử và địa lí đất Gia định về thời các chúa Nguyễn, cho biết việc các chúa Nguyễn đánh chiếm và khai thác đất này. Tác giả là Trịnh Hoài Đức. Xem tiểu truyện ở vần Đức.

▸ Từng từ: 嘉 定 通 志
晨昏定省 thần hôn định tỉnh
晨昏定省

thần hôn định tỉnh

Từ điển trích dẫn

1. Xem "định tỉnh" 定省.

▸ Từng từ: 晨 昏 定 省
蓋棺論定 cái quan luận định
蓋棺論定

cái quan luận định

Từ điển trích dẫn

1. Đậy nắp hòm mới có thể luận định đúng sai. ◇ Minh sử 明史: "Nhân sanh cái quan luận định, nhất nhật vị tử, tức nhất nhật ưu trách vị dĩ" 人生蓋棺論定, 一日未死, 即一日憂責未已 (Lưu Đại Hạ truyện 劉大夏傳).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đậy nắp hòm mới khen chê hay dở.

▸ Từng từ: 蓋 棺 論 定
欽定越史通鑒綱目 khâm định việt sử thông giám cương mục
欽定越史通鑒綱目

khâm định việt sử thông giám cương mục

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một bộ sử Việt Nam, do Quốc sử quán phụng mệnh vua Tự Đức soạn ra, chỉ huy bởi Quốc sử quán tổng tài là Phan Thanh Giản, công việc khởi đầu từ năm 1856 và hoàn tất năm 1884. Bộ này gồm 53 quyển, chép theo phép Biên niên và Cương Mục.

▸ Từng từ: 欽 定 越 史 通 鑒 綱 目