ⓘ Xem hướng dẫn sử dụng.  
來 - lai, lãi
以來 dĩ lai
以來

dĩ lai

phồn thể

Từ điển phổ thông

từ khi

▸ Từng từ: 以 來
來世 lai thế
來世

lai thế

Từ điển trích dẫn

1. Đời sau, kiếp sau. ☆ Tương tự: "lai sinh" 來生, "hạ thế" 下世. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Thiếp kim sanh bất năng dữ quân vi thê, nguyện tương kì ư lai thế" 妾今生不能與君為妻, 願相期於來世 (Đệ bát hồi) Kiếp này thiếp không được làm vợ chàng, xin hẹn để kiếp sau.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như Lai sinh 來生.

▸ Từng từ: 來 世
來到 lai đáo
來到

lai đáo

phồn thể

Từ điển phổ thông

đến, đến nơi

▸ Từng từ: 來 到
來囘 lai hồi
來囘

lai hồi

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Trở lại. Trở về.

▸ Từng từ: 來 囘
來回 lai hồi
來回

lai hồi

Từ điển trích dẫn

1. Đi và về. ◎ Như: "tòng Bắc Kinh đáo Thiên Tân, nhất thiên khả dĩ　 đả lưỡng cá lai hồi" 從北京到天津, 一天可以打兩個來回 từ Bắc Kinh đến Thiên Tân, một ngày có thể đi về hai lượt.
2. Đi đi lại lại, đi lại nhiều lượt. ◎ Như: "nhai thượng lai hồi tuần du" 街上來回巡游 trên đường đi đi lại lại tuần xét.
3. Làm đi làm lại (một động tác). ◇ Tây du kí 西遊記: "(Tam Tạng) khước tọa ư lộ bàng, tụng tập na Định Ât chân ngôn. Lai hồi niệm liễu ki biến, niệm đắc lạn thục" (三藏)卻坐於路旁, 誦習那定乙真言. 來回念了幾遍, 念得爛熟 (Đệ thập tứ hồi) (Tam Tạng) ngồi bên đường, tụng tập bài chân ngôn Định Ât, niệm đi niệm lại mấy lần, đọc thuộc lòng.
4. Trên dưới, xấp xỉ, khoảng chừng (số lần). ◇ Liễu Thanh 柳青: "Nghênh diện quá lai nhất cá ngũ thập lai hồi đích lão hán" 迎面過來一個五十來回的老漢 (Đồng tường thiết bích 銅墻鐵壁, Đệ thập cửu chương) Đối mặt với cả trên dưới xấp xỉ năm chục lão hán.

▸ Từng từ: 來 回
來年 lai niên
來年

lai niên

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

năm sau, năm tới

Từ điển trích dẫn

1. Năm sau, năm tới. § Cũng như "minh niên" 明年.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Năm sau.

▸ Từng từ: 來 年
來往 lai vãng
來往

lai vãng

phồn thể

Từ điển phổ thông

vãng lai, đi lại

Từ điển trích dẫn

1. Qua lại. ◇ Văn minh tiểu sử 文明小史: "Hồi đáo ngọa thất, kiểm điểm lai vãng tín trát" 回到臥室, 檢點來往信札 (Đệ nhị thập ngũ hồi) Về tới nhà nghỉ, kiểm điểm thư từ qua lại.
2. Giao thiệp, giao tế. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Đáo để Bảo huynh đệ tố nhật bất chánh, khẳng hòa na ta nhân lai vãng, lão da tài sanh khí" 到底寶兄弟素日不正, 肯和那些人來往，老爺才生氣 (Đệ tam thập tứ hồi) Nghĩ cho cùng vì anh Bảo xưa nay thường hay giao thiệp với những người không tốt ấy, nên ông mới nổi giận.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Qua và lại. Đi lại.

▸ Từng từ: 來 往
來日 lai nhật
來日

lai nhật

Từ điển trích dẫn

1. Ngày mai. ◇ Tỉnh thế hằng ngôn 醒世恆言: "Thương nghị dĩ thỏa, chỉ đãi lai nhật động thủ" 商議已妥，只待來日動手 (Tam hiếu liêm nhượng sản lập cao danh 三孝廉讓產立高名) Bàn bạc xong xuôi, chỉ chờ ngày mai bắt tay vào việc.
2. Mai sau, tương lai. ◇ Hàn Dũ 韓愈: "Niên giai quá bán bách, Lai nhật khổ vô đa" 年皆過半百, 來日苦無多 (Trừ quan phó khuyết chí Giang Châu 除官赴闕至江州) Tuổi đều hơn nửa trăm, Mai sau khổ không nhiều.
3. Ngày trước, vãng nhật. ◇ Nhạc phủ thi tập 樂府詩集: "Lai nhật đại nạn, khẩu táo thần can. Kim nhật tương lạc, giai đương hỉ hoan" 來日大難, 口燥脣乾. 今日相樂, 皆當喜歡 (Thiện tai hành 善哉行) Ngày trước hoạn nạn, miệng ráo môi khô. Hôm nay cùng vui, đều nên vui mừng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ngày mai — Ngày sắp tới, gần đây.

▸ Từng từ: 來 日
來書 lai thư
來書

lai thư

Từ điển trích dẫn

1. Thư nhận được hoặc gửi đi.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lá thư gởi tới, vừa nhận được.

▸ Từng từ: 來 書
來歴 lai lịch
來歴

lai lịch

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Trải qua mà tới. Chỉ nguồn gốc, gốc gác của sự việc, của một người.

▸ Từng từ: 來 歴
來歷 lai lịch
來歷

lai lịch

phồn thể

Từ điển phổ thông

lai lịch, quá khứ

Từ điển trích dẫn

1. Nguồn gốc, xuất xứ.
2. Lí do, nguyên nhân. ◇ Thủy hử truyện 水滸傳: "Ngô Dụng đạo: "Kí một hữu quan ti cấm trị, như hà tuyệt bất cảm khứ?" Nguyễn Tiểu Ngũ đạo: "Nguyên lai giáo thụ bất tri lai lịch, thả hòa giáo thụ thuyết tri."" 吳用道: "既沒有官司禁治, 如何絕不敢去?" 阮小五道: "原來教授不知來歷, 且和教授說知." (Đệ thập ngũ hồi) Ngô Dụng nói: "Nếu không phải là quan cấm, thì sao lại không dám đi?" Nguyễn Tiểu Ngũ nói: "Số là giáo thụ không biết nguyên do, để xin nói cho giáo thụ biết."
3. Kinh lịch, từng trải. ◇ Tây du kí 西遊記: "Vấn tha lai lịch, tha ngôn hữu thần thông, hội biến hóa, hựu giá cân đẩu vân, nhất khứ thập vạn bát thiên lí" 問他來歷, 他言有神通, 會變化, 又駕觔斗雲, 一去十萬八千里 (Đệ bát hồi) Hỏi nó đã từng trải những gì, nó nói có phép thần thông, biết biến hóa, lại có phép cân đẩu vân, đi một cái mười vạn tám ngàn dặm.
4. Bối cảnh, hoàn cảnh.

▸ Từng từ: 來 歷
來源 lai nguyên
來源

lai nguyên

phồn thể

Từ điển phổ thông

nguồn gốc

Từ điển trích dẫn

1. Nguồn nước, nguồn sông.
2. Nguồn gốc, căn nguyên, lai lịch. ◎ Như: "hóa vật lai nguyên" 貨物來源.
3. Khởi nguyên, phát sinh.

▸ Từng từ: 來 源
來生 lai sinh
來生

lai sinh

phồn thể

Từ điển trích dẫn

1. Đời sau, kiếp sau. ★ Tương phản: "kim sanh" 今生, "tiền thế" 前世, "tiền sanh" 前生, "hiện thế" 現世, "trần thế" 塵世. ◇ Lí Ngư 李漁: "Tiền sanh nghiệt chướng kim thế tiêu, Cập tảo bả lai sanh dự đảo" 前生孽障今世消, 及早把來生預禱 (Nại hà thiên 奈何天, Kinh sửu 驚丑).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đời sau. Kiếp sau. Đoạn trường tân thanh có câu: » Kiếp này duyên đã phụ duyên. Dạ đài còn biết sẽ đền lai sinh «.

▸ Từng từ: 來 生
來由 lai do
來由

lai do

Từ điển trích dẫn

1. Nguồn gốc, lai lịch.
2. Nguyên nhân, duyên cớ. ◇ Thủy hử truyện 水滸傳: "Hòa nhĩ vãng nhật vô oan, tích nhật vô thù, nhất vật bất thành, lưỡng vật kiến tại, một lai do sát nhĩ tố thậm ma?" 和你往日無冤, 昔日無讎, 一物不成, 兩物見在, 沒來由殺你做甚麼 (Đệ thập nhị hồi) Tôi với ông không có oán gần, không có thù xa, không thù không oán, thì có lí do gì để mà giết ông?

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nguồn gốc, nguyên nhân.

▸ Từng từ: 來 由
來稿 lai cảo
來稿

lai cảo

Từ điển trích dẫn

1. Bản thảo, cảo kiện gởi đến cơ quan báo chí, nhà xuất bản.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bài gởi tới để đăng báo, hoặc in thành sách.

▸ Từng từ: 來 稿
來緣 lai duyên
來緣

lai duyên

Từ điển trích dẫn

1. Phật giáo dụng ngữ: Nhân duyên kiếp sau.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tiếng nhà Phật, chỉ sự ràng buộc về đời sau. Nhân duyên kiếp sau.

▸ Từng từ: 來 緣
來臨 lai lâm
來臨

lai lâm

phồn thể

Từ điển phổ thông

tiến đến gần

▸ Từng từ: 來 臨
來自 lai tự
來自

lai tự

phồn thể

Từ điển phổ thông

đến từ

▸ Từng từ: 來 自
來著 lai trước
來著

lai trước

Từ điển trích dẫn

1. Gì đấy, đấy mà. § Trợ động từ, dùng ở cuối câu, biểu thị hành vi hoặc sự tình đã xảy ra, đã hoàn thành. ◎ Như: "tha thuyết thập ma lai trước?" 他說什麼來著 anh ta nói gì đấy? ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Na nhất tao nhi nhĩ giá ma tiểu tâm lai trước! Hựu bất tri thị lai tác nhĩ báo thần đích" 那一遭兒你這麼小心來著! 又不知是來作耳報神的 (Đệ tứ thập thất hồi) Sao trước kia không thấy mày cẩn thận như thế? Lại không biết đến đây để lắng tin báo thần gì đó.

▸ Từng từ: 來 著
來訪 lai phỏng
來訪

lai phỏng

phồn thể

Từ điển phổ thông

đến thăm

▸ Từng từ: 來 訪
再來 tái lai
再來

tái lai

Từ điển trích dẫn

1. Trở lại, trùng lai. ◇ Sử Kí 史記: "Phù công giả nan thành nhi dị bại, thì giả nan đắc nhi dịch thất dã. Thì hồ thì, bất tái lai" 夫功者難成而易敗, 時者難得而易失也. 時乎時, 不再來 (Hoài Âm Hầu liệt truyện 淮陰侯列傳) Công, khó thành mà dễ hỏng; thời, khó được mà dễ mất. Cái thời! cái thời! qua rồi không trở lại.
2. Lần thứ hai, nhiều lần, liên tục. ◎ Như: "tái lai nhất bàn kì" 再來一盤棋 đánh một ván cờ nữa.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Trở lại một lần nữa.

▸ Từng từ: 再 來
到來 đáo lai
到來

đáo lai

phồn thể

Từ điển phổ thông

đến nơi

▸ Từng từ: 到 來
原來 nguyên lai
原來

nguyên lai

phồn thể

Từ điển phổ thông

ban đầu, đầu tiên, căn nguyên

Từ điển trích dẫn

1. Vốn là, nguyên lúc đầu là, xưa nay. ☆ Tương tự: "bổn lai" 本來, "hướng lai" 向來.
2. Té ra, hóa ra. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Ngã thuyết thị thùy ngộ liễu, nguyên lai thị nhĩ" 我說是誰誤了, 原來是你 (Đệ thập tứ hồi) Tôi tưởng lầm là ai, hóa ra là bà.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nguồn gốc, lí do dẫn tới sự việc.

▸ Từng từ: 原 來
古來 cổ lai
古來

cổ lai

phồn thể

Từ điển phổ thông

thời xưa, thời cổ

Từ điển trích dẫn

1. Từ xưa đến nay. ◇ Cao Bá Quát 高伯适: "Cổ lai danh lợi nhân, Bôn tẩu lộ đồ trung" 古來名利人, 奔走路塗中 (Sa hành đoản ca 沙行短歌) Xưa nay hạng người (tham) danh lợi, Vẫn tất tả ngoài đường sá.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Từ xưa trở lại nay.

▸ Từng từ: 古 來
向來 hướng lai
向來

hướng lai

Từ điển trích dẫn

1. Từ trước tới nay, xưa nay, tòng lai. ◎ Như: "hướng lai như thử" 向來如此 xưa nay vẫn thế. ◇ Đường Ngạn Khiêm 唐彥謙: "Hướng lai trần bất tạp, Thử dạ nguyệt nhưng quang" 向來塵不雜, 此夜月仍光 (Ngọc nhị 玉蕊) Từ trước tới nay bụi không lẫn lộn, Đêm này trăng vẫn sáng.
2. Trước đây, trong quá khứ.
3. Vừa mới. ◇ Hậu Hán Thư 後漢書: "Đà thường hành đạo, kiến hữu bệnh yết tắc giả, nhân ngữ chi viết: "Hướng lai đạo ngung hữu mại bính nhân, bình tê thậm toan, khả thủ tam thăng ẩm chi, bệnh tự đương khứ."" 佗嘗行道, 見有病咽塞者, 因語之曰: "向來道隅有賣餅人, 蓱齏甚酸, 可取三升飲之, 病自當去" (Hoa Đà truyện 華佗傳) Hoa Đà thường đi trên đường, thấy có người mắc bệnh nghẹn cổ họng, nên nói với người đó rằng: "Ở góc đường vừa mới có người bánh bánh, có dưa muối rất chua, có thể lấy mà uống ba thưng, bệnh sẽ tự hết."
4. Sau này, về sau. ◇ Sưu Thần Kí 搜神記: "Đô đốc vân: "Đầu giác vi thống." Hướng lai chuyển kịch, thực khoảnh tiện vong" 都督云: "頭覺微痛." 向來轉劇, 食頃便亡 (Quyển thập lục) Đô đốc nói: "Đầu hơi đau." Sau này bệnh thành nặng, chẳng bao lâu thì mất.
5. Ngay lập tức, tức khắc. ◇ Đỗ Phủ 杜甫: "Hướng lai ưu quốc lệ, Tịch mịch sái y cân" 向來憂國淚, 寂寞灑衣巾 (Yết tiên chủ miếu 謁先主廟) Tức thì dòng nước mắt âu lo vì nước, Lặng lẽ chảy ướt áo khăn.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Từ trước tới nay. Xưa nay.

▸ Từng từ: 向 來
回來 hồi lai
回來

hồi lai

phồn thể

Từ điển phổ thông

trở về, quay về, trở lại

▸ Từng từ: 回 來
外來 ngoại lai
外來

ngoại lai

phồn thể

Từ điển phổ thông

từ ngoài vào, từ ngoài đến, ngoại nhập

Từ điển trích dẫn

1. Đến từ bên ngoài, từ đất khác. ★ Tương phản: "bổn địa" 本地. ◎ Như: "tha tuy thị ngoại lai đích dị hương khách, đãn khước năng dữ bổn địa nhân hòa mục tương xử" 他雖是外來的異鄉客, 但卻能與本地人和睦相處.

▸ Từng từ: 外 來
如來 như lai
如來

như lai

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Hiện của Phật ( Tathagata ). Hát nói của Nguyễn Công Trứ có câu: » Nên mơ màng một bước một khơi, khiến cho phiền muộn Như Lai « — Kinh Kim Cương giải thích: Không từ đâu lại và cũng không đi đâu ( vô sở tùng lai, diệc vô sở khứ cố danh Như Lai ). Theo sách Đại Viên tập: Vốn biết gọi là Lai. » Nàng vâng thụ giáo Như Lai « ( Phan Trần ).

▸ Từng từ: 如 來
將來 tương lai
將來

tương lai

phồn thể

Từ điển phổ thông

tương lai, về sau

Từ điển trích dẫn

1. Vị lai, mai sau. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Cố dẫn bỉ tái chí thử xứ, lệnh kì tái lịch ẩm soạn thanh sắc chi huyễn, hoặc kí tương lai nhất ngộ, diệc vị khả tri dã" 故引彼再至此處, 令其再歷飲饌聲色之幻, 或冀將來一悟, 亦未可知也 (Đệ ngũ hồi) Nên ta lại dẫn đến chốn này để trải hết những ảo cảnh ăn ngon, hát hay, sắc đẹp, mong rằng mai sau nó được tỉnh ngộ chăng, điều đó cũng chưa thể biết được.
2. Sắp đến.
3. Mang lại, cầm đến. ◇ Thủy hử truyện 水滸傳: "Na trang gia liên mang thủ bán chích thục cẩu nhục, đảo ta toán nê, tương lai phóng tại Trí Thâm diện tiền" 那莊家連忙取半隻熟狗肉, 搗些蒜泥, 將來放在智深面前 (Đệ tứ hồi) Chủ quán vội lấy thịt chó chín nửa con, giã chút tương tỏi, mang lại đặt trước mặt Lỗ Trí Thâm.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sẽ lại. Sắp tới. Tự tình khúc của Cao Bá Nhạ: » Còn tương lai liệu phải đền bồi «.

▸ Từng từ: 將 來
往來 vãng lai
往來

vãng lai

phồn thể

Từ điển phổ thông

vãng lai, qua lại, tới lui

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Qua và lại. Đi qua đi lại.

▸ Từng từ: 往 來
後來 hậu lai
後來

hậu lai

phồn thể

Từ điển phổ thông

sau này, về sau

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đến sau. Chỉ thời gian sắp tới ( tương lai ).

▸ Từng từ: 後 來
從來 tòng lai
從來

tòng lai

phồn thể

Từ điển phổ thông

luôn luôn, lúc nào cũng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Từ trước tới giờ.

▸ Từng từ: 從 來
未來 vị lai
未來

vị lai

phồn thể

Từ điển phổ thông

vị lai, chưa đến, trong tương lai

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chưa lại. Chỉ các sự việc chưa xảy tới.

▸ Từng từ: 未 來
本來 bản lai
本來

bản lai

phồn & giản thể

Từ điển trích dẫn

1. Vốn dĩ, nguyên là, xưa nay. ☆ Tương tự: "nguyên lai" 原來. ◇ Bạch Cư Dị 白居易: "Huống ngã kim tứ thập, Bổn lai hình mạo luy" 況我今四十, 本來形貌羸 (Bạch phát 白髮) Huống chi ta nay bốn chục tuổi, (Trong khi) ta xưa nay hình dạng vốn yếu đuối.
2. Chỉ tâm tính vốn có. ◇ Tỉnh thế nhân duyên truyện 醒世姻緣傳: "Đãn bất khả mê thất liễu bổn lai, đọa nhập luân hồi chi nội" 但不可迷失了本來, 墮入輪迴之內 (Đệ nhị nhất hồi) Nhưng không thể lạc mất tâm tính vốn có của mình mà rơi vào vòng luân hồi.
3. Lẽ ra, đáng ra.

▸ Từng từ: 本 來
歷來 lịch lai
歷來

lịch lai

phồn thể

Từ điển phổ thông

trong suốt, suốt quá trình, suốt khoảng thời gian

▸ Từng từ: 歷 來
由來 do lai
由來

do lai

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Từ đâu mà lại. Chỉ cái nguyên nhân.

▸ Từng từ: 由 來
編來 biên lai
編來

biên lai

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chép mà đưa lại, chỉ tấm giấy giữ lại làm bằng.

▸ Từng từ: 編 來
起來 khởi lai
起來

khởi lai

Từ điển trích dẫn

1. (Ngủ) dậy. ◇ Bạch Cư Dị 白居易: "Thực bãi nhất giác thụy, Khởi lai lưỡng âu trà" 食罷一覺睡, 起來兩甌茶 (Thực hậu 食後).
2. Mượn chỉ bệnh khỏi. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Lâm nha đầu cương khởi lai liễu, Nhị thư thư hựu bệnh liễu" 林丫頭剛起來了, 二姐姐又病了 (Đệ tứ cửu hồi).
3. Đứng dậy. ◇ Tân biên Ngũ đại sử bình thoại 新編五代史平話: "Na Hoàng Sào nã trước tửu hồ đài thân khởi lai" 那黃巢拿著酒壺抬身起來 (Lương sử thượng 梁史上).
4. Đứng lên, vùng lên, vút lên. ◎ Như: "phi cơ khởi lai" 飛機起來 máy bay vút lên.
5. Sinh ra, phát sinh. ◇ Sơ khắc phách án kinh kì 初刻拍案驚奇: "Hựu đạo thị "nghi tâm sanh ám quỷ", vị tất bất thị dương mệnh tương tuyệt, tự gia tâm thượng đích sự phát, nhãn hoa đăng hoa thượng đầu khởi lai đích" 又道是"疑心生暗鬼", 未必不是陽命將絕, 自家心上的事發, 眼花燈花上頭起來的 (Quyển tam thập).
6. Hưng khởi, hưng thịnh. ◇ Kì lộ đăng 歧路燈: "Khán khán nhân gia dĩ thị bại cật liễu. Như kim phụ tử lưỡng cá hựu đô tiến liễu học, hựu tượng khởi lai quang cảnh" 看看人家已是敗訖了. 如今父子兩個又都進了學, 又像起來光景 (Đệ cửu ngũ hồi).
7. Dựng lên, tạo thành. ◇ Nhị thập tải phồn hoa mộng 二十載繁華夢: "Ngã giá gian ốc tử khởi lai, liên công tư tài liệu, thống phí liễu thập lục vạn kim" 我這間屋子起來, 連工貲材料, 統費了十六萬金 (Đệ nhị lục hồi).
8. Móc ra, lấy ra. ◇ Tam hiệp ngũ nghĩa 三俠五義: "Khiếu Phương Công phái nhân tương tang ngân khởi lai" 叫方公派人將贓銀起來 (Đệ cửu thất hồi).
9. Bắt đầu, lên... ◎ Như: "xướng khởi ca lai" 唱起歌來 hát lên.
10. (Dùng sau động từ hoặc hình dung từ: biểu thị động tác hoặc tình huống) bắt đầu tiến triển. ◎ Như: "thiên khí tiệm tiệm lãnh khởi lai" 天氣漸漸冷起來.
11. So sánh. ◇ Tỉnh thế hằng ngôn 醒世恆言: "Nhất mĩ nhất xú, tương hình khởi lai, na tiêu trí đích việt giác mĩ ngọc tăng huy, na xú lậu đích việt giác nê đồ vô sắc" 一美一醜, 相形起來, 那標致的越覺美玉增輝, 那醜陋的越覺泥塗無色 (Lưỡng huyện lệnh cạnh nghĩa hôn cô nữ 兩縣令競義婚孤女).
12. (Dùng sau động từ) biểu thị hướng lên trên. ◇ Nhị khắc phách án kinh kì 二刻拍案驚奇: "Bát khai phù nê khán khứ, nãi thị nhất khối thanh thạch đầu, thượng diện y hi hữu tự, Hối ông khiếu thủ khởi lai khán" 撥開浮泥看去, 乃是一塊青石頭, 上面依稀有字, 晦翁叫取起來看 (Quyển thập nhị).
13. (Dùng sau động từ) biểu thị động tác hoàn thành hoặc đạt tới mục đích: rồi, xong rồi. ◇ Chu Lập Ba 周立波: "A, kí khởi lai liễu, thị cá đan đan sấu sấu, tam thập lai vãng đích giác sắc, thị bất thị?" 呵, 記起來了, 是個單單瘦瘦, 三十來往的角色, 是不是? (San hương cự biến 山鄉巨變, Thượng nhất).

▸ Từng từ: 起 來
近來 cận lai
近來

cận lai

Từ điển trích dẫn

1. Gần đây. ◇ Hạ Tri Chương 賀知章: "Li biệt gia hương tuế nguyệt đa, Cận lai nhân sự bán tiêu ma" 離別家鄉歲月多, 近來人事半銷磨 (Hồi hương ngẫu thư 回鄉偶書) Xa cách quê nhà nhiều năm tháng, Gần đây việc đời tiêu tán đã quá nửa phần.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Gần đây.

▸ Từng từ: 近 來
遠來 viễn lai
遠來

viễn lai

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ở xa tới.

▸ Từng từ: 遠 來
重來 trùng lai
重來

trùng lai

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lại trở lại. Lại đến — Đến một lượt.

▸ Từng từ: 重 來
馬來 mã lai
馬來

mã lai

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một bán đảo, cũng là một nước ở Nam Á châu. Cũng gọi là Mã Lai Á .

▸ Từng từ: 馬 來
夜來香 dạ lai hương
夜來香

dạ lai hương

Từ điển trích dẫn

1. Loại cây có hoa trắng, ban đêm tỏa hương rất thơm.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một loại cây có hoa trắng, ban đêm rất thơm ( Pergularis Ordosatiss ma ).

▸ Từng từ: 夜 來 香
慢慢來 mạn mạn lai
慢慢來

mạn mạn lai

Từ điển trích dẫn

1. Cứ từ từ, đừng quá căng thẳng. ◎ Như: "tha tuy nhiên thụ thương liễu, hoàn thị khiếu ngã mạn mạn lai, bả xa khai đáo lộ bàng" 他雖然受傷了, 還是叫我慢慢來, 把車開到路旁.

▸ Từng từ: 慢 慢 來
自來水 tự lai thủy
自來水

tự lai thủy

phồn thể

Từ điển phổ thông

nước máy

▸ Từng từ: 自 來 水
舶來品 bạc lai phẩm
舶來品

bạc lai phẩm

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ chung đồ vật và hàng hóa từ nuớc ngoài chuyên chở vào nước mình.

▸ Từng từ: 舶 來 品
乘興而來 thừa hứng nhi lai
乘興而來

thừa hứng nhi lai

Từ điển trích dẫn

1. Nhân cao hứng mà lại.

▸ Từng từ: 乘 興 而 來
否極泰來 bĩ cực thái lai
否極泰來

bĩ cực thái lai

Từ điển trích dẫn

1. Bế tắc hết thì hanh thông trở lại, ý nói hết khổ tới sướng, hết rủi tới may. ☆ Tương tự: "khổ tận cam lai" 苦盡甘來. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Thẩm thẩm hảo si dã. Bĩ cực thái lai, vinh nhục tự cổ chu nhi phục thủy, khởi nhân lực năng khả thường bảo đích" 嬸嬸好痴也. 否極泰來, 榮辱自古週而復始, 豈人力能可常保的 (Đệ thập tam hồi) Thím thế mà cũng ngớ ngẩn. Vận xấu tới cùng rồi đến hanh thông, vinh nhục từ xưa xoay hết một vòng rồi trở lại lúc đầu, nào phải sức người có thể giữ mãi được đâu.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bế tắc hết thì hanh thông trở lại, ý nói hết khổ tới sướng, hết rủi tới may. Cũng nói Bỉ khứ thái lai.

▸ Từng từ: 否 極 泰 來
忙不過來 mang bất quá lai
忙不過來

mang bất quá lai

Từ điển trích dẫn

1. Công việc nhiều quá làm không xuể. ◎ Như: "nhất đáo quá niên, yếu tố đích sự na ma đa, nhĩ môn như quả bất bang mang, ngã nhất cá nhân thị mang bất quá lai đích" 一到過年, 要做的事那麼多, 你們如果不幫忙, 我一個人是忙不過來的.

▸ Từng từ: 忙 不 過 來
拔來報往 bạt lai báo vãng
拔來報往

bạt lai báo vãng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đi đây đi đó, không ở yên một nơi nào — Qua lại nhiều lần với một người nào.

▸ Từng từ: 拔 來 報 往
捲土重來 quyển thổ trùng lai
捲土重來

quyển thổ trùng lai

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cuộn đất mà trở lại, ý nói thu xếp tất cả vật dụng cốn liếng mà làm lại một lần nữa để được thành công. Bài phú Hỏng thi của Trần Tế Xương có câu: » Ngẫm đến câu quyển thổ trùng lai, nói ra ngậm ngọng «.

▸ Từng từ: 捲 土 重 來
本來面目 bổn lai diện mục
本來面目

bổn lai diện mục

Từ điển trích dẫn

1. (Phật giáo dụng ngữ) Mặt mắt xưa nay vẫn có. § Chỉ tâm tính cố hữu của người ta.
2. Hình dạng gốc của sự vật. ◇ Kính hoa duyên 鏡花緣: "Nhậm tha biến huyễn, hà năng thoát khước bổn lai diện mục!" 任他變幻, 何能脫卻本來面目 (Đệ tứ thập lục hồi) Mặc cho nó biến hóa, làm sao thoát khỏi hình dạng từ trước đến giờ của nó.

▸ Từng từ: 本 來 面 目
眉來眼去 mi lai nhãn khứ
眉來眼去

mi lai nhãn khứ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mắt qua mày lại, đưa mắt tỏ ý cho nhau hiểu.

▸ Từng từ: 眉 來 眼 去
福不重來 phúc bất trùng lai
福不重來

phúc bất trùng lai

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Điều may mắn thì không đến cùng một lúc, có một điều may là đã may lắm rồi.

▸ Từng từ: 福 不 重 來
近悅遠來 cận duyệt viễn lai
近悅遠來

cận duyệt viễn lai

Từ điển trích dẫn

1. Người có ơn đức tràn khắp, khiến cho người ở gần phục tòng, người ở xa thành tâm quy phụ. § Nguồn gốc: ◇ Luận Ngữ 論語: "Diệp công vấn chánh, Tử viết: Cận giả duyệt, viễn giả lai" 葉公問政, 子曰: 近者說, 遠者來 (Tử Lộ 子路) Quan lệnh doãn huyện Diệp hỏi về phép trị dân. Khổng Tử đáp: Phải làm sao cho người ở gần vui lòng, người ở xa quy phụ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Kẻ gần thì vui lòng, kẻ xa thì tìm lại. Chỉ tài trị nước hoặc chính sách tốt đẹp.

▸ Từng từ: 近 悅 遠 來
顧不過來 cố bất quá lai
顧不過來

cố bất quá lai

Từ điển trích dẫn

1. Không thể hoàn toàn lo liệu mọi việc. ◎ Như: "giá ma đại đích siêu thị, tha nhất cá nhân cố bất quá lai, chỉ hảo thỉnh nhân bang mang" 這麼大的超市, 她一個人顧不過來, 只好請人幫忙.

▸ Từng từ: 顧 不 過 來
顧得過來 cố đắc quá lai
顧得過來

cố đắc quá lai

Từ điển trích dẫn

1. Có thể lo liệu hết cả. ◎ Như: "điếm lí đích sự bất đa, ngã nhất cá nhân khả dĩ cố đắc quá lai" 店裡的事不多，我一個人可以顧得過來.

▸ Từng từ: 顧 得 過 來
亂鬨不過來 loạn hống bất quá lai
亂鬨不過來

loạn hống bất quá lai

Từ điển trích dẫn

1. § Cũng như "mang bất quá lai" 忙不過來.

▸ Từng từ: 亂 鬨 不 過 來