Từ điển Hán Nôm Việt - Tự học tiếng Trung

1. Tài năng xuất chúng, vượt hẳn người thường. ◎ Như: "kiệt xuất nhân tài" 傑出人才.
2. Vật phẩm xuất sắc.
3. Cao chót vót, sừng sững. ◇ Lịch Đạo Nguyên 酈道元: "Hà trung tủng thạch kiệt xuất" 河中竦石傑出 (Thủy kinh chú 水經注, Hà thủy tứ 河水四) Trong sông đá dựng đứng sừng sững.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vượt hẳn người thường.

▸ Từng từ: 傑出

六出 lục xuất

六出

lục xuất

Từ điển trích dẫn

1. Bông tuyết. § Vì bông tuyết (hình lục giác) có sáu cánh. ◇ Thái bình ngự lãm 太平御覽: "Phàm thảo mộc hoa đa ngũ xuất, tuyết hoa độc lục xuất. Tuyết hoa viết "anh"" 凡草木花多五出, 雪花獨六出. 雪花曰霙 (Quyển tam lục thất dẫn "Hàn thi ngoại truyện" 卷十二引韓詩外傳).
2. Chỉ hoa có sáu cánh. ◇ Đoạn Thành Thức 段成式: 諸花少六出者, 唯梔子花六出. 陶真白言: 梔子剪花六出, 刻房七道, 其花香甚 (Dậu dương tạp trở 酉陽雜俎, Quảng động thực chi tam 廣動植之三).
3. Thời xưa phụ nữ có bảy điều gọi là: "thất xuất" 七出, phạm phải sẽ bị ruồng bỏ. Chỉ có đế vương, vợ vua chư hầu, không con không bị xuất, gọi là: "lục xuất" 六出. ◇ Nghi lễ 儀禮: ""Xuất thê chi tử vi mẫu", Đường Giả Công Ngạn sơ: Thất xuất giả, vô tử nhất dã, dâm dật nhị dã, bất sự cữu cô tam dã, khẩu thiệt tứ dã, đạo thiết ngũ dã, đố kị lục dã, ác tật thất dã. Thiên tử, chư hầu chi thê vô tử bất xuất, duy hữu lục xuất nhĩ" "出妻之子為母", 唐賈公彥疏: 七出者, 無子一也, 淫泆二也, 不事舅姑三也, 口舌四也, 盜竊五也, 妒忌六也, 惡疾七也. 天子, 諸侯之妻無子不出, 唯有六出耳 (Tang phục 喪服).

▸ Từng từ: 六出

出世 xuất thế

出世

xuất thế

Từ điển trích dẫn

1. Xuất hiện trên đời. ◎ Như: "thánh nhân xuất thế" 聖人出世. ☆ Tương tự: "xuất sinh" 出生, "đản sinh" 誕生.
2. Ở ẩn.
3. Giải thoát khỏi ràng buộc thế gian và hướng đến Niết-bàn. Ví dụ như Thánh đạo là đạo xuất thế, trong đó có đạo và Thánh quả "Dự lưu" 預流, "Nhất lai" 一來, "Bất hoàn" 不還, "A-la-hán" 阿羅漢 và "Niết-bàn" 涅槃. Trong Ðại thừa, đức Phật được xem là con người xuất thế, thân tâm hoàn toàn thanh tịnh, thọ mệnh vô lượng, đã đạt "Nhất thiết trí" 一切智.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra khỏi cuộc đời, ý nói không còn bị ràng buộc bởi chuyện đời. Chỉ sự ở ẩn. Hát nói của Nguyễn Công Trứ: » Cầm kì thi tửu với giang san, dễ mấy kẻ xuất trần xuất thế «.

▸ Từng từ: 出世

出亡 xuất vong

出亡

xuất vong

Từ điển trích dẫn

1. Thua chạy ra nước ngoài. ☆ Tương tự: "lưu vong" 流亡.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thua chạy ra nước ngoài. Như: Lưu vong.

▸ Từng từ: 出亡

出仕 xuất sĩ

出仕

xuất sĩ

Từ điển trích dẫn

1. Ra làm quan. ◇ Tô Thức 蘇軾: "Gia cư thê nhi hào, Xuất sĩ viên hạc oán" 家居妻兒號, 出仕猿鶴怨 (Hòa mục phụ tân lương 和穆父新涼) Ở nhà thì vợ con kêu gào, Ra làm quan thì vượn hạc oán trách.

▸ Từng từ: 出仕

出倫 xuất luân

出倫

xuất luân

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vượt khỏi người xung quanh.

▸ Từng từ: 出倫

出入 xuất nhập

出入

xuất nhập

Từ điển trích dẫn

1. Ra ngoài và vào trong. ◇ Đỗ Phủ 杜甫: "Hữu tôn mẫu vị khứ, Xuất nhập vô hoàn quần" 有孫母未去, 出入無完裙 (Thạch Hào lại 石壕吏) Còn đứa cháu mà mẹ nó chưa đi, Ra vào không có được chiếc váy lành lặn.
2. Qua lại, vãng lai. ◇ Tả truyện 左傳: "Dư tuy dữ Tấn xuất nhập, dư duy lợi thị thị" 余雖與晉出入, 余唯利是視 (Thành công thập tam niên 成公十三年) Ta tuy qua lại với nước Tấn, nhưng chỉ coi lấy cái lợi thôi.
3. Nghỉ ngơi.
4. Xấp xỉ, trên dưới (kế toán).
5. Tiêu ra và thu vào.
6. Cong, không thẳng. ◇ Hàn Phi Tử 韓非子: "Hành bất đồng ư khinh trọng, thằng bất đồng ư xuất nhập, hòa bất đồng ư táo thấp" 衡不同於輕重, 繩不同於出入, 和不同於燥濕 (Dương quyền 揚權) Cán cân không như nhau ở chỗ nặng nhẹ, dây rọi không như nhau ở chỗ cong thẳng, ôn hòa không như nhau ở chỗ khô ướt.
7. Có chỗ tương tự, có chỗ khác biệt nhau. ◇ Tô Triệt 蘇轍: "Đông Hán dĩ lai Phật pháp thủy nhập Trung Quốc, kì đạo dữ Lão Tử tương xuất nhập" 東漢以來佛法始入中國, 其道與老子相出入 (Lịch đại luận tứ 歷代論四, Lương Vũ Đế 梁武帝) Từ thời Đông Hán trở đi Phật pháp mới bắt đầu du nhập vào Trung Quốc, đạo này so với Lão Tử có chỗ tương tự, có chỗ khác biệt nhau.
8. Kinh lịch rộng khắp, thông hiểu sâu xa. ◇ Hàn Dũ 韓愈: "Nghị luận chứng cứ kim cổ, xuất nhập kinh sử bách tử" 議論證據今古, 出入經史百子 (Liễu Tử Hậu mộ chí minh 柳子厚墓誌銘) Nghị luận thì dẫn chứng cổ kim, làu thông kinh sử bách gia.
9. Cấp trên thông báo, cấp dưới đệ đạt. ◇ Sử Kí 史記: "Mệnh nhữ vi nạp ngôn, túc dạ xuất nhập trẫm mệnh" 命汝為納言, 夙夜出入朕命 (Ngũ đế bổn kí 五帝本記) Giao mệnh cho ngươi làm tiếp nạp ngôn, ngày đêm thông báo xuống bề dưới mệnh lệnh của trẫm và đệ đạt lời tấu của thần dân lên tới trẫm.
10. Chỉ con gái đã lấy chồng và con gái chưa lấy chồng.
11. Hít thở, hô hấp. ◇ Tố Vấn 素問: "Xuất nhập phế, tắc thần cơ hóa diệt" 出入廢, 則神機化滅 (Lục vi chỉ đại luận 六微旨大論) Hít thở ngưng, thì "thần cơ" dứt. § "Thần cơ" 神機 chỉ sự hoạt động vận chuyển không ngừng nghỉ của sinh mạng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra và vào.

▸ Từng từ: 出入

出兵 xuất binh

出兵

xuất binh

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

xuất binh, ra quân

Từ điển trích dẫn

1. Ra quân. ☆ Tương tự: "phát binh" 發兵, "hưng binh" 興兵, "hưng sư" 興師, "xuất sư" 出師. ★ Tương phản: "triệt binh" 撤兵. ◇ Sử Kí 史記: "Sở quân xuất binh kích Vương Li, đại phá chi" 楚軍出兵擊王離, 大破之 (Cao Tổ bổn kỉ 高祖本紀) Quân Sở ra binh đánh, phá tan quân của Vương Li.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đem quân đội ra đánh giặc.

▸ Từng từ: 出兵

出典 xuất điển

出典

xuất điển

Từ điển trích dẫn

1. Cầm đồ, đem đồ vật cầm thế để lấy tiền.
2. Chỉ xuất xứ của điển tích. ◎ Như: thành ngữ "thủ châu đãi thỏ" 守株待兔 xuất xứ từ sách "Hàn Phi Tử" 韓非子, thiên "Ngũ đố" 五蠹.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mang đồ vật ra ngoài cầm lấy tiền.

▸ Từng từ: 出典

出力 xuất lực

出力

xuất lực

Từ điển trích dẫn

1. Ra sức, tận lực. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Đại trượng phu bất dữ quốc gia xuất lực, hà cố trường thán?" 大丈夫不與國家出力, 何故長歎 (Đệ nhất hồi) Bậc đại trượng phu không tận lực vì nước, cớ sao lại thở dài?

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra sức. Gắng sức.

▸ Từng từ: 出力

出发 xuất phát

出发

xuất phát

giản thể

Từ điển phổ thông

xuất phát

▸ Từng từ: 出发

出口 xuất khẩu

出口

xuất khẩu

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

1. mở miệng nói
2. xuất khẩu

Từ điển trích dẫn

1. Đem hàng hóa chuyển vận ra nước ngoài hoặc bên ngoài. § Cũng nói là "thâu xuất" 輸出.
2. Đời Thanh lưu đày người phạm tội ra ngoài quan ải, gọi là "xuất khẩu" 出口. ◇ Quan tràng hiện hình kí 官場現形記: "Tương lai tha tam nhân đích tội danh, trọng tắc sát đầu, khinh tắc xuất khẩu" 將來他三人的罪名, 重則殺頭, 輕則出口 (Đệ tứ thập bát hồi) Đem ba tên tội phạm lại, nặng thì chém đầu, nhẹ thì đày ra quan ải.
3. Đi ra vùng biên ải.
4. Ra cửa miệng, nói ra. ◇ Đạo Đức Kinh 道德經: "Đạo chi xuất khẩu, đạm hồ kì vô vị" 道之出口, 淡乎其無味 (Chương 35) Đạo ra cửa miệng, lạt lẽo vô vị.
5. Lối đi ra, cổng ra. ★ Tương phản: "nhập khẩu" 入口.
6. Thuyền bè đi ra cửa nhánh sông hoặc cửa biển (cảng khẩu). ◇ Văn minh tiểu sử 文明小史: "Thứ nhật xuất khẩu, phong bình lãng tĩnh, lưỡng nhân bằng lan khán khán hải trung cảnh trí" 次日出口, 風平浪靜, 兩人憑欄看看海中景緻 (Đệ nhị thập tứ hồi) Hôm sau thuyền ra cửa biển, gió yên sóng lặng, hai người dựa lan can ngắm phong cảnh trên biển.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như Xuất cảng 出港 — Nói ra khỏi miệng. Td: Xuất khẩu thành thi ( nói ra khỏi miệng là đã thành thơ rồi, không cần phải suy nghĩ gì, chỉ người giỏi thơ ).

▸ Từng từ: 出口

出品 xuất phẩm

出品

xuất phẩm

Từ điển trích dẫn

1. Tác phẩm. ◇ Mễ Phí 米芾: "Hàng tăng Chân Tuệ họa san thủy Phật tượng. Cận thế xuất phẩm, duy linh mao mặc trúc, hữu Giang Nam khí tượng" 杭僧真慧畫山水佛像. 近世出品, 惟翎毛墨竹, 有江南氣象 (Họa sử 畫史).
2. Sản phẩm.
3. Chế tạo ra sản phẩm.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đồ vật chế tạo ra được — Cũng chỉ đồ vật tốt hơn những vật cùng loại.

▸ Từng từ: 出品

出塵 xuất trần

出塵

xuất trần

Từ điển trích dẫn

1. Vượt ra ngoài thế tục.
2. Phật giáo thuật ngữ: Thoát khỏi trần tục phiền não.
3. Chỉ xuất giá.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra khỏi cuộc đời bụi bặm nhơ bẩn. Chỉ sự ở ẩn. Hát nói của Nguyễn Công Trứ: » Thú xuất trần tiên vẫn là ta, Sánh Hoàng Thạch Xích Tùng ờ cũng đáng «.

▸ Từng từ: 出塵

出士 xuất sĩ

出士

xuất sĩ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra làm quan.

▸ Từng từ: 出士

出外 xuất ngoại

出外

xuất ngoại

Từ điển trích dẫn

1. Rời nhà đi xa.
2. Vượt qua quy củ hoặc giới hạn nào đó. ◇ Hồng Thâm 洪深: "Tuy chỉ tứ thập lai tuế đích nhân, nhiên nhi thế thượng đích phong ba kinh đắc đa liễu, khán lai khước tượng ngũ thập xuất ngoại" 雖只四十來歲的人, 然而世上的風波經得多了, 看來卻像五十出外 (Triệu Diêm Vương 趙閻王, Đệ nhất mạc) Tuy chỉ bốn mươi tuổi trở lại, nhưng vì đã trải qua bao nhiêu sóng gió trên đời, nên trông như người đã quá năm mươi tuổi.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đi ra ngoài. Ra khỏi nhà — Đi ra nước ngoài.

▸ Từng từ: 出外

出奇 xuất kì

出奇

xuất kì

Từ điển trích dẫn

1. Đặc biệt, phi phàm. ◇ Dương Sóc 楊朔: "Chỉ hữu kỉ cá mẫu kê cô cô địa khiếu, chánh thị sanh đản đích thì hậu, quan tử hiển đắc xuất kì đích hồng" 只有幾個母雞咕咕地叫, 正是生蛋的時候, 冠子顯得出奇的紅 (Mô phạm ban 模範班) Chỉ có mấy con gà mái kêu cục tác, đúng là lúc đang đẻ trứng, mào gà lộ ra một màu đỏ dị thường.
2. Ra binh khác thường, bày kế lạ (để thủ thắng). ◇ Tôn Tử 孫子: "Cố thiện xuất kì giả, vô cùng như thiên địa, bất kiệt như giang hà" 故善出奇者, 無窮如天地, 不竭如江河 (Thế 勢) Cho nên người giỏi (binh pháp) ra binh khác thường, bày kế lạ, như trời đất không cùng, như sông biển chẳng cạn.

▸ Từng từ: 出奇

出奔 xuất bôn

出奔

xuất bôn

Từ điển trích dẫn

1. Chạy chốn. ☆ Tương tự: "xuất tẩu" 出走, "đào vong" 逃亡. ◇ Lễ Kí 禮記: "Vệ Hiến Công xuất bôn, phản ư Vệ" 獻公出奔, 反於衛 (Đàn cung hạ 檀弓下).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chạy ra nước ngoài. Trốn tới vùng xa.

▸ Từng từ: 出奔

出妻 xuất thê

出妻

xuất thê

Từ điển trích dẫn

1. Bỏ vợ.
2. Người vợ bị chồng bỏ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bỏ vợ — Người vợ bị chồng bỏ.

▸ Từng từ: 出妻

出嫁 xuất giá

出嫁

xuất giá

Từ điển trích dẫn

1. Thả cung nữ ra khỏi cung cho phép đi lấy chồng.
2. Con gái đi lấy chồng. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Như kim thập thất tuế, các dạng đích giá trang đô tề bị liễu, minh niên tựu xuất giá" 如今十七歲, 各樣的嫁妝都齊備了, 明年就出嫁 (Đệ thập cửu hồi) Năm nay (chị ấy) mười bảy tuổi, các đồ tư trang đã sắm đủ cả, sang năm sẽ đi lấy chồng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đi lấy chồng, ra khỏi nhà mình để về nhà chồng.

▸ Từng từ: 出嫁

出家 xuất gia

出家

xuất gia

Từ điển trích dẫn

1. Rời khỏi gia đình. ◇ Lưu Cơ 劉基: "Cư gia ỷ cốt nhục, Xuất gia ỷ giao thân" 居家倚骨肉, 出家倚交親 (Môn hữu xa mã khách hành 門有車馬客行).
2. Từ giã nhà đi tu (làm tăng sĩ hoặc đạo sĩ). ◇ Thủy hử truyện 水滸傳: "Kim hữu giá cá biểu đệ tính Lỗ, thị Quan Tây Quân Hán xuất thân, nhân kiến trần thế gian tân, tình nguyện khí tục xuất gia" 今有這個表弟姓魯, 是關西軍漢出身, 因見塵世艱辛, 情願棄俗出家 (Đệ tứ hồi) Nay có người em cô cậu họ Lỗ, làm quan võ ở Quan Tây, nhân thấy cõi trần cay đắng, muốn xin bỏ tục đi tu.
3. Chỉ người xuất gia. ◇ Chu Biện 朱弁: "Ngô lão tự xuất gia, Vãn ngộ quý căn độn" 吾老似出家, 晚悟愧根鈍 (Bắc nhân dĩ tùng bì vi thái 北人以松皮為菜) Lão này giống như người xuất gia, Già lẫn thẹn mình chậm lụt.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra khỏi nhà để tới nơi tu hành. Đoạn trường tân thanh : » Đưa nàng đến trước Phật đường, Tam quy ngũ giới cho nàng xuất gia «.

▸ Từng từ: 出家

出差 xuất sai

出差

xuất sai

Từ điển trích dẫn

1. Đi công tác, đi công vụ. § Đi làm việc ở ngoài cơ quan, xí nghiệp... thường ngày. ◎ Như: "khứ Bắc Kinh xuất sai" 去北京出差.
2. Đi làm công việc tạm thời (vận chuyển, xây cất...).

▸ Từng từ: 出差

出師 xuất sư

出師

xuất sư

Từ điển trích dẫn

1. Xuất binh.
2. Theo thầy học nghề, mãn kì học xong gọi là "xuất sư" 出師. § Cũng nói là "xuất đạo" 出道.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như Xuất binh 出兵.

▸ Từng từ: 出師

出征 xuất chinh

出征

xuất chinh

Từ điển trích dẫn

1. Ra đi đánh trận bên ngoài.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra đánh giặc ở nơi xa. Bản dịch Chinh phụ ngâm khúc : » Chín lần gươm báu trao tay, nửa đêm truyền hịch định ngày xuất chinh «.

▸ Từng từ: 出征

出息 xuất tức

出息

xuất tức

Từ điển trích dẫn

1. Hơi thở ra. ◇ Mã Ngọc 馬鈺: "Vong tình tuyệt ái niệm, hảo bả ý mã tâm viên lao hệ, miên miên mật mật. Hữu tự xuất tức, thường bất bảo nhập tức" 忘情絕愛念, 好把意馬心猿牢繫, 綿綿密密. 有似出息, 常不保入息 (Nữ quan tử 女冠子, Từ 詞).
2. Thu lợi, thu hoạch. ◇ Thẩm Tòng Văn 沈從文: "Nhất tòa niễn phường đích xuất tức, mỗi thiên khả thu thất thăng mễ, tam đẩu khang" 一座碾坊的出息, 每天可收七升米, 三斗糠 (Biên thành 邊城, Thập thất 十七).
3. Khá lên, tiến triển. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Minh nhi nhĩ phục thị ngã bãi, ngã nhận nhĩ tố can nữ hài nhi, ngã nhất điều lí, nhĩ tựu xuất tức liễu" 明兒你伏侍我罷, 我認你做乾女孩兒, 我一調理, 你就出息了 (Đệ nhị thập thất hồi) Ngày mai mày sang hầu tao, tao sẽ nhận làm con nuôi, tao trông nom cho, sau này mày sẽ nên người.
4. Tiền đồ hoặc chí khí phát triển của riêng mỗi người.
5. Tình huống chi tiết bên trong. ◇ Tào Ngu 曹禺: "Tha môn gia lí giá điểm xuất tức đương ngã bất tri đạo?" 他們家裏這點出息當我不知道? (Lôi vũ 雷雨, Đệ tam mạc).
6. Xuất sắc, tốt đẹp đặc biệt. ◇ Vương Trinh 王禎: "Đại mạch khả tác chúc phạn, thậm vi xuất tức; tiểu mạch ma miến, khả tác bính nhị, bão nhi hữu lực; nhược dụng trù công tạo chi, vưu vi trân vị" 大麥可作粥飯, 甚為出息; 小麥磨麵, 可作餅餌, 飽而有力; 若用廚工造之, 尤為珍味 (Nông thư 農書, Quyển thất).

▸ Từng từ: 出息

出政 xuất chính

出政

xuất chính

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra gánh vác việc nước. Ra làm quan.

▸ Từng từ: 出政

出櫃 xuất quỹ

出櫃

xuất quỹ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lấy tiền trong tủ ra để dùng vào việc.

▸ Từng từ: 出櫃

出母 xuất mẫu

出母

xuất mẫu

Từ điển trích dẫn

1. Người mẹ đã bị cha đuổi ra khỏi nhà.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người mẹ đã bỏ nhà, hoặc bị đuổi ra khỏi nhà.

▸ Từng từ: 出母

出氣 xuất khí

出氣

xuất khí

Từ điển trích dẫn

1. Thở, hô hấp. ◇ Trang Tử 莊子: "Khổng Tử tái bái xu tẩu, xuất môn thướng xa, chấp bí tam thất, mục mang nhiên vô kiến, sắc nhược tử hôi, cứ thức đê đầu, bất năng xuất khí" 孔子再拜趨走, 出門上車, 執轡三失, 目芒然無見, 色若死灰, 據軾低頭, 不能出氣 (Đạo Chích 盜跖) Khổng Tử lạy hai lần, chạy rảo, ra cửa lên xe, cầm dây cương ba lần tuột, mắt mờ không trông thấy gì, sắc mặt như tro nguội, vin đòn ngang xe cúi đầu, thở chẳng ra hơi.
2. Phát ra oán hận, tỏ ra bực bội. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Bối địa lí nã trước tha đích lưỡng tam cá tiểu yêu nhi xuất khí, cô tức nhất hội tử tựu hoàn liễu" 背地裡拿著他的兩三個小么兒出氣, 咕唧一會子就完了 (Đệ tam hồi) (Bảo Ngọc) Ngấm ngầm bực dọc với mấy đứa trẻ, lầm bầm một lúc là xong.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tống cái hơi giận ra, ý nói làm cho hả.

▸ Từng từ: 出氣

出洋 xuất dương

出洋

xuất dương

Từ điển trích dẫn

1. Đi ra nước ngoài. ☆ Tương tự: "xuất quốc" 出國.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đi ra nước ngoài.

▸ Từng từ: 出洋

出港 xuất cảng

出港

xuất cảng

Từ điển trích dẫn

1. Hàng hóa vận chuyển ra ngoài cửa nhánh sông, vũng biển (cảng khẩu).
2. Thuyền bè đi ra cửa nhánh sông, vũng biển. ◇ Lục Trường Xuân 陸長春: "Nhất nhật hiểu khởi, đãng chu xuất cảng" 一日曉起, 蕩舟出港 (Hương ẩm lâu tân đàm 香飲樓賓談, Đạo ngân 盜銀) Một hôm sáng dậy, quẫy thuyền ra cửa sông.
3. Lẻn ra cửa. § Chia tay giữa nam nữ có quan hệ không chính đáng. ◇ Kim Bình Mai 金瓶梅: "Tiết tẩu khủng phạ Nguyệt nương sử nhân lai tiều, liên mang thoán xuyết Kính Tế xuất cảng, kị thượng đầu khẩu lai gia" 薛嫂恐怕月娘使人來瞧, 連忙攛掇敬濟出港, 騎上頭口來家 (Đệ bát thập lục hồi) Tiết tẩu sợ rằng Nguyệt nương có thể sai người tới rình, vội vào giục Kính Tế "chia tay ra khơi", cưỡi con lừa về nhà.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đem hàng hóa ra khỏi nước để bán cho nước ngoài.

▸ Từng từ: 出港

出營 xuất doanh

出營

xuất doanh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra khỏi trại, chỉ người lính được ra khỏi quân đội.

▸ Từng từ: 出營

出爐 xuất lô

出爐

xuất lô

Từ điển trích dẫn

1. Đem ra từ lò nướng, ra lò. ◎ Như: "giá thị cương xuất lô đích miến bao, cản khoái sấn nhiệt cật ba!" 這是剛出爐的麵包, 趕快趁熱吃吧.
2. Tỉ dụ vừa mới làm ra. ◇ Hoàng Cốc Liễu 黃谷柳: "Hoa Kiều báo, Công Thương báo! Tiên sanh mãi nhất phần xuất lô tân văn lạp!" 華僑報, 工商報! 先生買一份出爐新聞啦! (Hà Cầu truyện 蝦球傳, Mã lộ tuyệt kĩ 馬路絕技).

▸ Từng từ: 出爐

出版 xuất bản

出版

xuất bản

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

xuất bản

Từ điển trích dẫn

1. In thành sách báo để phát hành.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

In ra thành sách vở giấy tờ.

▸ Từng từ: 出版

出狱 xuất ngục

出狱

xuất ngục

giản thể

Từ điển phổ thông

xuất ngục, ra tù

▸ Từng từ: 出狱

出獄 xuất ngục

出獄

xuất ngục

phồn thể

Từ điển phổ thông

xuất ngục, ra tù

▸ Từng từ: 出獄

出现 xuất hiện

出现

xuất hiện

giản thể

Từ điển phổ thông

xuất hiện, hiện ra

▸ Từng từ: 出现

出現 xuất hiện

出現

xuất hiện

phồn thể

Từ điển phổ thông

xuất hiện, hiện ra

Từ điển trích dẫn

1. Lộ rõ ra, hiện ra. ◇ Ba Kim 巴金: "Nhân vi tha thụy bất trước, nhất bế thượng nhãn tình, bạch thiên đích thảm tượng tiện xuất hiện tại tha để nhãn tiền" 因為他睡不着, 一閉上眼睛, 白天的慘象便出現在他底眼前 (Diệt vong 滅亡, Đệ nhị chương).
2. Sản sinh, phát hiện. ◎ Như: "Đài Loan trung bộ thâm san trung xuất hiện kim quáng" 臺灣中部深山中出現金礦.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lộ rõ ra ngoài, ai cũng thấy.

▸ Từng từ: 出現

出生 xuất sinh

出生

xuất sinh

phồn & giản thể

Từ điển trích dẫn

1. Ra đời, giáng sinh.
2. Xả thân, hi sinh thân mình. ◇ Lã Thị Xuân Thu 呂氏春秋: "Trung thần diệc nhiên. Cẩu tiện ư chủ, lợi ư quốc, vô cảm từ vi, sát thân xuất sanh dĩ tuẫn chi" 忠臣亦然. 苟便於主, 利於國, 無敢辭違, 殺身出生以徇之 (Trọng đông kỉ 仲冬紀, Chí trung 至忠) Bậc trung thần cũng thế. Nếu giúp ích cho chúa, làm lợi cho nước, thì không dám từ nan, bỏ mạng xả thân mà chết.

▸ Từng từ: 出生

出發 xuất phát

出發

xuất phát

phồn thể

Từ điển phổ thông

xuất phát

Từ điển trích dẫn

1. Bắt đầu khởi hành, lên đường ra đi. ◎ Như: "ngã tảo dĩ tương hành lí thu thập hảo, tùy thì khả dĩ xuất phát" 我早已將行李收拾好, 隨時可以出發.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bắt đầu ra. Bắt đầu làm ra.

▸ Từng từ: 出發

出神 xuất thần

出神

xuất thần

Từ điển trích dẫn

1. Thần hồn bay ra khỏi xác. ◇ Tây du kí 西遊記: "Nguyên lai Hành Giả na nhất bổng bất tằng đả sát yêu tinh, yêu tinh xuất thần khứ liễu" 原來行者那一棒不曾打殺妖精, 妖精出神去了 (Đệ nhị thất hồi).
2. Ngẩn người ra, ngây ra (vì chuyên chú vào một việc gì). ◇ Văn minh tiểu sử 文明小史: "Xuất thần tế khán, khán hoàn liễu nhất biến" 出神細看, 看完了一遍 (Đệ ngũ tứ hồi).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đầu óc chuyên chú vào một việc gì — Hay giỏi vượt hẳn lên.

▸ Từng từ: 出神

出精 xuất tinh

出精

xuất tinh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nói về tinh dịch của đàn ông thoát ra khỏi dương vật vào lúc sung sướng cực độ trong việc ăn nằm với đàn bà.

▸ Từng từ: 出精

出線 xuất tuyến

出線

xuất tuyến

Từ điển trích dẫn

1. Đoạt được tư cách vào vòng sau (tranh tài, bỉ tái). § Tiếng Anh: to qualify for the next round of competitions. ◎ Như: "tuyển thủ môn đô toàn lực dĩ phó, dĩ thủ đắc xuất tuyến cơ hội" 選手們都全力以赴, 以取得出線機會.

▸ Từng từ: 出線

出群 xuất quần

出群

xuất quần

Từ điển trích dẫn

1. Trác việt xuất chúng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như Xuất loại 出類.

▸ Từng từ: 出群

出色 xuất sắc

出色

xuất sắc

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

xuất sắc, giỏi hơn người

Từ điển trích dẫn

1. Giỏi vượt hẳn lên, xuất chúng. ☆ Tương tự: "kiệt xuất" 傑出, "trác việt" 卓越.
2. Tỏ ra tài giỏi, khoe tài, trổ tài. ◇ Thủy hử truyện 水滸傳: "Nhĩ giá quân sĩ môn, bất tri oan các hữu đầu, trái các hữu chủ. Lưu Cao sai nhĩ lai, hưu yếu thế tha xuất sắc" 你這軍士們, 不知冤各有頭, 債各有主. 劉高差你來, 休要替他出色 (Đệ tam thập tam hồi) Này các quân sĩ, phải biết rằng: oan thì có đầu, nợ thì có chủ. Lưu Cao có sai các ngươi tới, đừng có vì nó khoe tài (mà khổ vào thân).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đẹp đẽ hay giỏi vượt hẳn lên.

▸ Từng từ: 出色

出處 xuất xứ

出處

xuất xứ

phồn thể

Từ điển trích dẫn

1. "Xuất xứ": 出處 nguồn gốc, điển cố của câu thơ, đoạn văn.
2. "Xuất xứ": 出處 đất sinh sản hoặc chế tạo ra một vật phẩm.
3. "Xuất xử": 出處 ra làm quan và ở ẩn, hai thái độ của nhà nho thời xưa.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái chỗ lấy ra.

出處

xuất xử

phồn thể

Từ điển trích dẫn

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra làm quan và ở nhà, hai thái độ của nhà nho thời xưa. Thơ Nguyễn Công Trứ: » Xưa nay xuất xử thường hai lối, Mãi thế rồi ta sẽ tính đây «.

▸ Từng từ: 出處

出行 xuất hành

出行

xuất hành

Từ điển trích dẫn

1. Ra ngoài đi xa. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Thập tứ nhật thị thượng hảo xuất hành nhật kì, đại thế huynh tức khắc đả điểm hành lí, cố hạ loa tử, thập tứ nhất tảo tựu trường hành" 十四日是上好出行日期, 大世兄即刻打點行李, 僱下騾子, 十四一早就長行 (Đệ cửu hồi) Ngày mười bốn này là ngày xuất hành rất tốt, xin cậu tức thì sắp sẵn hành lí, thuê một con lừa, đến sáng ngày mười bốn chúng ta cùng lên đường đi xa.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đi ra ngoài. Ra khỏi nhà. Truyện Nhị độ mai : » Về nhà thẹn mặt xuất hành ngại chân «.

▸ Từng từ: 出行

出貨 xuất hóa

出貨

xuất hóa

Từ điển trích dẫn

1. Lấy hàng hóa ra.
2. Chế tạo hóa vật.
3. Bỏ tiền ra. ◇ Sử Kí 史記: "Xuất hóa giả trừ tội" 出貨者除罪 (Bình chuẩn thư 平準書) Bỏ tiền ra được miễn tội.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đem hàng ra.

▸ Từng từ: 出貨

出路 xuất lộ

出路

xuất lộ

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

đường ra, lối ra

Từ điển trích dẫn

1. Con đường thông ra phía ngoài, lối thoát. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Tiến hoảng cấp, dục tầm xuất lộ, cung môn tận bế, phục giáp tề xuất" 進慌急, 欲尋出路, 宮門盡閉, 伏甲齊出 (Đệ tam hồi) (Hà) Tiến hoảng sợ, vội tìm lối thoát, nhưng các cửa cung đều đóng chặt, phục quân đổ ra.
2. Tiền đồ, tương lai, phương hướng phát triển. ◇ Lưu Nghĩa Khánh 劉義慶: "Nãi khai hậu các, khu chư tì thiếp sổ thập nhân, xuất lộ nhậm kì sở chi" 乃開後閣, 驅諸婢妾數十人, 出路任其所之 (Thế thuyết tân ngữ 世說新語, Hào sảng 豪爽) Bèn mở cửa hậu cung, thả ra mấy chục tì thiếp, tương lai mặc ý lấy mình.
3. Ra ngoài, ra ngoài cửa. ◇ Vô danh thị 無名氏: "Huynh đệ nhĩ xuất lộ khứ, bỉ bất đích tại gia, tu tiểu tâm trước ý giả" 兄弟你出路去, 比不的在家, 須小心著意者 (Hợp đồng văn tự 合同文字, Tiết tử 楔子) Anh em mi ra ngoài, không phải như ở nhà, hãy nên thận trọng ý tứ.
4. Lữ hành, đi xa.
5. Đường tiêu thụ hàng hóa, mối bán hàng. ◇ Lão Xá 老舍: "Tha tri đạo hiện tại đích Bắc Bình, năng xuyên năng dụng đích cựu đông tây bỉ sa phát hòa hảo mộc khí cánh hữu dụng xứ dữ xuất lộ" 他知道現在的北平, 能穿能用的舊東西比沙發和好木器更有用處與出路 (Tứ thế đồng đường 四世同堂, Thất tam 七三) Nó biết Bắc Bình bây giờ các đồ cũ thường dùng hằng ngày, so với ghế sofa và đồ gỗ quý, còn có nhiều chỗ tiêu thụ hơn với cả những đường dây buôn bán.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Con đường ra. Lối thoát.

▸ Từng từ: 出路

出身 xuất thân

出身

xuất thân

Từ điển trích dẫn

1. Hiến thân. ◇ Lã Thị Xuân Thu 呂氏春秋: "Bá Di, Thúc Tề thử nhị sĩ giả, giai xuất thân khí sanh dĩ lập kì ý" 伯夷叔齊此二士者, 皆出身棄生以立其意 (Thành liêm 誠廉).
2. Thân phận, gia cảnh, lai lịch. ◎ Như: "công nhân xuất thân" 工人出身.
3. Ra làm quan. ◇ Vương Trọng Văn 王仲文: "Lão phu nãi Vương Tiêu Nhiên thị dã. Tự xuất thân dĩ lai, cân tùy lang chủ, lũy kiến kì công" 老夫乃王翛然是也. 自出身以來, 跟隨郎主, 累建奇功 (Cứu hiếu tử 救孝子, Đệ nhất chiệp).
4. Ra làm việc nào đó. ◇ Từ Vị 徐渭: "Tòng yêm đa đa tang quá, hoạn nang tiêu tác, nhật cùng nhất nhật, trực lộng đáo ngã nhất cá thân nữ nhi xuất thân vi xướng, truy hoan mại tiếu" 從俺爹爹喪過, 宦囊蕭索, 日窮一日, 直弄到我一個親女兒出身為娼, 追歡賣笑 (Túy hương mộng 翠鄉夢, Đệ nhị xích).
5. Sinh ra. ◇ Kim Bình Mai 金瓶梅: "Nguyên lai na tự lí hữu cá đạo trưởng lão, nguyên thị Tây Ấn Độ quốc xuất thân, nhân mộ Trung Quốc thanh hoa, phát tâm yêu đáo thượng phương hành cước" 原來那寺裏有個道長老, 原是西印度國出身, 因慕中國清華, 發心要到上方行腳 (Đệ ngũ thất hồi).
6. Cải giá.
7. Ngày xưa gọi nha hoàn đi lấy chồng là "xuất thân" 出身.
8. Lên đường, đi tới trước. ◇ Tỉnh thế hằng ngôn 醒世恆言: "Dĩ thử giá tha, đồ cá nhật tiền an dật, nhật hậu xuất thân" 以此嫁他, 圖個日前安逸, 日後出身 (Mại du lang độc chiếm hoa khôi 賣油郎獨占花魁).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bắt đầu từ địa vị xã hội nào.

▸ Từng từ: 出身

出軌 xuất quỹ

出軌

xuất quỹ

Từ điển trích dẫn

1. Xe lửa, xe điện... trật đường rầy hoặc ra ngoài quỹ đạo.
2. Không theo lề lối thông thường.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xe lửa trật khỏi đường rầy — Làm việc không theo lề lối thông thường.

▸ Từng từ: 出軌

出門 xuất môn

出門

xuất môn

Từ điển trích dẫn

1. Ra khỏi cửa, ra ngoài.
2. Giã nhà đi xa. ◇ Nhị thập niên mục đổ chi quái hiện trạng 二十年目睹之怪現狀: "Ngã mẫu thân kiến ngã niên kỉ tiểu, bất khẳng phóng tâm khiếu ngã xuất môn" 我母親見我年紀小, 不肯放心叫我出門 (Đệ nhị hồi) Mẹ tôi thấy tôi tuổi còn nhỏ, không thể yên lòng cho tôi đi xa.
3. Con gái đi lấy chồng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra khỏi cửa. Ra khỏi nhà. Ra ngoài — Chỉ người con gái đi lấy chồng.

▸ Từng từ: 出門

出院 xuất viện

出院

xuất viện

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

xuất viện, ra viện

▸ Từng từ: 出院

出陣 xuất trận

出陣

xuất trận

Từ điển trích dẫn

1. Đem quân ra trận.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra đánh giặc.

▸ Từng từ: 出陣

出險 xuất hiểm

出險

xuất hiểm

Từ điển trích dẫn

1. Thoát khỏi nguy hiểm. ◎ Như: "hà đê xuất hiểm liễu" 河堤出險了 đê sông đã thoát khỏi nguy hiểm rồi.
2. Gặp nguy hiểm, lâm vào cảnh hiểm nghèo.
3. Dùng phương pháp hoặc sách lược khiến cho đối phương không thể nào định liệu được. ◎ Như: "xuất hiểm dụng kì" 出險用奇 bày ra những kế sách hiểm hóc lạ kì.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra khỏi sự nguy ngập khó khăn. Cũng như: Thoát hiểm.

▸ Từng từ: 出險

出露 xuất lộ

出露

xuất lộ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Phơi ra bên ngoài, ai cũng thấy.

▸ Từng từ: 出露

出頭 xuất đầu

出頭

xuất đầu

Từ điển trích dẫn

1. Tự mình thoát ra khỏi hoàn cảnh khốn cùng. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Nhị cô nương giá ma nhất cá nhân, vi thậm ma mệnh lí tao trứ giá dạng đích nhân! Nhất bối tử bất năng xuất đầu, giá khả chẩm ma hảo ni?" 二姑娘這麼一個人, 為甚麼命裏遭着這樣的人! 一輩子不能出頭, 這可怎麼好呢? (Đệ nhất 0 cửu hồi) Cô Hai là người tốt, sao lại gặp phải thằng chồng như thế. Suốt đời không sao mở mày mở mặt ra được. Nhưng làm sao được bây giờ?
2. Ló đầu ra.
3. Đưa mặt ra, ra mặt. ◇ Kinh bổn thông tục tiểu thuyết 京本通俗小說: "Chu Tiểu Tứ nhĩ giá tư! Hữu nhân thỉnh hoán. Kim nhật tu đương nhĩ giá tư xuất đầu" 朱小四你這廝! 有人請喚. 今日須當你這廝出頭 (Tây Sơn nhất quật quỷ 西山一窟鬼).
4. Vượt hơn những cái khác.
5. Chỉ hàng hóa tiêu thụ mạnh.
6. Dùng sau một số nguyên, chỉ có phần lẻ thêm. ◎ Như: "trị nhất bách xuất đầu" 值一百出頭 trị giá hơn một trăm.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thò đầu ra cho người ta thấy, ý nói ra mặt hành động. Thường nói: Xuất đầu lộ diện.

▸ Từng từ: 出頭

出類 xuất loại

出類

xuất loại

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vượt lên trên mọi thứ cùng loài, ý nói giỏi hơn hết những người xung quanh.

▸ Từng từ: 出類

出首 xuất thú

出首

xuất thú

Từ điển trích dẫn

1. Cáo giác, tố cáo người phạm tội. ◇ Thủy hử truyện 水滸傳: "Ngân tử tịnh thư đô nã khứ liễu, vọng Hoa Âm huyện lí lai xuất thú" 銀子并書都拿去了, 望華陰縣裡來出首 (Đệ nhị hồi) Bạc và thư lấy rồi, đến huyện Hoa Âm cáo giác.
2. Tự thú. ◇ Dương Hiển Chi 楊顯之: "Ngã đạp môn tiến khứ, gian phu tẩu thoát, tiểu nhân tương thê tử sát liễu, kim lai xuất thú" 我踏門進去, 姦夫走脫, 小人將妻子殺了, 今來出首 (Khốc hàn đình 酷寒亭) Tôi đạp cửa vào, gian phu chạy thoát, tiểu nhân giết vợ xong, nay đến tự thú.

▸ Từng từ: 出首

噴出 phún xuất

噴出

phún xuất

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Phun ra.

▸ Từng từ: 噴出

層出 tằng xuất

層出

tằng xuất

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Theo nhau mà ra, hết lớp này tới lớp khác.

▸ Từng từ: 層出

引出 dẫn xuất

引出

dẫn xuất

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

dẫn xuất, trích ra

▸ Từng từ: 引出

得出 đắc xuất

得出

đắc xuất

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

đạt được, đạt tới

▸ Từng từ: 得出

抽出 trừu xuất

抽出

trừu xuất

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

1. rút ra, kéo ra
2. trích lời văn

▸ Từng từ: 抽出

指出 chỉ xuất

指出

chỉ xuất

Từ điển trích dẫn

1. Chỉ điểm, chỉ cho thấy rõ. ◇ Diệp Đình Quản 葉廷琯: "Chí "Thi thoại" trung gian hữu ngữ ý tiểu ngộ, tằng kinh chư gia chỉ xuất" 至詩話中間有語意小誤, 曾經諸家指出 (Xuy võng lục 吹網錄, Thạch lâm thi thoại 石林詩話).
2. Đề xuất, đưa ra luận điểm hoặc cách nhìn.

▸ Từng từ: 指出

排出 bài xuất

排出

bài xuất

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

đuổi ra, đuổi đi, thải hồi

▸ Từng từ: 排出

推出 thôi xuất

推出

thôi xuất

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

đẩy ra, thả ra, phóng ra

▸ Từng từ: 推出

提出 đề xuất

提出

đề xuất

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

đề xuất, đề nghị, đưa ra

Từ điển trích dẫn

1. Rút ra, lĩnh ra. ◎ Như: "tha tòng ngân hàng đề xuất sở hữu đích tồn khoản" 他從銀行提出所有的存款 anh ấy rút ra tiền còn lại của anh trong ngân hàng.
2. Đưa ra, trình ra. ◎ Như: "đề xuất chứng cứ" 提出證據 đưa ra chứng cứ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đưa ra. Đưa ra việc gì. Như Đề nghị.

▸ Từng từ: 提出

放出 phóng xuất

放出

phóng xuất

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

thả ra, buông ra, buông tha

▸ Từng từ: 放出

日出 nhật xuất

日出

nhật xuất

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

bình minh, lúc mặt trời mọc

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mặt trời mọc.

▸ Từng từ: 日出

杰出 kiệt xuất

杰出

kiệt xuất

giản thể

Từ điển phổ thông

kiệt xuất, hơn hẳn mọi người

▸ Từng từ: 杰出

析出 tích xuất

析出

tích xuất

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

tách ra, chia ra, chia rẽ

▸ Từng từ: 析出

產出 sản xuất

產出

sản xuất

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Làm ra. Tạo ra.

▸ Từng từ: 產出

百出 bách xuất

百出

bách xuất

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

rất nhiều, đầy rẫy

▸ Từng từ: 百出

稱出 xưng xuất

稱出

xưng xuất

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Khai hết ra. Đoạn trường tân thanh : » Hỏi ra sau mới biết rằng, Phải tên xưng xuất là thằng bán tơ «.

▸ Từng từ: 稱出

突出 đột xuất

突出

đột xuất

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thình lình nảy sinh. Thình lình hiện ra.

▸ Từng từ: 突出

蜂出 phong xuất

蜂出

phong xuất

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Túa ra ồ ạt đông đảo như đàn ong.

▸ Từng từ: 蜂出

輩出 bối xuất

輩出

bối xuất

Từ điển trích dẫn

1. Liên tục xuất hiện. ◎ Như: "nhân tài bối xuất" 人才輩出 người tài năng đua nhau liên tục xuất hiện.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Theo nhau mà ra liên tiếp. Xuất hiện nhiều.

▸ Từng từ: 輩出

輸出 thâu xuất

輸出

thâu xuất

phồn thể

Từ điển phổ thông

chở ra, đưa ra

▸ Từng từ: 輸出

输出 thâu xuất

输出

thâu xuất

giản thể

Từ điển phổ thông

chở ra, đưa ra

▸ Từng từ: 输出

露出 lộ xuất

露出

lộ xuất

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Phơi bày ra. Lộ ra.

▸ Từng từ: 露出

出入港 xuất nhập cảng

出入港

xuất nhập cảng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đem hàng hóa trong nước ra bán ở nước ngoài, và mua hàng hóa nước ngoài vào bán trong nước.

▸ Từng từ: 出入港

出小恭 xuất tiểu cung

出小恭

xuất tiểu cung

Từ điển trích dẫn

1. Tiểu tiện. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Tần Chung sấn thử hòa Hương Liên tễ mi lộng nhãn, đệ ám hiệu nhi, nhị nhân giả trang xuất tiểu cung, tẩu đáo hậu viện thuyết tư kỉ thoại" 秦鐘趁此和香憐擠眉弄眼, 遞暗號兒, 二人假裝出小恭, 走到後院說私己話 (Đệ cửu hồi) Tần Chung thừa dịp liền đầu mày khóe mắt với Hương Liên. Hai người ra hiệu với nhau giả cách đi tiểu, chạy ra sau nhà trò chuyện.

▸ Từng từ: 出小恭

出風頭 xuất phong đầu

出風頭

xuất phong đầu

Từ điển trích dẫn

1. Xuất đầu lộ diện, chường mặt ra cho người ta thấy, để mong cầu được ngưỡng mộ, khâm phục. ◇ Lão Xá 老舍: "Nhất cá tả gia bị ước khứ giảng diễn, hoặc phát biểu liễu nhất điểm chánh kiến, đô bị tha khán thành thị xuất phong đầu, vị tự kỉ tuyên truyền" 一個寫家被約去講演, 或發表了一點政見, 都被他看成是出風頭, 為自己宣傳 (Tứ thế đồng đường 四世同堂, Nhị bát 二八) Một nhà văn được mời đi diễn thuyết, hoặc phát biểu một quan điểm chính trị, đều bị ông ta coi là chỉ muốn chường mặt ra để mà tuyên truyền quảng cáo cho chính mình mà thôi.

▸ Từng từ: 出風頭

噴出岩 phún xuất nham

噴出岩

phún xuất nham

Từ điển trích dẫn

1. Nham thạch (từ trong núi lửa hoặc lòng đất phun ra rồi ngưng kết trên mặt đất).

▸ Từng từ: 噴出岩

沒出息 một xuất tức

沒出息

một xuất tức

Từ điển trích dẫn

1. Không tiến lên, chẳng nên thân, vô hi vọng, không ra gì. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Giá khả hựu thị hồ thuyết, tựu toán nhĩ thị cá một xuất tức đích, chung lão tại giá lí, nan đạo tha tỉ muội môn đô bất xuất môn đích" 這可又是胡說, 就算你是個沒出息的, 終老在這裡, 難道他姊妹們都不出門的 (Đệ thất thập nhất hồi) Lại nói nhảm rồi! Dù cho chú chẳng làm gì, chết già trong nhà này, chẳng lẽ các chị em lại không đi lấy chồng à?

▸ Từng từ: 沒出息

看不出 khán bất xuất

看不出

khán bất xuất

Từ điển trích dẫn

1. Nhìn không ra, không phân biện được. ◇ Văn minh tiểu sử 文明小史: "Biến liễu kỉ chủng tự thể, tố đắc nhất hào khán bất xuất thị giả đích" 變了幾種字體, 做得一毫看不出是假的 (Đệ nhị ngũ hồi).
2. Không nghĩ tới, không ngờ. ◎ Như: "khán bất xuất tha giá nhân đảo ngận hữu phách lực" 看不出他這人倒很有魄力.

▸ Từng từ: 看不出

出倫之才 xuất luân chi tài

出倫之才

xuất luân chi tài

Từ điển trích dẫn

1. Người tài năng xuất chúng.

▸ Từng từ: 出倫之才

出其不意 xuất kì bất ý

出其不意

xuất kì bất ý

Từ điển trích dẫn

1. Nguyên nói đem quân đánh nhân lúc đối phương không phòng bị. ◇ Tôn Tử 孫子: "Công kì vô bị, xuất kì bất ý" 攻其無備, 出其不意 (Kế 計). § Sau dùng "xuất kì bất ý" 出其不意 chỉ hành động bất ngờ ngoài ý liệu của người khác.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xảy ra vào lúc không ngờ.

▸ Từng từ: 出其不意

出軌入神 xuất quỷ nhập thần

出軌入神

xuất quỷ nhập thần

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ra thì như ma, vào thì như thần, ý nói tài giỏi lắm, không lường được.

▸ Từng từ: 出軌入神

出頭露面 xuất đầu lộ diện

出頭露面

xuất đầu lộ diện

Từ điển trích dẫn

1. Thò đầu ló mặt. Hình dung ra mặt trước công chúng.

▸ Từng từ: 出頭露面

出類拔萃 xuất loại bạt tụy

出類拔萃

xuất loại bạt tụy

Từ điển trích dẫn

1. Hình dong tài năng đặc xuất, vượt hẳn mọi người. § Nguồn gốc: ◇ Mạnh Tử 孟子: "Xuất ư kì loại, bạt hồ kì tụy" 出於其類, 拔乎其萃 (Công Tôn Sửu thượng 公孫丑上) Vượt ra khỏi đồng loại, cao trội hơn cả mọi người. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Kì trung hựu kiến Lâm Đại Ngọc thị cá xuất loại bạt tụy đích, tiện cánh dữ tha thân kính dị thường" 又不敢十分囉寶釵 (Đệ tứ thập cửu hồi) Trong bọn họ, (Bảo Cầm) lại thấy Lâm Đại Ngọc tài năng xuất chúng, nên càng thêm kính mến vô cùng.

▸ Từng từ: 出類拔萃

出鬼入神 xuất quỷ nhập thần

出鬼入神

xuất quỷ nhập thần

Từ điển trích dẫn

1. Biến hóa lạ lùng, không lường được. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Lượng tự Khổng Minh, đạo hiệu Ngọa Long tiên sanh, hữu kinh thiên vĩ địa chi tài, xuất quỷ nhập thần chi kế" 亮字孔明, 道號臥龍先生, 有經天緯地之才, 出鬼入神之計 (Đệ tam thập cửu hồi) Lượng tự Khổng Minh, tên hiệu Ngọa Long tiên sinh, có tài ngang trời dọc đất, có mưu xuất quỷ nhập thần.

▸ Từng từ: 出鬼入神

逃不出手掌心 đào bất xuất thủ chưởng tâm

逃不出手掌心

đào bất xuất thủ chưởng tâm

Từ điển trích dẫn

1. Không cách nào thoát khỏi bị người khác khống chế. ◎ Như: "nhĩ đào bất xuất thủ chưởng tâm đích, bất yếu vọng tưởng đào tẩu" 你逃不出手掌心的, 不要妄想逃走.

▸ Từng từ: 逃不出手掌心