Từ điển Hán Nôm Việt - Tự học tiếng Trung

當 - đang, đáng, đương

丁當 đinh đang

丁當

đinh đang

Từ điển trích dẫn

1. Trạng thanh: Leng keng, loong coong (tiếng động do đồ vật bằng kim loại, sứ, ngọc, đá. khua chạm phát ra).

▸ Từng từ: 丁當

不當 bất đáng

不當

bất đáng

Từ điển trích dẫn

1. "Bất đáng" 不當: Không thích hợp, không thỏa đáng.
2. "Bất đương" 不當: (1) Không hợp thời cơ. ◇ Khuất Nguyên 屈原: "Tằng hư hi dư uất ấp hề, Ai trẫm thì chi bất đương" 曾歔欷余鬱邑兮, 哀朕時之不當 (Li tao 離騷) Từng thở than ta u uất hề, Thương cho ta không hợp thời cơ. (2) Không kể tới, bất toán. (3) Đều sai. (4) Không nên. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Hoạn quan chi họa, cổ kim giai hữu; đãn thế chủ bất đương giả chi quyền sủng, sử chí ư thử" 宦官之禍, 古今皆有; 但世主不當假之權寵, 使至於此 (Đệ tam hồi) Cái vạ hoạn quan, đời nào cũng có; nên vua chúa các đời không nên trao quyền bính và tin dùng chúng, khiến cho (chúng hoành hành) đến nỗi như vậy.

不當

bất đương

phồn & giản thể

Từ điển trích dẫn

1. "Bất đáng" 不當: Không thích hợp, không thỏa đáng.
2. "Bất đương" 不當: (1) Không hợp thời cơ. ◇ Khuất Nguyên 屈原: "Tằng hư hi dư uất ấp hề, Ai trẫm thì chi bất đương" 曾歔欷余鬱邑兮, 哀朕時之不當 (Li tao 離騷) Từng thở than ta u uất hề, Thương cho ta không hợp thời cơ. (2) Không kể tới, bất toán. (3) Đều sai. (4) Không nên. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Hoạn quan chi họa, cổ kim giai hữu; đãn thế chủ bất đương giả chi quyền sủng, sử chí ư thử" 宦官之禍, 古今皆有; 但世主不當假之權寵, 使至於此 (Đệ tam hồi) Cái vạ hoạn quan, đời nào cũng có; nên vua chúa các đời không nên trao quyền bính và tin dùng chúng, khiến cho (chúng hoành hành) đến nỗi như vậy.

▸ Từng từ: 不當

亞當 á đương

亞當

á đương

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên phiên âm của ông Adam, ta còn gọi là ông A Dong, người đàn ông đầu tiên trên thế giới, do chúa trời lấy đất đỏ nặn ra. Tiếng Do Thái Adam có nghĩa là đất đỏ.

▸ Từng từ: 亞當

伴當 bạn đương

伴當

bạn đương

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đầy tớ theo hầu.

▸ Từng từ: 伴當

便當 tiện đáng

便當

tiện đáng

phồn thể

Từ điển phổ thông

tiện lợi, thuận tiện, dễ dàng

▸ Từng từ: 便當

停當 đình đáng

停當

đình đáng

Từ điển trích dẫn

1. Ổn thỏa, tốt đẹp cả, vừa ý. ☆ Tương tự: "thỏa đáng" 妥當.
2. Xếp đặt, an bài, an trí.
3. Đặt, để, quàn (linh cữu). ◇ Kim Bình Mai 金瓶梅: "Chúng tiểu tư bả Tây Môn Khánh đài xuất, đình đáng tại đại sảnh thượng" 眾小廝把西門慶抬出, 停當在大廳上 (Đệ thất thập cửu hồi) Bọn đày tớ khiêng (thi thể) Tây Môn Khánh ra, quàn ở phòng chính.
4. Giết chết, kết liễu. ◇ Hoạt địa ngục 活地獄: "Nhân thị bổn quan phân phó, một nhân cảm vi, chỉ đắc như pháp đình đáng liễu tha" 眾小廝把西門慶抬出, 停當在大廳上 (Đệ nhị thập hồi) Rồi vị quan dặn bảo, không ai dám trái lời, chỉ theo phép giết chết người đó đi.
5. Dễ chịu, khỏe khoắn, thư thích. ◇ Tây sương kí 西廂記: "Ngã thân tử hữu ta bất đình đáng, lai bất đắc" 我身子有些不停當, 來不得 (Đệ nhị bổn 第二本, Đệ tam chiết) Ta trong mình không được khỏe lắm, không lại được.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ổn thỏa êm đẹp cả. Như Thỏa đáng.

▸ Từng từ: 停當

允當 doãn đương

允當

doãn đương

phồn thể

Từ điển trích dẫn

1. Công bình, thích đáng. ◇ Liêu trai chí dị 聊齋志異: "Thụ si doãn đương, thùy giáo ngã vô tiền da" 受笞允當, 誰教我無錢耶 (Tịch Phương Bình 席方平) Phải đòn là đáng lắm, ai bảo mi không có tiền (để hối lộ).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thỏa đáng, yên ổn mọi bề.

允當

duẫn đáng

phồn thể

Từ điển phổ thông

phù hợp, đúng, thích đáng

▸ Từng từ: 允當

典當 điển đương

典當

điển đương

Từ điển trích dẫn

1. Cầm đồ, đem đồ vật cầm thế để lấy tiền.
2. Tiệm cầm đồ. ◇ Nho lâm ngoại sử 儒林外史: "Tha tứ thập niên tiền, tại Tứ Châu đồng nhân hợp bổn khai điển đương" 他四十年前, 在泗州同人合本開典當 (Đệ tứ thập nhất hồi) Ông ta bốn mươi năm trước, ở Tứ Châu cùng người hùn vốn mở tiệm cầm đồ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cầm đồ. đem đồ vật cầm để lấy tiền.

▸ Từng từ: 典當

勾當 câu đáng

勾當

câu đáng

phồn & giản thể

Từ điển trích dẫn

1. "Câu đương" 勾當 đảm đương, lo liệu. ☆ Tương tự: "hoạt động" 活動, "doanh mưu" 營謀. ◇ Sơ khắc phách án kinh kì 初刻拍案驚奇: "Câu đương tang sự tất liễu, đái liễu linh cữu quy táng Lâm An" 勾當喪事畢了, 帶了靈柩歸葬臨安 (Quyển nhị thập ngũ) Lo liệu tang lễ xong xuôi, rồi mang linh cữu về mai táng ở Lâm An.
2. "Câu đáng" 勾當 sự việc, sự tình (thường mang nghĩa xấu). ◎ Như: "hại nhân đích câu đáng" 害人的勾當 việc làm xấu ác hại người. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Nhĩ môn vấn vấn tha cán đích câu đáng khả nhiêu bất khả nhiêu?" 你們問問他幹的勾當可饒不可饒 (Đệ tam thập tam hồi) Các người hỏi xem những việc nó làm có đáng tha hay không? ◇ Tây sương kí 西廂記: "Giá đẳng bất thị yêm tướng quốc nhân gia đích câu đáng" 這等不是俺相國人家的勾當 (Đệ tứ bổn 第四本, Đệ nhị chiết) Con nhà một ông tướng quốc như nhà ta, đâu có làm những việc như thế.

勾當

câu đương

phồn & giản thể

Từ điển trích dẫn

1. "Câu đương" 勾當 đảm đương, lo liệu. ☆ Tương tự: "hoạt động" 活動, "doanh mưu" 營謀. ◇ Sơ khắc phách án kinh kì 初刻拍案驚奇: "Câu đương tang sự tất liễu, đái liễu linh cữu quy táng Lâm An" 勾當喪事畢了, 帶了靈柩歸葬臨安 (Quyển nhị thập ngũ) Lo liệu tang lễ xong xuôi, rồi mang linh cữu về mai táng ở Lâm An.
2. "Câu đáng" 勾當 sự việc, sự tình (thường mang nghĩa xấu). ◎ Như: "hại nhân đích câu đáng" 害人的勾當 việc làm xấu ác hại người. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Nhĩ môn vấn vấn tha cán đích câu đáng khả nhiêu bất khả nhiêu?" 你們問問他幹的勾當可饒不可饒 (Đệ tam thập tam hồi) Các người hỏi xem những việc nó làm có đáng tha hay không? ◇ Tây sương kí 西廂記: "Giá đẳng bất thị yêm tướng quốc nhân gia đích câu đáng" 這等不是俺相國人家的勾當 (Đệ tứ bổn 第四本, Đệ nhị chiết) Con nhà một ông tướng quốc như nhà ta, đâu có làm những việc như thế.

▸ Từng từ: 勾當

句當 câu đương

句當

câu đương

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sắp xếp giải quyết công việc.

▸ Từng từ: 句當

叮當 đinh đang

叮當

đinh đang

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như Đinh đang 丁當.

▸ Từng từ: 叮當

妥當 thỏa đáng

妥當

thỏa đáng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xong xuôi, yên ổn, tốt đẹp.

▸ Từng từ: 妥當

家當 gia đương

家當

gia đương

Từ điển trích dẫn

1. Gia sản, sản vật có sẵn trong nhà. ◇ Tây du kí 西遊記: "Tha tử liễu, tương nhất động đích gia đương, tận quy ngã thụ dụng" 他死了, 將一洞的家當盡歸我受用 (Đệ bát hồi) Người ấy chết, mọi thứ đồ vật (gia sản) trong hang, đều về con được dùng hết.

▸ Từng từ: 家當

得當 đắc đương

得當

đắc đương

phồn thể

Từ điển phổ thông

thích hợp, phù hợp, thích đáng

▸ Từng từ: 得當

恰當 kháp đáng

恰當

kháp đáng

phồn thể

Từ điển phổ thông

phù hợp, thích hợp

▸ Từng từ: 恰當

應當 ưng đương

應當

ưng đương

phồn thể

Từ điển phổ thông

nên, phải, cần thiết

應當

ứng đương

phồn thể

Từ điển trích dẫn

1. Cần phải, nên. ◇ Hậu Hán Thư 後漢書: "Quân bệnh căn thâm, ứng đương phẫu phá phúc" 君病根深, 應當剖破腹 (Hoa Đà truyện 華佗傳) Căn nguyên bệnh của ông sâu kín, cần phải mổ bụng (ra xem).
2. Đối phó, ứng phó.

▸ Từng từ: 應當

抵當 để đương

抵當

để đương

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chống cự, ngăn cản.

▸ Từng từ: 抵當

押當 áp đương

押當

áp đương

Từ điển trích dẫn

1. Tiệm cầm đồ.
2. Cầm đồ mượn lấy tiền.

▸ Từng từ: 押當

擔當 đảm đương

擔當

đảm đương

phồn thể

Từ điển phổ thông

gánh vác công việc, nhận việc

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Gánh vác. Nhận lĩnh công việc.

▸ Từng từ: 擔當

正當 chính đáng

正當

chính đáng

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

chính đáng, ngay thẳng, trung thực

Từ điển trích dẫn

1. "Chánh đương" 正當: Vừa lúc, ngay khi, đang lúc. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Na nhất nhật chánh đương tam nguyệt trung hoán..." 那一日正當三月中浣 (Đệ nhị thập tam hồi) Một hôm, vào đúng trung tuần tháng ba...
2. "Chánh đáng" 正當: Đúng, phải, hợp lí. ◎ Như: "giá thị chánh đáng đích hành vi" 這是正當的行為.
3. "Chánh đáng" 正當: Ngay thẳng, đoan chính, thanh bạch. ◇ Nhị thập tải phồn hoa mộng 二十載繁華夢: "Tha tự niệm bổn thân tuy bần, hoàn thị cá chánh đáng nhân gia, nả lí nhẫn đắc tha nhân tiểu thứ tự kỉ?" 他自念本身雖貧, 還是個正當人家, 那裡忍得他人小覷自己 (Đệ thất hồi) Ông tự nghĩ bản thân dù nghèo khó, nhưng cũng là người ngay thẳng trong sạch, như thế làm sao có thể chịu được người khác coi thường mình?

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đúng, phải, không trái lí.

▸ Từng từ: 正當

當世 đương thế

當世

đương thế

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đời nay, ngày nay.

▸ Từng từ: 當世

當事 đương sự

當事

đương sự

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người ở trong việc, người lo việc.

▸ Từng từ: 當事

當今 đương kim

當今

đương kim

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đúng vào bây giờ. Hiện nay.

▸ Từng từ: 當今

當代 đương đại

當代

đương đại

phồn thể

Từ điển phổ thông

đương đời này

▸ Từng từ: 當代

當初 đương sơ

當初

đương sơ

phồn thể

Từ điển phổ thông

ngày trước, trước đây, xưa kia

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lúc bắt đầu.

▸ Từng từ: 當初

當即 đương tức

當即

đương tức

phồn thể

Từ điển phổ thông

ngay lập tức, ngay tức thì

▸ Từng từ: 當即

當國 đương quốc

當國

đương quốc

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nắm quyền trong nước, gánh vác việc nước.

▸ Từng từ: 當國

當地 đương địa

當地

đương địa

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chính ở chỗ đó. Ngay tại chỗ.

▸ Từng từ: 當地

當場 đương trường

當場

đương trường

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tại chỗ. Tại trận. Chẳng hạn Đương trường can phạm ( phạm tội bị bắt tại trận ).

▸ Từng từ: 當場

當官 đương quan

當官

đương quan

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Làm việc quan.

▸ Từng từ: 當官

當家 đương gia

當家

đương gia

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Coi sóc mọi việc trong nhà.

▸ Từng từ: 當家

當局 đương cục

當局

đương cục

Từ điển trích dẫn

1. Người trong cuộc. ◎ Như: "đương cục giả mê" 當局者迷 người trong cuộc thường không sáng suốt.
2. Cơ cấu phụ trách, cơ quan có trách nhiệm, nhà cầm quyền. ◎ Như: "hữu quan đương cục" 有關當局.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người trong cuộc, người đang thực sự nhúng tay vào việc.

▸ Từng từ: 當局

當年 đương niên

當年

đương niên

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Năm xưa. Năm đó.

▸ Từng từ: 當年

當時 đương thì

當時

đương thì

phồn thể

Từ điển phổ thông

đương thời, bấy giờ, lúc đó, thời đó, hồi đó

Từ điển trích dẫn

1. Khi đó, lúc đó. ◎ Như: "đương thì tha chánh tại khán thư, nhất điểm một hữu thính đáo" 當時他正在看書, 一點沒有聽到 lúc đó anh ấy đang xem sách, nên không nghe thấy gì cả.
2. Tức thì, lập khắc. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Chúng quân bái tạ, tương hàng tướng Trần, Bào nhị nhân đương thì trảm liễu" 眾軍拜謝, 將降將陳, 鮑二人當時斬了 (Đệ ngũ thập nhị hồi) Quân sĩ lạy tạ, đem hai viên tướng đầu hàng là Trần (Ứng) và Bào (Long) ra chém tức thì.

當時

đương thời

phồn thể

Từ điển phổ thông

đương thời, bấy giờ, lúc đó, thời đó, hồi đó

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lúc đó. Hồi đó.

▸ Từng từ: 當時

當歸 đương quy

當歸

đương quy

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một thứ rễ cây, dùng làm vị thuốc.

▸ Từng từ: 當歸

當然 đương nhiên

當然

đương nhiên

phồn thể

Từ điển phổ thông

1. đương nhiên, tất nhiên, dĩ nhiên
2. tự nhiên, thiên nhiên

Từ điển trích dẫn

1. Đúng như thế, phải như vậy. ◇ Lữ Kịch 呂劇: "Tòng kim biệt thuyết khách khí thoại, hỗ tương bang trợ lí đương nhiên" 從今別說客氣話, 互相幫助理當然 (Lí nhị tẩu cải giá 李二嫂改嫁, Đệ nhị tràng 第二場) Từ nay đừng nói lời khách sáo, giúp đỡ lẫn nhau là phải như vậy.
2. Tất nhiên, dĩ nhiên. § Biểu thị khẳng định, hoàn toàn hợp với sự lí hoặc tình lí, không có nghi vấn. ◇ Ba Kim 巴金: "Văn nghệ cứu cánh thuộc ư thùy? Đương nhiên thuộc ư nhân dân!" 文藝究竟屬於誰? 當然屬於人民! (Tham sách tập 探索集, Cứu cánh thuộc ư thùy 究竟屬於誰).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đúng là như thế, phải là vậy.

▸ Từng từ: 當然

當道 đương đạo

當道

đương đạo

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đứng ngay giữa đường.

▸ Từng từ: 當道

當鋪 đương phố

當鋪

đương phố

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tiệm cầm đồ.

▸ Từng từ: 當鋪

當面 đương diện

當面

đương diện

phồn thể

Từ điển phổ thông

ở trước mặt, đối diện

▸ Từng từ: 當面

的當 đích đáng

的當

đích đáng

Từ điển trích dẫn

1. Đúng thật, xác thật. ◇ Tần Quan 秦觀: "Bất nhân sương diệp từ lâm khứ, Đích đáng san ông vị giác thu" 不因霜葉辭林去, 的當山翁未覺秋 (Thu hứng nghĩ Bạch Lạc Thiên 秋興擬白樂天).
2. Thỏa đáng, thích hợp, ổn thỏa. ◇ Tây sương kí 西廂記: "Tựu trước tha bạn hạ đông tây đích đáng liễu, lai hồi ngã thoại giả" 就着他辦下東西的當了, 來回我話者 (Đệ nhất bổn 第一本, Đệ nhị chiết) Mày hãy cùng với sư cụ thu xếp mọi sự cho ổn thỏa, rồi về trả lời ta.
3. Tài giỏi, có năng lực. ◇ Tỉnh thế hằng ngôn 醒世恆言: "Thác tha dữ nhĩ đái tín đáo gia, phóng cá đích đương thân nhân lai đồng khứ phương hảo" 托他與你帶信到家, 放個的當親人來同去方好 (Lí Ngọc Anh ngục trung tụng oan 李玉英獄中訟冤) Giao cho người ấy cùng mi đem thư tới nhà, để cho một thân nhân tài cán cùng đi thì tốt.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đúng thật. Chắc chắn — Rất đúng, ai cũng phải nhìn nhận.

▸ Từng từ: 的當

相當 tương đương

相當

tương đương

phồn thể

Từ điển phổ thông

tương đương, bằng nhau

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ngang nhau. Bằng nhau.

▸ Từng từ: 相當

確當 xác đáng

確當

xác đáng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đúng, phải. Nên như vậy.

▸ Từng từ: 確當

穩當 ổn đáng

穩當

ổn đáng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Yên lành êm đẹp.

▸ Từng từ: 穩當

自當 tự đương

自當

tự đương

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dám nhận lĩnh công việc không phải của mình. Truyện Trê Cóc : » Nha môn sao dám tự đương làm vầy «.

▸ Từng từ: 自當

萱當 huyên đường

萱當

huyên đường

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ người mẹ.

▸ Từng từ: 萱當

過當 quá đáng

過當

quá đáng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vượt qua sự thích hợp, vượt ra ngoài cả sự vừa phải.

▸ Từng từ: 過當

適當 thích đáng

適當

thích đáng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vừa đúng, nên làm.

▸ Từng từ: 適當

配當 phối đương

配當

phối đương

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Phân chia sắp xếp ổn thỏa.

▸ Từng từ: 配當

一當二 nhất đương nhị

一當二

nhất đương nhị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Một chống hai.

▸ Từng từ: 一當二

以一當十 dĩ nhất đương thập

以一當十

dĩ nhất đương thập

Từ điển trích dẫn

1. Lấy một chống mười, lấy ít chống nhiều. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Kim Ngụy binh lai truy, tất nhiên tử chiến, nhữ đẳng tu dĩ nhất đương thập, ngô dĩ phục binh tiệt kì hậu" 今魏兵來追, 必然死戰, 汝等須以一當十, 吾以伏兵截其後 (Đệ cửu thập cửu hồi) Nay quân Ngụy đuổi theo, tất nhiên liều chết mà đánh, các ngươi phải lấy một chống mười mới được, ta dùng quân phục chặn đường sau.

▸ Từng từ: 以一當十

旗鼓相當 kì cổ tương đương

旗鼓相當

kì cổ tương đương

phồn & giản thể

Từ điển trích dẫn

1. Cờ trống ngang nhau. Ý nói thế lực đôi bên ngang nhau, cũng như nói bên tám lạng bên nửa cân. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Lộ vấn Tử Xuân: Kim dục dữ Lộ vi đối giả, nhược phủ quân tứ tọa chi sĩ da? Tử Xuân viết: Ngô tự dữ khanh kì cổ tương đương" 輅問子春: 今欲與輅為對者, 若府君四座之士耶? 子春曰: 吾自與卿旗鼓相當 (Đệ lục thập cửu hồi) (Quản) Lộ hỏi (Đỗ) Tử Xuân: Những vị muốn đối đáp với tôi, có phải là khách của phủ quân kia không? (Đỗ) Tử Xuân nói: Chỉ ta với ngươi mở cờ đánh trống ngang ngửa với nhau thôi.
2. ☆ Tương tự: "bán cân bát lạng" 半斤八兩, "bình phân thu sắc" 平分秋色, "các hữu thiên thu" 各有千秋, "công lực tất địch" 工力悉敵, "thế quân lực địch" 勢均力敵.
3. ★ Tương phản: "quả bất địch chúng" 寡不敵眾, "vân nê hữu biệt" 雲泥有別.

▸ Từng từ: 旗鼓相當

豺狼當道 sài lang đương đạo

豺狼當道

sài lang đương đạo

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chó sói đứng giữa đường. Chỉ kẻ tham tàn độc ác cầm quyền trị nước.

▸ Từng từ: 豺狼當道

門當戶對 môn đương hộ đối

門當戶對

môn đương hộ đối

phồn thể

Từ điển phổ thông