ⓘ Xem hướng dẫn sử dụng.  
布 - bố
公布 công bố
公布

công bố

Từ điển trích dẫn

1. Thông báo pháp luật hoặc mệnh lệnh. ☆ Tương tự: "ban bố" 頒布.
2. Báo khắp cho công chúng đều biết. § Cũng viết là "công bố" 公佈. ☆ Tương tự: "phát biểu" 發表, "tuyên bố" 宣布.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nói cho mọi người, mọi nơi đều biết.

▸ Từng từ: 公 布
分布 phân bố
分布

phân bố

Từ điển trích dẫn

1. Chia ra các nơi, tán bố.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chia ra mà bày ra khắp nơi.

▸ Từng từ: 分 布
宣布 tuyên bố
宣布

tuyên bố

Từ điển trích dẫn

1. Công khai cáo thị, báo cho mọi người biết. ◇ Chu Lễ 周禮: "Nãi tuyên bố vu tứ phương, hiến hình cấm" 乃宣布于四方, 憲刑禁 (Thu quan 秋官, Tiểu tư khấu 小司寇) Rồi tuyên bố khắp bốn phương, ban bố hình cấm.
2. Tuyên dương, truyền rộng khắp. ◇ Hậu Hán Thư 後漢書: "Tuyên bố ân đức, úy phủ Bắc Địch" 宣布恩德, 慰撫北狄 (Lí Tuân truyện 李恂傳).
3. Tiết lậu, để lộ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nói rõ ra cho mọi người biết.

▸ Từng từ: 宣 布
尺布 xích bố
尺布

xích bố

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Một thước vải, chỉ cảnh nghèo nàn — Tính từ thước vải. Chỉ sự so kè, bất hòa.

▸ Từng từ: 尺 布
布丁 bố đinh
布丁

bố đinh

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

bánh pudding

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên phiên âm thứ bánh Pudding của Anh quốc.

▸ Từng từ: 布 丁
布告 bố cáo
布告

bố cáo

Từ điển trích dẫn

1. Nói rõ cho mọi người biết. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Khiển sứ giả bố cáo thiên hạ, hữu công giả trọng gia thưởng tứ" 遣使者布告天下, 有功者重加賞賜 (Đệ nhị hồi).
2. Một loại văn thư dán các nơi để thông cáo đại chúng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nói rõ cho mọi người biết.

▸ Từng từ: 布 告
布境 bố cảnh
布境

bố cảnh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sắp đặt các chi tiết cảnh vật trong bức họa — Bày biện phong cảnh trên sân khấu.

▸ Từng từ: 布 境
布局 bố cục
布局

bố cục

Từ điển trích dẫn

1. § Xem "bố cục" 佈局.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cuộc sắp xếp. Cách sắp đặt ý tứ trong bài văn.

▸ Từng từ: 布 局
布幕 bố mạc
布幕

bố mạc

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

màn che, màn chắn

▸ Từng từ: 布 幕
布政 bố chính
布政

bố chính

Từ điển trích dẫn

1. Thi hành chính giáo. ◇ Sử Kí 史記: "Nhân chủ bất đức, bố chính bất quân, tắc thiên thị chi dĩ tai, dĩ giới bất trị" 人主不德, 布政不均, 則天示之以菑, 以誡不治 (Hiếu Văn bổn kỉ 孝文本紀).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thi hành đường lối trị dân — Tên một chức quan hành chánh địa phương thời trước.

▸ Từng từ: 布 政
布施 bố thí
布施

bố thí

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

bố thí

Từ điển trích dẫn

1. Công bố. ◇ Mặc Tử 墨子: "Tiên vương chi thư, sở dĩ xuất quốc gia, bố thí bách tính giả, hiến dã" 先王之書, 所以出國家, 布施百姓者, 憲也 (Phi mệnh thượng 非命上).
2. Đem tiền của và các thứ mình có mà cấp cho người khác. § Là một trong "lục độ" 六度 của nhà Phật. Xem thêm từ này. ◇ Tây du kí 西遊記: "Na Tam Tạng tại mã thượng tiếp liễu đạo: Đa thừa bố thí! Đa thừa bố thí!" 那三藏在馬上接了道: 多承布施! 多承布施! (Đệ thập ngũ hồi) Tam Tạng ở trên ngựa tiếp lấy nói: Cám ơn đã bố thí! Cám ơn đã bố thí!

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đem tiền bạc của cải mà cho.

▸ Từng từ: 布 施
布穀 bố cốc
布穀

bố cốc

phồn thể

Từ điển phổ thông

chim bố cốc (loài chim qua tiết cốc vũ mới kêu, qua tiết hạ chí rồi thôi, tiếng như giục người cấy lúa, nên gọi là chim bố cốc)

▸ Từng từ: 布 穀
布素 bố tố
布素

bố tố

Từ điển trích dẫn

1. Mặc áo vải, ăn rau. Nghĩa bóng: Sống đời thanh bạch.
2. Chỉ địa vị hoặc thân phận thấp kém. ◇ Phạm Trọng Yêm 范仲淹: "Mỗ tự bố tố tòng công chi du, kiến công xuất xử ngữ mặc, vô nhất bất thiện" 某自布素從公之遊, 見公出處語默, 無一不善 (Thái công mộ chí minh 蔡公墓志銘).
3. Mượn chỉ dân thường. ◇ Kim thế thuyết 今世說: "Tự công khanh dĩ đãi bố tố, giai hoan nhiên thành tín tương tiếp, như tọa nhân xuân phong trung" 自公卿以逮布素, 皆歡然誠信相接, 如坐人春風中 (Đức hạnh 德行).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mặc quần áo vải, không trang sức, chỉ cuộc sống giản dị.

▸ Từng từ: 布 素
布置 bố trí
布置

bố trí

Từ điển trích dẫn

1. § Cũng viết là 佈置.
2. Xếp đặt; bày biện; an bài; trang trí. ◎ Như: "bố trí hội tràng" 布置會場.
3. Thu xếp; tổ chức. ◎ Như: "bố trí học tập" 布置學習 tổ chức việc học hành.
4. Cấu tứ bố cục (trong việc sáng tác văn học nghệ thuật).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đặt để, sắp xếp.

▸ Từng từ: 布 置
布薩 bố tát
布薩

bố tát

Từ điển trích dẫn

1. (Thuật ngữ Phật giáo) Dịch âm tiếng Phạn "upavāsatha". Nghĩa là: "tịnh trụ" 凈住, "thiện túc" 善宿, "trưởng dưỡng" 長養, "đoạn tăng trưởng" 斷增長. Chỉ nghi thức tu hành của Phật giáo đồ. § Mỗi nửa tháng một lần, tăng xuất gia họp nhau tụng giới luật, để có thể tăng trưởng thiện pháp. Khi tụng giới luật, tín đồ cũng hướng về đại chúng sám hối tội lỗi của mình, gọi là "đoạn tăng trưởng" 斷增長, tức là dứt hết điều ác tăng thêm điều lành.

▸ Từng từ: 布 薩
布衣 bố y
布衣

bố y

Từ điển trích dẫn

1. Áo quần làm bằng vải.
2. Chỉ người bình thường. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Du hoảng phù khởi viết: Công nãi Hán tướng, ngô nãi bố y, hà khiêm cung như thử?" 攸慌扶起曰: 公乃漢相, 吾乃布衣, 何謙恭如此? (Đệ tam thập hồi) (Hứa) Du sợ hãi vội vàng đỡ (Tào Tháo) lên nói: Ông là tướng nhà Hán, tôi là một người áo vải, sao lại khiêm nhường quá thế?

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Áo vải. Chỉ người thường dân.

▸ Từng từ: 布 衣
布谷 bố cốc
布谷

bố cốc

giản thể

Từ điển phổ thông

chim bố cốc (loài chim qua tiết cốc vũ mới kêu, qua tiết hạ chí rồi thôi, tiếng như giục người cấy lúa, nên gọi là chim bố cốc)

▸ Từng từ: 布 谷
布貨 bố hóa
布貨

bố hóa

Từ điển trích dẫn

1. Tên gọi tiền tệ ngày xưa. ◇ Hán Thư 漢書: "Đại bố, thứ bố, đệ bố, tráng bố, trung bố, sai bố, hậu bố, ấu bố, yêu bố, tiểu bố. (...) Thị vi bố hóa thập phẩm" 大布, 次布, 弟布, 壯布, 中布, 差布, 厚布, 幼布, 幺布, 小布. (...) 是為布貨十品 (Thực hóa chí hạ 食貨志下).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ chung tiền tệ.

▸ Từng từ: 布 貨
布防 bố phòng
布防

bố phòng

Từ điển trích dẫn

1. Sắp xếp binh lính để ngăn ngừa giặc.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sắp xếp binh lính tại các chỗ hiểm yếu để ngừa giặc.

▸ Từng từ: 布 防
布陳 bố trần
布陳

bố trần

Từ điển trích dẫn

1. Ban bố, tuyên thị. ◇ Tư Mã Quang 司馬光: "Thánh vương chi tru, bất tại khoái chí đa sát, yếu dục bố trần điều lí, kì ư an định nhi dĩ" 聖王之誅, 不在快志多殺, 要欲布陳條理, 期於安定而已 (Thượng bàng xu mật luận bối châu sự nghi thư 上龐樞密論貝州事宜書).
2. Phân bố, trần liệt. ◇ Lục Giả 陸賈: "Quan đái chánh dong, đối tửu hành thương, khanh sĩ liệt vị, bố trần cung đường, vọng chi giả mục huyễn, cận chi giả tị phương" 冠帶正容, 對酒行觴, 卿士列位, 布陳宮堂, 望之者目眩, 近之者鼻芳 (Tân ngữ 新語, Tư chất 資質).
3. Trần thuật.
布陳

bố trận

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sắp xếp thế trận để giao tranh với địch quân.

▸ Từng từ: 布 陳
布鞋 bố hài
布鞋

bố hài

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

giày vải

▸ Từng từ: 布 鞋
帆布 phàm bố
帆布

phàm bố

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

vải bạt, vải căng để làm buồm

▸ Từng từ: 帆 布
徧布 biến bố
徧布

biến bố

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Truyền đi khắp nơi.

▸ Từng từ: 徧 布
排布 bài bố
排布

bài bố

Từ điển trích dẫn

1. An bài bố trí. ◇ Thái Bình Quảng Kí 太平廣記: "Dư tố am kì san xuyên địa lí, hình thế cô hư, toại dẫn quân dạ xuất (...) hiệu lệnh tam quân, thiết tam phục dĩ đãi chi. Trì minh, bài bố dĩ tất" 余素諳其山川地里, 形勢孤虛, 遂引軍夜出(...)號令三軍, 設三伏以待之. 遲明, 排布已畢 (Linh ứng truyện 靈應傳).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sắp xếp, lo việc.

▸ Từng từ: 排 布
摆布 bài bố
摆布

bài bố

giản thể

Từ điển phổ thông

1. bày biện, xếp đặt
2. chi phối

▸ Từng từ: 摆 布
撒布 tát bố
撒布

tát bố

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Phân rời ra. Bày rải rác.

▸ Từng từ: 撒 布
擺布 bài bố
擺布

bài bố

phồn thể

Từ điển phổ thông

1. bày biện, xếp đặt
2. chi phối

▸ Từng từ: 擺 布
暴布 bộc bố
暴布

bộc bố

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vải trắng.

▸ Từng từ: 暴 布
桌布 trác bố
桌布

trác bố

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

cái khăn trải bàn

▸ Từng từ: 桌 布
棉布 miên bố
棉布

miên bố

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vải dệt bằng sợi bông.

▸ Từng từ: 棉 布
瀑布 bộc bố
瀑布

bộc bố

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

thác nước

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dòng nước trên cao đổ xuống, như tấm vải vắt. Tức tháo nước. Cũng là Bộc lưu 瀑流.

▸ Từng từ: 瀑 布
發布 phát bố
發布

phát bố

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nói rõ ra cho mọi người biết. Như: Tuyên bố.

▸ Từng từ: 發 布
白布 bạch bố
白布

bạch bố

Từ điển trích dẫn

1. Vải trắng. ◇ Quản Tử 管子: "Dân bị bạch bố" 民被白布 (Khinh trọng mậu 輕重戊) Dân khoác áo vải trắng.
2. Hoành hành phóng túng. ◇ Vương Sung 王充: "Thì hoặc bạch bố hào dân, hoạt lại bị hình khất thải giả, uy thắng ư quan, thủ đa ư lại, kì trùng hình tượng hà như trạng tai?" 時或白布豪民, 猾吏被刑乞貸者, 威勝於官, 取多於吏, 其蟲形象何如狀哉 (Luận hành 論衡, Thương trùng 商蟲).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vải trắng.

▸ Từng từ: 白 布
砂布 sa bố
砂布

sa bố

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vải nhám, trên mặt có gắn những mảnh cực nhỏ như thủy tinh, dùng để đánh bóng đồ vật.

▸ Từng từ: 砂 布
紗布 sa bố
紗布

sa bố

phồn thể

Từ điển phổ thông

băng y tế

▸ Từng từ: 紗 布
纱布 sa bố
纱布

sa bố

giản thể

Từ điển phổ thông

băng y tế

▸ Từng từ: 纱 布
羅布 la bố
羅布

la bố

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bày ra, giăng ra.

▸ Từng từ: 羅 布
葛布 cát bố
葛布

cát bố

Từ điển trích dẫn

1. Vải thô, làm bằng dây đay, dùng may áo mặc mùa hè. ◇ Viên Khang 袁康: "Sử Việt nữ chức trị cát bố, hiến ư Ngô Vương Phù Sai" 使越女織治葛布, 獻於吳王夫差 (Việt tuyệt thư 越絕書, Ngoại truyện kí Việt địa truyện 外傳記越地傳).

▸ Từng từ: 葛 布
貨布 hóa bố
貨布

hóa bố

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một loại tiền tệ thời cổ.

▸ Từng từ: 貨 布
遍布 biến bố
遍布

biến bố

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

khắp nơi đều có

▸ Từng từ: 遍 布
韋布 vi bố
韋布

vi bố

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Túi da áo vải. Chỉ người nghèo hèn.

▸ Từng từ: 韋 布
頒布 ban bố
頒布

ban bố

Từ điển trích dẫn

1. Nói rõ cho các nơi đều biết. ☆ Tương tự: "công bố" 公布, "tuyên bố" 宣布.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nói rõ cho các nơi đều biết.

▸ Từng từ: 頒 布
麻布 ma bố
麻布

ma bố

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vải gai.

▸ Từng từ: 麻 布
喀布爾 khách bố nhĩ
喀布爾

khách bố nhĩ

Từ điển trích dẫn

1. "Khách Bố Nhĩ" 喀布爾 Kabul, thủ đô của "A Phú Hãn" 阿富汗.

▸ Từng từ: 喀 布 爾
布萊爾 bố lai nhĩ
布萊爾

bố lai nhĩ

Từ điển trích dẫn

1. (Tony) Blair.

▸ Từng từ: 布 萊 爾
丹徒布衣 đan đồ bố y
丹徒布衣

đan đồ bố y

Từ điển trích dẫn

1. Mượn chỉ bình dân tầm thường. § "Chư Cát Trường Dân" 諸葛長民, người đời Tấn, vốn có công trạng, làm quan hiển hách. Sau bị "Lưu Dụ" 劉裕 nghi kị, muốn giết. "Chư Cát Trường Dân" cảm thán nói: "Khi nghèo hèn thì muốn được phú quý; được phú quý rồi tất bị nguy cơ. Nay muốn biến thành kẻ bình dân, nhưng không được nữa."
2. Chỉ "Lưu Mục Chi" 劉穆之, đời Nam Triều người ở Kinh Khẩu ("Đan Đồ" 丹徒). § Thời trẻ nhà nghèo, thường lại nhà cha vợ xin ăn. Một hôm ăn no rồi, xin trầu cau, anh em vợ chế giễu: "Trầu cau ăn xong, thì anh lại đói, sao bỗng cần chi thứ đó?". Đến khi Mục Chi làm quan doãn ở "Đan Dương" 丹陽, mời anh em vợ lại nhà, cho ăn uống no say, rối sai đầu bếp đem mâm vàng đựng đầy trầu cau ra biếu.

▸ Từng từ: 丹 徒 布 衣
布蓋大王 bố cái đại vương
布蓋大王

bố cái đại vương

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Hiệu của Phùng Hưng, người tỉnh Sơn Tây, bắc phần Việt Nam, từng đánh quân nhà Đường.

▸ Từng từ: 布 蓋 大 王
布衣之交 bố y chi giao
布衣之交

bố y chi giao

Từ điển trích dẫn

1. Bạn bè từ thuở nghèo hèn. Hoặc tỉ dụ bạn bè tri kỉ trong hoạn nạn.
2. Giao vãng giữa những người bình dân.
3. Giao vãng giữa người có chức vị và người thường. ◇ Đông Chu liệt quốc chí 東周列國志: "Quả nhân văn quân chi cao nghĩa, nguyện dữ quân vi bố y chi giao" 寡人聞君之高義, 願與君為布衣之交 (Đệ cửu thập bát hồi).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tình bạn bè từ thuở nghèo hèn.

▸ Từng từ: 布 衣 之 交
布衣卿相 bố y khanh tướng
布衣卿相

bố y khanh tướng

Từ điển trích dẫn

1. Không phải dòng dõi quý tộc, nhờ tài năng lên làm quan tướng gọi là "bố y khanh tướng" 布衣卿相.

▸ Từng từ: 布 衣 卿 相
布魯塞爾 bố lỗ tắc nhĩ
布魯塞爾

bố lỗ tắc nhĩ

Từ điển trích dẫn

1. Tức Brussels, thủ đô nước Bỉ ở Âu Châu.

▸ Từng từ: 布 魯 塞 爾
荊釵布裙 kinh thoa bố quần
荊釵布裙

kinh thoa bố quần

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái thoa bằng gai, quấn bằng vải, chỉ sự ăn mặc tiết kiệm của người vợ. Chỉ người vợ chính thức. Cũng nói tắt là Bố kinh 布. Đoạn trường tân thanh có câu: » Đã cho vào bậc bố kinh «.

▸ Từng từ: 荊 釵 布 裙
巴布亚新几內亚 ba bố á tân kỷ nội á
巴布亚新几內亚

ba bố á tân kỷ nội á

giản thể

Từ điển phổ thông

nước Papua New Guinea

▸ Từng từ: 巴 布 亚 新 几 內 亚
巴布亞新幾內亞 ba bố á tân kỷ nội á
巴布亞新幾內亞

ba bố á tân kỷ nội á

phồn thể

Từ điển phổ thông

nước Papua New Guinea

▸ Từng từ: 巴 布 亞 新 幾 內 亞