chế phục

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

đồng phục

Từ điển trích dẫn

1. Quy định dạng thức phục sức theo địa vị cao thấp trong xã hội (ngày xưa). ◇ Quản Tử : "Độ tước nhi chế phục, lượng lộc nhi dụng tài" , 祿 (Lập chánh ).
2. Quần áo quy định theo một dạng thức nhất định, tức đồng phục (quân nhân, học sinh...). ◇ Lão Xá : "Lưỡng cá xuyên chế phục đích thị tuần cảnh" 穿 (Tứ thế đồng đường , Nhị bát ) Hai người mặc đồng phục chính là cảnh sát.
3. Tang phục.
4. Khuất phục người khác.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Quần áo đồng loại, theo một kiểu nhất định, tức Đồng phục — Quần áo để tang cha mẹ — Dùng sức ép buộc người khác phải nghe theo mình.
châm
zhēn ㄓㄣ

châm

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

cái chày đá để giặt

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Chày đá để giặt quần áo. ◇ Nguyễn Du : "Tảo hàn dĩ giác vô y khổ, Hà xứ không khuê thôi mộ châm" , (Thu dạ ) Mới bắt đầu lạnh mà đã thấy khổ vì thiếu áo, Nơi đâu tiếng chày đập vải của người phòng không rộn bóng chiều. § Quách Tấn dịch thơ: Lạnh sơ đã khổ phần không áo, Đập vải nhà ai rộn bóng chiều.
2. (Danh) Cái thớt. ◎ Như: "nhục châm" thớt cắt thịt.
3. (Danh) § Xem "châm chất" .

Từ điển Thiều Chửu

① Cái chày đá để giặt áo. Tảo hàn dĩ giác vô y khổ, Hà xứ không khuê thôi mộ châm , (Nguyễn Du ) Lạnh sơ đã khổ phần không áo, Ðập vải nhà ai rộn bóng chiều.

Từ điển Trần Văn Chánh

① (Cái) đe, thớt: Cái đe, đe sắt;
② (văn) (Cái) chày đá để đập (giặt) vải: Áo lạnh nơi nơi lo chuẩn bị, thành cao Bạch Đế tiếng chày khua (Đỗ Phủ: Thu hứng).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái chầy đá dùng để giặt quần áo, đập quần áo cho sạch — Chày giã gạo.

Từ ghép 2

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vượt khỏi những người xung quanh. » Thật là xuất ngoại siêu quần chẳng qua « ( Hoa điểu tranh năng ).
anh, huỳnh

anh

phồn thể

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Loại quần áo giấy đốt cho người chết.

huỳnh

phồn thể

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chiếc áo lót, không có tay.
lâm, sâm
chēn ㄔㄣ

lâm

phồn thể

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dáng quần áo lượt là, buông rủ — Một âm là Sâm.

sâm

phồn thể

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ngừng lại — Tốt đẹp.

Từ điển trích dẫn

1. Bắt đầu làm việc gì. ◇ Thư Kinh : "Tri kim ngã sơ phục" (Triệu cáo ) Biết nay ta vừa mới chấp chính.
2. Quần áo mặc lúc chưa làm quan. ◇ Lưu Trường Khanh : "Tri quân hỉ sơ phục, Chỉ ái thử thân nhàn" , (Tống Tiết Thừa Củ trật mãn bắc du 滿).
3. Chỉ quần áo người thường tục. § Nói tương đối với "tăng y" (Phật giáo).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Quần áo mặt lúc đầu, lúc chưa ra làm quan — Chỉ cái chí khí lúc còn hàn vi.
bi, bãi
bǎi ㄅㄞˇ

bi

phồn thể

Từ điển phổ thông

xiêm, đáy áo

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Xiêm, váy. § Là một tên khác của "quần tử" .
2. Một âm là "bãi". (Danh) Phần viền dưới của quần hoặc áo khoác dài.

Từ điển Thiều Chửu

① Xiêm, đáy áo. Cũng đọc là chữ bãi.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái quần dài.

bãi

phồn thể

Từ điển phổ thông

xiêm, đáy áo

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Xiêm, váy. § Là một tên khác của "quần tử" .
2. Một âm là "bãi". (Danh) Phần viền dưới của quần hoặc áo khoác dài.

Từ điển Thiều Chửu

① Xiêm, đáy áo. Cũng đọc là chữ bãi.

Từ điển Trần Văn Chánh

Phần dưới của áo dài (kiểu Trung Quốc), đáy áo, xiêm.
sam, sâm
sēn ㄙㄣ, shān ㄕㄢ, shēn ㄕㄣ

sam

phồn thể

Từ điển trích dẫn

1. (Danh) Cũng như "sam" 縿.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái áo đơn, áo may một lần vải — Mặc một lần áo.

sâm

phồn thể

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dáng quần áo dài lượt thượt — Một âm là Sam. Xem Sam.

Từ ghép 2

tiện phục

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

trang phục thường ngày

Từ điển trích dẫn

1. Quần áo mặc thường ngày. § Khác với "lễ phục" , "chế phục" . ☆ Tương tự: "tiện trang" 便, "tiện y" 便.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Quần áo mặc trong nhà.

Từ điển trích dẫn

1. Quần áo quân đội. Cũng chỉ mặc quân phục. ☆ Tương tự: "nhung y" . ◇ Chu Tử ngữ loại : "Tùy Dương Đế du hạnh, lệnh quần thần  giai dĩ nhung phục tòng" , (Quyển cửu nhất). ◇ Tử Hư Tử : "Đàm Diên Khải nhung phục xuất tọa đại đường, trảm Vạn Phu Hùng đẳng tứ nhân ư án hạ" , (Tương sự kí , Quân sự thiên ngũ ).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Quần áo mặc khi ra trận.

Học tiếng Trung qua tiếng Việt

Trước khi đến với một ngôn ngữ mới, chúng ta cần tìm hiểu cách thức ghi nhớ của chính mình. Nếu thực sự hiểu một cái gì đó thì nhớ lại sẽ dễ hơn. Chúng ta nên hiểu các cấu trúc cơ bản để có thể vận dụng trong mọi hoạn cảnh và khía cạnh hàng ngày thay vì học vẹt. Học như cái máy bằng cách nhét kiến thức vào đầu, chỉ làm cho mọi thứ nặng nề hơn. Còn hiểu rõ sẽ giúp chúng ta tiếp thu và áp dụng kiến thức một cách dễ dàng và hiệu quả.

Cách học sau đây tập trung vào việc nhìn các từ vựng một cách thích thú, thấy được sự ảo diệu của từng từ, rồi tìm hiểu ngữ pháp câu cú tiếng Trung trước khi học nói. Đây là cách học để hiểu sâu về ngôn ngữ chứ không phải để thực hành một cách hời hợt và bập bẹ vì mong muốn thực dụng giao tiếp thật nhanh. Học theo cách sau, bạn không những học một ngôn ngữ mới mà còn hiểu sâu hơn về tiếng Việt, vì suy ra đa phần các khái niệm quan trọng nhất trong tiếng Việt cũng bắt nguồn từ tiếng Hán Nôm. Cho nên, học tiếng Trung qua tiếng Việt là một lợi thế rất lớn: nhiều cấu trúc ngữ pháp, từ ngữ và âm thanh rất tương đồng; hai nền văn hóa cũng rất giống nhau.

Không cần thầy, không cần người để giao tiếp, ta vẫn có cách để học nếu thực sự có đam mê.

1- Học từ vựng

Học theo bộ thủ (部首), bao gồm 214 bộ.

Ví dụ: vì chúng ta là con người nên chúng ta nên bắt đầu bằng bộ nhân (人).

Nhìn từ ngữ khi xem phim, đọc trong báo, hoặc ra ngoài đường nhìn, trong từng hành động trong cuộc sống, cố gắng chú ý tới những thứ nhỏ nhất. Học một cách thụ động với đam mê. Càng chú ý đến các từ mà mình đã nhận ra sẽ càng kích thích tò mò và tạo nên sở thích nhìn từ. Học những bộ liên quan đến thứ mình thích, như cái cây - mộc (木), con chó - khuyển (犬), nước - thủy (水), mặt trời - nhật (日), núi - sơn (山), v.v.

Trước khi nhìn và hiểu được ngay các từ khó nhớ, hãy tập nhìn các gốc, tức các từ bộ thủ trong chữ. Ví dụ: trong chữ (đức) có từ (xích - bước nhỏ), trong chữ (chí - ý chí) có từ (tâm) và (sĩ). Học và nhớ được bộ thủ sẽ giúp chúng ta hiểu được từ mới và cả cách đọc từ nữa.

2- Học ngữ pháp

Câu và thành phần câu tiếng Trung

Học ngữ pháp (文法) câu cú.

Như thế nào là một câu hoàn chỉnh trong tiếng Trung? Như thế nào là các thành phần câu? Đâu là thành phần chính và có nhiệm vụ, vai trò như thế nào trong câu?

Học cấu trúc câu, các loại câu khác nhau và đặc điểm các loại từ khác nhau.

Từ loại trong tiếng Trung bao gồm thực từhư từ.


10 loại thực từ:

Danh từ - 名词 / míngcí / noun
Động từ - 动词 / dòngcí / verb
Tính từ - 形容詞 / xíngróngcí / adjective
Từ khu biệt - 区别词 / qūbié cí / distinguishing adjective
Số từ - 数词 / shù cí / numeral
Lượng từ - 量词 / liàngcí / classifier
Trạng từ (Phó từ) - 副词 / fùcí / adverb
Đại từ - 代词 / dàicí / pronoun
Từ tượng thanh - 拟声词 / nǐ shēng cí / onomatopoeia
Thán từ - 叹词 / tàn cí / interjection

4 loại hư từ:

Giới từ - 介词 / jiècí / preposition
Liên từ - 连词 / liáncí / conjunction
Trợ từ - 助词 / zhùcí / auxiliary
Từ ngữ khí - 语气词 / yǔqì cí / modal

3- Học phát âm

Đến khi hiểu rõ ngữ pháp và có vốn từ vựng một cách tương đối, chúng ta mới học phát âm với: Bính âm (pinyin) hoặc Chú âm (zhuyin).

Chúng ta sẽ hiểu rằng các từng từ có âm thanh của nó.
Học phát âm thì có thể giao tiếp được bằng tiếng Trung.

4- Thực hành

Song song với việc phát huy khả năng tiếp thu và vận dụng kiến thức viết và nói:

Tập nhìn chữ bằng cách đọc báo, đọc truyện để làm quen câu cú và ngữ pháp.
Đọc báo bằng tiếng Trung.

Tập nghe bằng phim, nhạc.
Xem danh sách các phim hay có tiếng Trung.

Tập giao tiếp bằng cách chủ động nói chuyện, nếu có thể thì với người.
Dùng Gemini, Claude hoặc Chatgpt để tự học giao tiếp.

Tập dịch là cách tốt nhất để tiếp cận ý nghĩa của câu cú.
Dịch Đạo Đức Kinh.

Lưu ý

ⓘ Hệ thống này không có tên miền nào khác ngoài hanzi.live, nếu khác thì là lừa đảo. Và cũng không có hiện diện chính thức trên bất kỳ mạng xã hội nào. Xin hãy cẩn thận vì có rất nhiều đối tượng lợi dụng tên hệ thống để lừa đảo.

ⓘ Trang này không bao giờ nhận quảng cáoluôn luôn miễn phí khi còn tồn tại.

Dữ liệu được tổng hợp từ nhiều nguồn khác nhau:

    Hán Việt tự điển - Thiều Chửu.
    Từ điển Hán Việt - Trần Văn Chánh.
    Hán Việt tân từ điển - Nguyễn Quốc Hùng.
    Bảng tra chữ Nôm - Hồ Lê.
    Cơ sở dữ liệu Unihan.
    Từ điển hán nôm Thivien.
    Nhiều nguồn tài liệu khác.