復 - phú, phúc, phục
修復 tu phục

tu phục

phồn thể

Từ điển phổ thông

tu sửa, phục hồi

Từ điển trích dẫn

1. Sửa sang làm trở lại dạng gốc. ◇ Hậu Hán Thư : "Chiếu tu phục Tây Kinh viên lăng" 西 (Quang Vũ đế kỉ thượng ) Xuống chiếu lệnh cho sửa sang lăng mộ Tây Kinh thành như cũ.
2. Khôi phục. ◇ Hậu Hán Thư : "Kim phi tướng quân, thùy dữ tu phục tiền tích" , (Phùng Cổn truyện ) Nay không phải tướng quân, thì cùng ai khôi phục công nghiệp tiền nhân.

▸ Từng từ:
光復 quang phục

Từ điển trích dẫn

1. Lấy lại được cái đã mất. ☆ Tương tự: "quy phục" , "khôi phục" , "thu phục" . ★ Tương phản: "luân hãm" , "thất thủ" . ◇ Tấn Thư : "Quang phục cựu kinh, cương lí Hoa Hạ" , (Hoàn Ôn truyện ).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dựng lại được nghiệp cũ.

▸ Từng từ:
匡復 khuông phục

Từ điển trích dẫn

1. Cứu vãn nguy nan, phục hưng quốc gia. ◇ Khổng Dung : "Duy công khuông phục Hán thất, tông xã tương tuyệt, hựu năng chánh chi" , , (Luận thịnh hiếu chương thư ).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dựng lại, lấy lại được.

▸ Từng từ:
反復 phản phục

phản phục

phồn thể

Từ điển phổ thông

lặp đi lặp lại

▸ Từng từ:
報復 báo phục

báo phục

phồn thể

Từ điển phổ thông

báo thù, trả thù

Từ điển trích dẫn

1. Đền đáp, báo đáp. ◇ Hán Thư : "Tất triệu kiến cố nhân dữ ẩm thực chư thường hữu ân giả, giai báo phục yên" , (Chu Mãi Thần truyện ).
2. Chỉ báo oán, trả thù. ◇ Ba Kim : "Ngã cánh bất nguyện ý bả tiểu thuyết tác vi báo phục đích vũ khí lai công kích tư nhân" (Gia , Thập bản đại tự ).
3. Ứng đối, đối đáp. ◇ Bắc sử : "Môn đình tân khách nhược thị, nhi thư kí tương tầm, Bảo Di tiếp đối báo phục, bất thất kì lí" , , , (Tiêu Bảo Di truyện ).
4. Báo ứng. ◇ Nhi nữ anh hùng truyện : "Giá chánh thị thượng thiên báo phục hiếu nữ đích nhất phiên nhân quả" (Đệ nhị tứ hồi).
5. Bẩm báo. ◇ Quan Hán Khanh : "Lệnh nhân báo phục khứ, đạo hữu Trần Bà Bà đồng tứ cá trạng nguyên lai liễu dã" , (Trần mẫu giáo tử ).
6. Đi rồi trở lại, vãng phục. ◇ Từ Lăng : "Nhược nhật nguyệt chi hồi hoàn, do âm dương chi báo phục" , (Vũ hoàng đế tác tướng thì dữ Lĩnh Nam tù hào thư ).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đền trả lại, bao gồm cả đền ơn và trả oán.

▸ Từng từ:
平復 bình phục

Từ điển trích dẫn

1. Thuyên dũ, khỏi bệnh. ◇ Lão Xá : "Tha tâm trung đích thương ngân tịnh một hữu bình phục" (Tứ thế đồng đường , Tam tứ ).
2. Bình tĩnh trở lại, làm cho bình tĩnh. ◇ Sử Kí : "Thái hậu văn chi, lập khởi tọa sôn, khí bình phục" , , (Lương Hiếu Vương thế gia ).
3. Dẹp yên, bình định. ◇ Tam quốc diễn nghĩa : "Quan Trung biên viễn, nhược quần tặc các y hiểm trở, chinh chi phi nhất nhị niên bất khả bình phục" , , (Đệ ngũ thập cửu hồi) Quan Trung ở vùng biên thùy xa xôi, nếu giặc cứ giữ vững những nơi hiểm yếu thì đánh đến một hai năm cũng không dẹp xong.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Trở lại bình thường, ý nói khỏi bệnh.

▸ Từng từ:
往復 vãng phục

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đi qua rồi lại trở lại. Tụng Tây hồ phú của Nguyễn Huy Lượng: » Cơ vãng phục lạnh thôi lại ấm… «.

▸ Từng từ:
復仇 phục cừu

phục cừu

phồn thể

Từ điển phổ thông

báo thù, trả thù

▸ Từng từ:
復元 phục nguyên

phục nguyên

phồn thể

Từ điển phổ thông

tìm lại được, lấy lại được, phục hồi lại, khôi phục lại

▸ Từng từ:
復原 phục nguyên

phục nguyên

phồn thể

Từ điển phổ thông

khỏi bệnh, bình phục

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Trở lại như lúc đầu. Chỉ sự khỏi bệnh.

▸ Từng từ:
復古 phục cổ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Trở lại đời xưa. Theo xưa.

▸ Từng từ:
復命 phục mệnh

Từ điển trích dẫn

1. Trở về bổn nguyên, hoàn phục bổn tính. ◇ Đạo Đức Kinh : "Phù vật vân vân, Các phục quy kì căn, Quy căn viết tĩnh, Thị vị phục mệnh" , , , (Chương 16) Muôn vật trùng trùng, Đều trở về cội rễ của nó, Trở về cội rễ gọi là Tĩnh, Ấy gọi là Phục mệnh.
2. Hồi báo tình huống sau khi hoàn thành sứ mạng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thi hành lệnh xong, trở về trình lại. » Định ngày phục mệnh lai kinh «. ( Nhị Độ ).

▸ Từng từ:
復囘 phục hồi

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Trở lại. Hát nói của Cao Bá Quát có câu: » … Bôn lưu đáo hải bất phục hồi « ( chảy ra biển mà không trở lại ) — Làm trở lại tình trạng cũ.

▸ Từng từ:
復國 phục quốc

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Giành lại đất nước khỏi tay người ngoài.

▸ Từng từ:
復園 phục viên

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Về vườn, chỉ sự bị sa thải khỏi cơ quan quân đội hoặc chính quyền vì không đủ khả năng.

▸ Từng từ:
復審 phúc thẩm

phúc thẩm

phồn thể

Từ điển phổ thông

phúc thẩm, hỏi cung lại, thẩm tra lại

▸ Từng từ:
復政 phục chính

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lấy lại được quyền trị nước ( nói về ông vua ).

▸ Từng từ:
復權 phục quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cho phép được hưởng trở lại những điều được có, được làm, được đòi hỏi, mà trước kia bị cấm đoán vì phạm lỗi.

▸ Từng từ:
復活 phục hoạt

phục hoạt

phồn thể

Từ điển phổ thông

hồi sinh, phục sinh, sống lại

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sống lại ( sau khi đã chết ).

▸ Từng từ:
復生 phục sinh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sống lại — Một lễ trọng của đạo Cơ đốc. Xem Phục hoạt tiết . » Tưởng rằng Tây tử giáng hồn phục sinh «. ( Hoàng Trừu ).

▸ Từng từ:
復甦 phục tô

phục tô

phồn thể

Từ điển phổ thông

khôi phục, phục hồi

▸ Từng từ:
復習 phúc tập

phúc tập

phồn thể

Từ điển phổ thông

xem lại, duyệt lại, đọc lại, xét lại

Từ điển trích dẫn

1. Ôn tập bài vở. ◎ Như: "năng bồi dưỡng phục tập ôn cố đích tập quán, khả sử ngã môn hữu cánh thâm đích thể hội hòa liễu giải" , 使. § Cũng viết là: .

▸ Từng từ:
復職 phục chức

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Được trở về với việc làm và địa vị cũ. » Kiều công xưa mắc tội oan, trẫm cho phục chức làm quan Đông thành «. ( Lục Vân Tiên ).

▸ Từng từ:
復興 phục hưng

phục hưng

phồn thể

Từ điển phổ thông

phục hưng, khôi phục lại, phục hồi lại

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lại thịnh vượng trở lại — Làm cho thịnh vượng trở lại như xưa.

▸ Từng từ:
復讎 phục thù

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Trả lại mối giận ghét mà kẻ khác đã gieo cho mình. Trả thù. » Hầu ra Tần sở liệu phương phục thù «. ( Hạnh Thục ca ).

▸ Từng từ:
復魂 phục hồn

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Làm cho tỉnh lại, không còn mê man nữa.

▸ Từng từ:
恢復 khôi phục

khôi phục

phồn thể

Từ điển phổ thông

1. khôi phục, phục hồi
2. lấy lại được, thu lại được, giành lại được

Từ điển trích dẫn

1. Lấy lại hình dạng như trước. ◇ Văn minh tiểu sử : "Đại phàm ngã môn yếu bạn nhất sự, bại hoại thậm dị, khôi phục thậm nan" , , (Đệ tứ bát hồi).
2. Thu phục, thu hồi cái đã mất. ◇ Kim sử : "Tống ngã thế thù, bỉ niên phi vô khôi phục cựu cương, tẩy tuyết tiền sỉ chi chí" , , (Tư Đỉnh truyện ).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lấy lại được cái đã mất.

▸ Từng từ:
收復 thu phục

thu phục

phồn thể

Từ điển phổ thông

1. giành lại được, lấy lại được
2. thu phục, bắt lại

▸ Từng từ:
復活節 phục hoạt tiết

Từ điển trích dẫn

1. Lễ Phục Sinh. ◎ Như: "Phục Hoạt tiết khoái lạc" .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lễ mừng Chúa sống lại, tức lễ Phục sinh ( Pâques ).

▸ Từng từ:
復蹈前轍 phục đạo tiền triệt

Từ điển trích dẫn

1. Giẫm lên vết bánh xe đi trước. Tỉ dụ phạm phải cùng lỗi lầm của người đi trước.

▸ Từng từ:
顧復之恩 cố phục chi ân

Từ điển trích dẫn

1. Tỉ dụ ơn cha mẹ coi sóc dưỡng dục. § Nguồn gốc: ◇ Thi Kinh : "Phụ ngã súc ngã, trưởng ngã dục ngã, cố ngã phục ngã, xuất nhập phúc ngã" , , , (Tiểu nhã , Lục nga ).

▸ Từng từ:
髀肉復生 bễ nhục phục sinh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thịt ở đùi lại thêm ra, ý nói lâu không cưỡi ngựa ( cưỡi ngựa nhiều thì đùi nhỏ lại ).

▸ Từng từ:
既得隴,復望蜀 kí đắc lũng, phục vọng thục

Từ điển trích dẫn

1. Tỉ dụ lòng tham không đáy, được voi đòi tiên. § Điển cố: ◇ Đông Quan Hán kí : "Tây Thành nhược hạ, tiện khả tương binh nam kích Thục Lỗ. Nhân khổ bất tri túc, kí bình Lũng, phục vọng Thục" 西, 便. , , (Ngôi Hiêu Tái truyện ) Nếu hạ được Tây Thành, có thể đem quân đánh Thục Lỗ. Người ta khổ tâm vì không biết thế nào là đủ, dẹp yên được Lũng Tây, lại muốn nhắm lấy đất Thục.

▸ Từng từ: ,