Từ điển Hán Nôm Việt - Tự học tiếng Trung

1. Hóa hợp vật hữu cơ, lấy cây, rễ, cành, lá của cây chương, chưng lên, lấy hơi, hòa với vôi thành một chất sắc trắng, dùng làm thuốc (tiếng Pháp: camphre).

▸ Từng từ: 樟腦

腦力 não lực

腦力

não lực

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sức của óc, tức sức suy nghĩ.

▸ Từng từ: 腦力

腦子 não tử

腦子

não tử

Từ điển trích dẫn

1. Não tủy, óc. ◇ Nho lâm ngoại sử 儒林外史: "Tha đãn phàm yếu cật nhân đích não tử, tựu nã giá hồ lô lai đả ngã điếm lí dược tửu" 他但凡要吃人的腦子, 就拿這葫蘆來打我店裏藥酒 (Đệ tam bát hồi).
2. Đầu óc. § Tức năng lực suy tư, ghi nhớ, lí luận... ◇ Lỗ Tấn 魯迅: "Não tử tượng thạch đầu, tổng thị thuyết bất thông" 腦子像石頭, 總是說不通 (Thư tín tập 書信集, Trí Mạnh Thập Hoàn 致孟十還).
3. Hương long não. ◇ Trang Quý Dụ 莊季裕: "Nhập hương long trà, mỗi cân bất quá dụng não tử nhất tiền, nhi hương khí cửu bất hiết" 入香龍茶, 每斤不過用腦子一錢, 而香氣久不歇 (Kê lặc biên 雞肋編, Quyển hạ).

▸ Từng từ: 腦子

腦室 não thất

腦室

não thất

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Các phần trong bộ óc.

▸ Từng từ: 腦室

腦筋 não cân

腦筋

não cân

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Gân óc, tức dây thần kinh trong óc.

▸ Từng từ: 腦筋

腦系 não hệ

腦系

não hệ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đường lối vận chuyển sinh hoạt của bộ óc.

▸ Từng từ: 腦系

腦脂 não chi

腦脂

não chi

Từ điển trích dẫn

1. Bệnh có cườm (bạch nội chướng 白內障). ◇ Hàn Dũ 韓愈: "Não chi già nhãn ngọa tráng sĩ, Đại siêu quải bích vô do loan" 腦脂遮眼臥壯士, 大弨挂壁無由彎 (Tuyết hậu kí thôi nhị thập lục thừa công 雪後寄崔二十六丞公). § Ý nói Trương Tịch 張籍 có bệnh ở mắt.

▸ Từng từ: 腦脂

腦膜 não mạc

腦膜

não mạc

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Màng óc.

▸ Từng từ: 腦膜

腦部 não bộ

腦部

não bộ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Khối óc. Bộ óc.

▸ Từng từ: 腦部

電腦 điện não

電腦

điện não

phồn thể

Từ điển phổ thông

máy vi tính, máy tính điện tử

Từ điển trích dẫn

1. Máy điện toán (electronic computer).

▸ Từng từ: 電腦

頭腦 đầu não

頭腦

đầu não

Từ điển trích dẫn

1. Đầu, sọ. ◇ Nhị thập niên mục đổ chi quái hiện trạng 二十年目睹之怪現狀: "Ngã phương tài tại ngoại diện tẩu động, ngận tác liễu kỉ cá ác tâm, đầu não tử sanh đông, đáo liễu ốc lí, noãn hòa đa liễu" 我方纔在外面走動, 很作了幾個噁心, 頭腦子生疼, 到了屋裏, 暖和多了 (Đệ ngũ thập hồi).
2. Đầu óc, tư tưởng, năng lực ghi nhớ suy nghĩ... ◇ Phạm Thành Đại 范成大: "Trưởng quan đầu não đông hồng thậm, Khất nhữ thanh đồng mãi tửu hồi" 長官頭腦冬烘甚, 乞汝青銅買酒迴 (Tứ thì điền viên tạp hứng thi 四時田園雜興詩).
3. Trật tự, điều lí. ◎ Như: "tha biện sự ngận hữu đầu não" 他辦事很有頭腦.
4. Tình hình bên trong, chi tiết sâu kín. ◇ Nhị khắc phách án kinh kì 二刻拍案驚奇: "Nam Cai xuất xa lai, đại gia kinh hỉ, chỉ thị bất tri đầu não" 南陔出車來, 大家驚喜, 只是不知頭腦 (Quyển ngũ).
5. Thủ lĩnh, người cầm đầu. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Đan nhĩ môn hữu nhất bách cá dã bất thành cá thể thống, nan đạo một hữu lưỡng cá quản sự đích đầu não đái tiến đại phu lai?" 單你們有一百個也不成個體統, 難道沒有兩個管事的頭腦帶進大夫來 (Đệ ngũ thập lục hồi) Chỉ miệng các bà thôi, thì một trăm người cũng không được trang trọng, sao không gọi vài người coi việc đi đón thầy thuốc?
6. Yếu chỉ. ◇ Đường Thuận Chi 唐順之: "Ngô sổ niên lai nhật dụng thao luyện trung pha kiến cổ nhân học vấn đầu não, tứ thập niên tán loạn tinh thần tẫn tòng thu thập" 吾數年來日用操鍊中頗見古人學問頭腦, 四十年散亂精神儘從收拾 (Dữ Vương Thể Nhân thư 與王體仁書).
7. Mối để cưới gả, người có thể chọn lấy làm vợ hoặc chồng. ◇ Thủy hử truyện 水滸傳: "Vạn vọng nương tử hưu đẳng tiểu nhân, hữu hảo đầu não, tự hành chiêu giá, mạc vị Lâm Xung ngộ liễu hiền thê" 萬望娘子休等小人, 有好頭腦, 自行招嫁, 莫為林沖誤了賢妻 (Đệ bát hồi) Xin nương tử chớ có chờ đợi tiểu nhân, có người nào đáng tấm chồng, cứ tự mà tái giá, nàng đừng vì Lâm Xung này mà để lỡ một đời.
8. Lí do, nguyên nhân. ◇ Nhị khắc phách án kinh kì 二刻拍案驚奇: "Quả nhiên Mạc ông tại Mạc ma diện tiền, tầm cá đầu não, cố ý thuyết nha đầu bất hảo, yếu mại tha xuất khứ" 果然莫翁在莫媽面前, 尋個頭腦, 故意說丫頭不好, 要賣他出去 (Quyển thập).
9. Khách mua, chủ cố. ◇ Tỉnh thế hằng ngôn 醒世恆言: "Tự giá thốn kim điền địa, thiên hữu mại chủ, một hữu thụ chủ, cảm tắc kinh kỉ môn bất tế, tu tự gia xuất khứ tầm cá đầu não" 似這寸金田地, 偏有賣主, 沒有受主, 敢則經紀們不濟, 須自家出去尋個頭腦 (Quyển tam thất, Đỗ Tử Xuân tam nhập Trường An 杜子春三入長安).
10. Một loại rượu tạp vị trộn với thịt. ◇ Kim Bình Mai 金瓶梅: "Vương Lục Nhi an bài ta kê tử nhục viên tử, tố liễu cá đầu não, dữ tha phù đầu" 王六兒安排些雞子肉圓子, 做了個頭腦, 與他扶頭 (Đệ cửu bát hồi).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đầu và óc, chỉ sự suy nghĩ — Phần quan trọng, chủ yếu — Đầu mối của sự việc — Người đứng đầu.

▸ Từng từ: 頭腦

首腦 thủ não

首腦

thủ não

Từ điển trích dẫn

1. Chỉ đầu óc. ◎ Như: "tư toái thủ não" 思碎首腦.
2. Người cầm đầu, lĩnh tụ. ◎ Như: "chánh phủ thủ não" 政府首腦.

▸ Từng từ: 首腦

龍腦 long não

龍腦

long não

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên cây, nhựa thơm hắc, dùng để chế chất băng phiến — Một tên chỉ chất băng phiến ( trắng và thơm như óc rồng? ).

▸ Từng từ: 龍腦

樟腦精 chương não tinh

樟腦精

chương não tinh

Từ điển trích dẫn

1. Rượu hòa chương não, thêm nước, pha làm thuốc, có công hiệu làm cho hăng hái hưng phấn.

▸ Từng từ: 樟腦精

電腦網 điện não võng

電腦網

điện não võng

phồn thể

Từ điển phổ thông

mạng máy tính, mạng Internet

▸ Từng từ: 電腦網

探頭探腦 tham đầu tham não

探頭探腦

tham đầu tham não

Từ điển trích dẫn

1. Ló đầu ra nhìn tứ phía, rình mò. ◇ Thủy hử truyện 水滸傳: "Quan khán chi gian, chỉ kiến thụ ảnh lí nhất cá nhân tham đầu tham não, vọng liễu nhất vọng, thổ liễu nhất khẩu thóa, thiểm nhập khứ liễu" 觀看之間, 只見樹影裡一個人探頭探腦, 望了一望, 吐了一口唾, 閃入去了 (Đệ lục hồi) Trong lúc ngóng nhìn, chỉ thấy trong bóng cây một người đương rình, y ngó một cái, nhổ một miếng nước bọt, rồi lẻn mất.

▸ Từng từ: 探頭探腦

電腦網絡 điện não võng lạc

電腦網絡

điện não võng lạc

phồn thể

Từ điển phổ thông

mạng máy tính toàn cầu Internet

▸ Từng từ: 電腦網絡

電腦網路 điện não võng lộ

電腦網路

điện não võng lộ

phồn thể