味 - vị
一味 nhất vị

Từ điển trích dẫn

1. Một thứ tư vị. ◇ Trịnh Trân : "Quân khán nhập phẩm hoa, Chi cán tất tiên dị; Hựu khán phong nhưỡng mật, Vạn nhị đồng nhất vị" , ; , (Luận thi kì chư sanh thì đại giả tương chí ).
2. Chuyên nhất, một niềm. ◇ Hồng Lâu Mộng : "Như kim nhất vị hiếu đạo, chỉ ái thiêu đan luyện hống, dư giả nhất khái bất tại tâm thượng" , , (Đệ nhị hồi) (Ông ta) nay một niềm mộ đạo, chỉ thích nấu đan luyện thuốc, ngoài ra không để ý đến việc gì khác.
3. Chỉ có một món ăn. ◇ Tô Thức : "Gian nan sanh lí trách, Nhất vị cảm chuyên hưởng" , (Vũ hậu hành thái ).
4. Ý nói vị cam lồ, chỉ có một không hai (trong kinh Phật). ◇ Pháp Hoa Kinh : "Như Lai thuyết pháp, nhất tướng nhất vị" , (Dược thảo dụ phẩm đệ ngũ ).
5. Chỉ cứ, một mực. ◇ Sơ khắc phách án kinh kì : "Lí Tham Quân bất khẳng thuyết thoại, chỉ thị nhất vị khốc" , (Quyển tam thập).
6. Một thứ thuốc (Trung y). ◇ Lỗ Tấn : "Tiên tiền hữu nhất cá bệnh nhân, bách dược vô hiệu; đãi đáo ngộ kiến liễu thập ma Diệp Thiên Sĩ Tiên Sanh, chỉ tại cựu phương thượng gia liễu nhất vị dược dẫn: ngô đồng diệp" , ; , : (Triêu hoa tịch thập , Phụ thân đích bệnh ).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ lòng dạ không thay đổi ( như món ăn chỉ có một mùi vị mà thôi ).

▸ Từng từ:
世味 thế vị

Từ điển trích dẫn

1. Mùi đời, nhân tình xã hội. ◇ Tào Dần : "Thế vị hà như Tương thủy đạm" (Tị nhiệt ).
2. Lòng muốn làm quan lập công danh. ◇ Diệp Thích : "Kí liên truất lưỡng châu, thế vị ích bạc" , (Mạnh Đạt Phủ mộ chí minh ).

▸ Từng từ:
乏味 phạp vị

phạp vị

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

nhạt nhẽo, tẻ nhạt

Từ điển trích dẫn

1. Không có thú vị, nhạt nhẽo. ◎ Như: "giá chủng đơn điệu đích sanh hoạt thật tại phạp vị đắc ngận" 調 cuộc sống đơn điệu này thật vô vị quá. ◇ Lỗ Tấn : "Nhất thiết kì khan đô tiểu phẩm hóa, kí tiểu phẩm hĩ, nhi hựu lao thao, hựu vô tư tưởng, phạp vị chi chí" , , , , (Thư tín tập , Trí trịnh chấn đạc ).

▸ Từng từ:
五味 ngũ vị

Từ điển trích dẫn

1. Năm vị, gồm "điềm, toan, khổ, lạt, hàm" , , , , (ngọt, chua, đắng, cay, mặn).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Năm vị, gồm Tân, Toan, Cam, Khổ và Hàm ( cay, chua, ngọt, đắng và mặn ) » Dâng hương ngũ vị, tụng kinh tam thừa « ( Phan Trần ).

▸ Từng từ:
佳味 giai vị

Từ điển trích dẫn

1. Vị ngon.
2. Đồ ăn thức uống ngon miệng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vị ngon, đồ ăn ngon.

▸ Từng từ:
六味 lục vị

Từ điển trích dẫn

1. Sáu vị, gồm: "toan, khổ, cam, tân, hàm, đạm" , , , , , chua, đắng, ngọt, cay, mặn, nhạt.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sáu vị, gồm: Mặn, Nhạt, Chua, Cay, Ngọt và Đắng.

▸ Từng từ:
兼味 kiêm vị

Từ điển trích dẫn

1. Thức ăn có từ hai thứ trở lên. ◇ Đỗ Phủ : "Bàn xan thị viễn vô kiêm vị, Tôn tửu gia bần chỉ cựu phôi" , (Khách chí ) Mâm ăn vì chợ ở xa không có hai món, Chén rượu nhà nghèo chỉ là rượu chưa lọc cũ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Món ăn có từ hai thứ trở lên, ăn vào thấy nhiều vị khác nhau.

▸ Từng từ:
加味 gia vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thêm vào cho ngon miệng.

▸ Từng từ:
厚味 hậu vị

Từ điển trích dẫn

1. Thức ăn rất ngon. ☆ Tương tự: "mĩ vị" . ◇ Trang Tử : "Sở khổ giả, thân bất đắc an dật, khẩu bất đắc hậu vị" , , (Chí lạc ) Cái mà người ta lấy làm khổ sở là thân không được yên rỗi, miệng không được ăn ngon.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đồ ăn ngon, vị ngon.

▸ Từng từ:
口味 khẩu vị

Từ điển trích dẫn

1. Món ăn ngon quý, trân tu mĩ vị. ◇ Bắc sử : "Đế sở đắc viễn phương cống hiến cập tứ thì khẩu vị, triếp kiến ban tứ" , (Vũ Văn Thuật truyện ).
2. Mùi vị, hương vị. ◇ Đinh Linh : "Thái nhất dạng nhất dạng đích y thứ thượng lai, khẩu vị chân kì đặc" , (Vi hộ , Đệ nhất chương).
3. (Đối với thực phẩm) mùi vị mà người ta thích, thấy ngon miệng. § Tiếng Pháp: goût. ◎ Như: "Xuyên thái đích tân lạt, tối hợp tha đích khẩu vị" , . ◇ Lão Xá : "Giá chủng tống tử tịnh bất thập phần hợp Bắc Bình nhân đích khẩu vị, nhân vi hãm tử lí diện ngạnh phóng thượng hỏa thối hoặc chi du" , (Tứ thế đồng đường , Tam bát ).
4. (Đối với sự vật) điều mà người ta thích, thấy hợp ý mình. § Tiếng Pháp: goût. ◎ Như: "giá kiện sự chánh hợp tha đích khẩu vị" .

▸ Từng từ:
味官 vị quan

Từ điển trích dẫn

1. Khí quan phân biệt được vị chua, ngọt, mặn, đắng, chủ yếu là cái lưỡi. ☆ Tương tự: "vị giác khí" .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bộ phận trong cơ thể cho biết vị của vật bên ngoài, tức cái lưỡi.

▸ Từng từ:
味精 vị tinh

Từ điển trích dẫn

1. Chất lấy đậu, mạch... chế thành, dùng để nêm thức ăn. ☆ Tương tự: "vị tố" .

▸ Từng từ:
味素 vị tố

Từ điển trích dẫn

1. Chất lấy đậu, mạch... chế thành, dùng để nêm thức ăn. ☆ Tương tự: "vị tinh" .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chất thêm vào đồ ăn cho nổi vị, cho ngon.

▸ Từng từ:
味覺 vị giác

Từ điển trích dẫn

1. Thực phẩm sau khi vào miệng chạm lưỡi, làm kích thích thần kinh "vị giác" , nhờ não bộ truyền xuống mà biết phân biệt chua, ngọt, mặn, đắng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sự biết do lưỡi đem lại.

▸ Từng từ:
品味 phẩm vị

phẩm vị

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

nếm mùi vị, nếm thử

▸ Từng từ:
宦味 hoạn vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ chung nỗi vui buồn sướng khổ trong lúc làm quan.

▸ Từng từ:
怪味 quái vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đồ ăn lạ lùng, ít thấy.

▸ Từng từ:
意味 ý vị

ý vị

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

1. ý nghĩa hàm súc, ngụ ý, hàm ý
2. ý vị, thú vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như Ý thú .

▸ Từng từ:
法味 pháp vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái hay của giáo lí nhà Phật.

▸ Từng từ:
海味 hải vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Món ăn gồm đồ biển.

▸ Từng từ:
渥味 ốc vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vị ngon, nồng nàn.

▸ Từng từ:
滋味 tư vị

Từ điển trích dẫn

1. Phiếm chỉ mùi vị thức ăn như: chua, cay, ngọt, đắng, cay, mặn... § Cũng nói là "vị đạo" . ◇ Trương Hành : "Toan điềm tư vị, bách chủng thiên danh" , (Nam đô phú ).
2. Vị ngon, mùi ưa thích, mĩ vị. ◇ Nguyễn Tịch : "Cố Khổng Tử tại Tề văn Thiều, tam nguyệt bất tri nhục vị, ngôn chí nhạc sử nhân vô dục, tâm bình khí định, bất dĩ nhục vi tư vị dã" , , 使, , (Nhạc luận ).
3. Tỉ dụ cảm giác, cảm thụ vui buồn... ◇ Băng Tâm : "Tha khán đáo ngã môn giá nhất trận trận hoan lạc đích hỏa hoa, tha tâm lí thị thập ma tư vị?" , ? (Thập tuệ tiểu trát , Quốc khánh tiết... ).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vị ngon.

▸ Từng từ:
無味 vô vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Không có ý nghĩa gì, không thích thú gì.

▸ Từng từ:
珍味 trân vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đồ ăn ngon và quý.

▸ Từng từ:
美味 mĩ vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vị ngon. Đồ ăn ngon.

▸ Từng từ:
臭味 xú vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mùi và vị.

▸ Từng từ:
芳味 phương vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mùi thơm ngon.

▸ Từng từ:
詩味 thi vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Niềm thích thú của thơ.

▸ Từng từ:
趣味 thú vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Niềm vui thích khi được hưởng điều gì.

▸ Từng từ:
道味 đạo vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái vị của đạo, chỉ nỗi vui sướng tâm hồn khi sống theo con đường cao cả.

▸ Từng từ:
遠味 viễn vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Món ăn từ phương xa đem lại. Món ăn lạ.

▸ Từng từ:
野味 dã vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Món ăn nhà quê.

▸ Từng từ:
風味 phong vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ sự thích thú và cái ý nghĩa cao đẹp của một sự việc, hoặc trong một cuộc sống. Truyện Hoa Tiên có câu: » Nói chi phong vị lâu đài, vả trong khách huống lữ hoài biết sao « — Phong: Gió; vị: Mùi, mùi thơm ngào ngạt. Lưu Tuấn Văn: Nam Trung Quất Cam, thái chi phong vị chiếu tọa ( Nam trung quýt ngọt, hái xuống hương thơm ngào ngạt cả chỗ ngồi ). Phong vị lại có nghĩa người phong lưu học thức rộng. Tống thơ: Bá Ngọc ôn nhã hữu phong vị, hòa nhi năng biện, dự nhân cộng sự giai vi thâm giao. Bá Ngọc người ôn hòa thanh nhã có phong vị, người hòa nhã có tài biện luận, cùng cộng sự với ai đều trở nên thâm giao cả. ( Tầm Nguyên tđ ).

▸ Từng từ:
香味 hương vị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mùi thơm và vị ngon.

▸ Từng từ:
五味子 ngũ vị tử

Từ điển trích dẫn

1. Một thứ cây, hoa vàng lợt hoặc trắng, quả tròn dùng làm thuốc. § Lat. Schisandra chinensis (Turcz.) Baill.

▸ Từng từ:
味覺器 vị giác khí

Từ điển trích dẫn

1. ☆ Tương tự: "vị quan" .

▸ Từng từ:
膏粱厚味 cao lương hậu vị

Từ điển trích dẫn

1. Thức ăn ngon béo.

▸ Từng từ:
膏粱美味 cao lương mĩ vị

Từ điển trích dẫn

1. Đồ ăn ngon quý.

▸ Từng từ:
臭味相投 xú vị tương đầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mùi và vị hợp nhau. Chỉ hai bên hợp nhau, tương đắc lắm.

▸ Từng từ:
寒儒風味賦 hàn nho phong vị phú

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một bài phú nôm của Nguyễn Công Trứ, danh sĩ triều Tự Đức, nói về cuộc sống và tâm trạng nhà nho lúc chưa thành đạt. Xem tiểu sử tác giả ở vần Trứ.

▸ Từng từ: