Từ điển Hán Nôm Việt - Tự học tiếng Trung

ⓘ Xem hướng dẫn sử dụng.

求 - cầu

供求 cung cầu

Từ điển trích dẫn

1. Cung cấp và nhu cầu. ◎ Như: "thị tràng đích cung cầu thất điều, sử đắc thương phẩm giá cách hỗn loạn" 市場的供求失調, 使得商品價格混亂 cung cầu của thị trường mất điều hòa, làm cho giá cả hàng hóa hỗn loạn.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sự đưa tới cho dùng và sự cần dùng.

▸ Từng từ: 供求

哀求 ai cầu

哀求

ai cầu

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

nài xin, khẩn nài

▸ Từng từ: 哀求

央求 ương cầu

央求

ương cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tìm kiếm xin xỏ.

▸ Từng từ: 央求

妄求 vọng cầu

妄求

vọng cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mong mỏi tìm kiếm một cách bất chính.

▸ Từng từ: 妄求

寻求 tầm cầu

寻求

tầm cầu

giản thể

Từ điển phổ thông

tìm kiếm, mưu cầu

▸ Từng từ: 寻求

尋求 tầm cầu

尋求

tầm cầu

phồn thể

Từ điển phổ thông

tìm kiếm, mưu cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tìm kiếm.

▸ Từng từ: 尋求

徵求 trưng cầu

徵求

trưng cầu

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

trưng cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mời gọi để tìm hỏi.

▸ Từng từ: 徵求

恳求 khẩn cầu

恳求

khẩn cầu

giản thể

Từ điển phổ thông

cầu khẩn, cầu xin, khẩn nài

▸ Từng từ: 恳求

懇求 khẩn cầu

懇求

khẩn cầu

phồn thể

Từ điển phổ thông

cầu khẩn, cầu xin, khẩn nài

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Hết lòng mà xin. Đoạn trường tân thanh có câu: » Hết lời phủ phục khẩn cầu «.

▸ Từng từ: 懇求

所求 sở cầu

所求

sở cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái mà mình tìm kiếm, mong mỏi. Đoạn trường tân thanh có câu: » Dù ai có lòng có sở cầu, tâm minh xin quyết nhau một lời «.

▸ Từng từ: 所求

推求 suy cầu

推求

suy cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tìm tòi, tìm hiểu.

▸ Từng từ: 推求

搜求 sưu cầu

搜求

sưu cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tìm kiếm. Tìm tòi.

▸ Từng từ: 搜求

求仙 cầu tiên

求仙

cầu tiên

Từ điển trích dẫn

1. Tu luyện, dùng thuốc, tịch cốc... để được trường sinh, không bao giờ già. ◇ Lí Thiện 李善: "Vũ Đế tác đồng lộ bàn, thừa thiên lộ, hòa ngọc tiết ẩm chi, dục dĩ cầu tiên" : 武帝作銅露盤, 承天露, 和玉屑飲之, 欲以求仙 (Chú dẫn "Tam phụ cố sự" 注引"三輔故事").

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tìm tiên. Tu tiên.

▸ Từng từ: 求仙

求凰 cầu hoàng

求凰

cầu hoàng

Từ điển trích dẫn

1. Chim phượng đi tìm chim hoàng. Tỉ dụ tìm vợ, kén vợ. § Cũng viết là 求皇. § Điển cố: "Phụng hề phụng hề quy cố hương, ngao du tứ hải cầu kì hoàng" 鳳兮鳳兮歸故鄉, 遨遊四海求其凰 (Cầm ca 琴歌, Chi nhất 之一). Tương truyền ngày xưa "Tư Mã Tương Như" 司馬相如 hát câu này cho nàng "Trác Văn Quân" 卓文君 để tỏ lòng thương mến. Về sau "cầu hoàng" 求凰 dùng để chỉ trai tìm người yêu hay đàn ông kén vợ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Con chim phượng đi tìm con chim hoàng. Chỉ sự tìm vợ, kén vợ. Cũng nói là Cầu phượng.

▸ Từng từ: 求凰

求利 cầu lợi

求利

cầu lợi

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tìm kiếm lợi riêng cho mình.

▸ Từng từ: 求利

求名 cầu danh

求名

cầu danh

Từ điển trích dẫn

1. Truy cầu tiếng tốt. ◇ Nhan thị gia huấn 顏氏家訓: "Vong danh giả, thể đạo hợp đức, hưởng quỷ thần chi phúc hựu, phi sở dĩ cầu danh dã" 忘名者, 體道合德, 享鬼神之福祐, 非所以求名也 (Danh thật 名實).
2. Mưu cầu công danh.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mong mỏi được làm quan, ham tiếng tăm.

▸ Từng từ: 求名

求和 cầu hòa

求和

cầu hòa

Từ điển trích dẫn

1. Xin ngưng chiến, giảng hòa. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Nhược dữ cửu chiến, đại tổn sĩ tốt, bất nhược cầu hòa an dân vi thượng" 若與久戰, 大損士卒, 不若求和安民為上 (Đệ lục thập bát hồi) Nếu đánh nhau lâu, rất tổn hại binh sĩ, chi bằng cầu hòa để yên dân là hơn.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xin được dàn xếp êm đẹp, vì sợ bị thua.

▸ Từng từ: 求和

求嗣 cầu tự

求嗣

cầu tự

Từ điển trích dẫn

1. Xin thần minh cho có con cháu (trai) nối dõi. ◎ Như: "tha môn phu thê lưỡng nhân niên sự tiệm cao, thượng vô nhi nữ, cấp ư cầu tự" 他們夫妻兩人年事漸高, 尚無兒女, 急於求嗣 hai vợ chồng tuổi ngày một cao mà vẫn chưa có con cái, sốt sắng cầu xin trời Phật được sinh con trai nối dõi.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lễ bái van xin để có con trai nối dõi.

▸ Từng từ: 求嗣

求奇 cầu kì

求奇

cầu kì

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tìm cái lạ lùng, không thích bình thường giản dị.

▸ Từng từ: 求奇

求婚 cầu hôn

求婚

cầu hôn

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

cầu hôn, hỏi cưới

Từ điển trích dẫn

1. Giữa trai gái, một bên xin bên kia kết hôn với mình. ◇ Tấn Thư 晉書: "Kim lai cầu hôn, ngô dĩ hứa chi" 今來求婚, 吾已許之 (Diêu Hưng tái kí hạ 姚興載記下).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xin được làm đám cưới. Xin làm vợ chồng.

▸ Từng từ: 求婚

求恩 cầu ân

求恩

cầu ân

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xin người khác ban ơn.

▸ Từng từ: 求恩

求情 cầu tình

求情

cầu tình

Từ điển trích dẫn

1. Xin đáp ứng yêu cầu hoặc xin khoan thứ. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Đáo liễu trắc môn tiền, tựu hữu phương tài lưỡng cá bà tử đích nữ nhi thượng lai khốc trứ cầu tình" 到了側門前, 就有方纔兩個婆子的女兒上來哭著求情 (Đệ thất thập nhất hồi) Đến trước cửa bên cạnh thì gặp con gái của hai bà già lúc nãy đến khóc lóc nhờ xin hộ.

▸ Từng từ: 求情

求懇 cầu khẩn

求懇

cầu khẩn

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Van xin chân thành.

▸ Từng từ: 求懇

求成 cầu thành

求成

cầu thành

Từ điển trích dẫn

1. Giảng hòa. ☆ Tương tự: "cầu hòa" 求和.
2. Cầu được thành công. ◇ Trang Tử 莊子: "Ngô văn chi phu tử, sự cầu khả, công cầu thành, dụng lực thiểu, kiến công đa giả, thánh nhân chi đạo. Kim đồ bất nhiên" 吾聞之夫子, 事求可, 功求成, 用力少, 見功多者, 聖人之道. 今徒不然 (Thiên địa 天地) Ta nghe thầy dạy, việc cầu cho được, công cầu cho nên, dùng sức ít mà thấy công nhiều, đó là đạo của thánh nhân. Nay lại không phải vậy.

▸ Từng từ: 求成

求救 cầu cứu

求救

cầu cứu

Từ điển trích dẫn

1. Xin cứu giúp. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Mỗ nguyện thân vãng Bắc Hải quận, cầu Khổng Dung khởi binh cứu viện; cánh đắc nhất nhân vãng Thanh Châu Điền Khải xứ cầu cứu" 某願親往北海郡, 求孔融起兵救援; 更得一人往青州田楷處求救 (Đệ thập nhất hồi) Tôi xin sang quận Bắc Hải cầu Khổng Dung đem quân cứu viện; lại xin sai một người nữa sang Thanh Châu xin Điền Khải cứu giúp.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xin được giúp đỡ khỏi tai ách.

▸ Từng từ: 求救

求榮 cầu vinh

求榮

cầu vinh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tìm kiếm sự vẻ vang, tức danh lợi địa vị.

▸ Từng từ: 求榮

求用 cầu dụng

求用

cầu dụng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mong mỏi được làm quan. Xin được dùng tới.

▸ Từng từ: 求用

求申 cầu thân

求申

cầu thân

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xin được gần gũi làm bạn — Hỏi vợ.

▸ Từng từ: 求申

求禱 cầu đảo

求禱

cầu đảo

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lễ bái xin xỏ thần linh.

▸ Từng từ: 求禱

求親 cầu thân

求親

cầu thân

Từ điển trích dẫn

1. Xin kết thân bằng hôn nhân. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Chủ công hữu nhất tử, khả lệnh nhân cầu thân ư Bố" 主公有一子, 可令人求親於布 (Đệ thập lục hồi) Chúa công có một con trai, nên sai người cầu thân với Lã Bố.

▸ Từng từ: 求親

求解 cầu giải

求解

cầu giải

Từ điển trích dẫn

1. Xin được giải cửu hoặc giải trừ hoạn nạn. ◇ Sử Kí 史記: "(Tần Chiêu Vương) tù Mạnh Thường Quân, mưu dục sát chi. Mạnh Thường Quân sử nhân để Chiêu Vương Hạnh Cơ cầu giải" (秦昭王)囚孟嘗君, 謀欲殺之. 孟嘗君使人抵昭王幸姬求解 (Mạnh Thường Quân truyện 孟嘗君傳).
2. Xin được giảng cho minh bạch. ◇ Tạ Linh Vận 謝靈運: "Đồng du chư đạo nhân, tịnh nghiệp tâm thần đạo, cầu giải ngôn ngoại" 同遊諸道人, 並業心神道, 求解言外 (Biện tông luận 辨宗論).
3. Thỉnh cầu giải đáp. ◇ Sơ khắc phách án kinh kì 初刻拍案驚奇: "Thử gian sương phụ Tạ Tiểu Nga thị ngã thập nhị tự mê ngữ, mỗi lai tự trung cầu giải" 此間孀婦謝小娥示我十二字謎語, 每來寺中求解 (Quyển thập cửu).

▸ Từng từ: 求解

求降 cầu hàng

求降

cầu hàng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xin được tuân theo, không dám đánh lại nữa.

▸ Từng từ: 求降

求願 cầu nguyện

求願

cầu nguyện

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mong muốn và xin xỏ với thần linh.

▸ Từng từ: 求願

營求 doanh cầu

營求

doanh cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chạy chọt tìm kiếm.

▸ Từng từ: 營求

苛求 hà cầu

苛求

hà cầu

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

yêu cầu khắt khe, đòi hỏi quá đáng

▸ Từng từ: 苛求

要求 yêu cầu

要求

yêu cầu

Từ điển trích dẫn

1. Thỉnh cầu, mong muốn. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Dã quản bất đắc hứa đa liễu, hoành thụ yếu cầu đại muội muội tân khổ tân khổ" 也管不得許多了, 橫豎要求大妹妹辛苦辛苦 (Đệ thập tam hồi) Bây giờ tôi cũng không nghĩ hết được, thôi thì xin cô em khó nhọc ít lâu.
2. Nguyện vọng hoặc điều kiện. ◎ Như: "giá thị cá vô lí đích yếu cầu, nhĩ thiên vạn bất yếu đáp ứng tha" 這是個無理的要求, 你千萬不要答應他.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mong mỏi, xin người khác làm cho mình điều gì.

▸ Từng từ: 要求

規求 quy cầu

規求

quy cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tham lam, hay tìm kiếm lợi lộc.

▸ Từng từ: 規求

詇求 ánh cầu

詇求

ánh cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nhất định mời mọc xin xỏ, mặc dầu người ta không bằng lòng.

▸ Từng từ: 詇求

請求 thỉnh cầu

請求

thỉnh cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Kêu xin. Xin xỏ.

▸ Từng từ: 請求

購求 cấu cầu

購求

cấu cầu

Từ điển trích dẫn

1. Treo giải thưởng để tróc nã. ◇ Hán Thư 漢書: "Hạng Tịch diệt, Cao Tổ cấu cầu Bố thiên kim" 項籍滅, 高祖購求布千金 (Quý Bố truyện 季布傳).
2. Tìm kiếm, tìm mua. ◎ Như: "tha tứ xứ cấu cầu hi thế cổ vật" 他四處購求稀世古物.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Treo giải thưởng, nhờ người khác làm việc gì.

▸ Từng từ: 購求

追求 truy cầu

追求

truy cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Theo đuổi tìm kiếm.

▸ Từng từ: 追求

陰求 âm cầu

陰求

âm cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xin với thần thánh — Chạy chọt ngầm.

▸ Từng từ: 陰求

需求 nhu cầu

需求

nhu cầu

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

nhu cầu, sự cần thiết

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cần dùng mà tìm kiếm — Cái cần có.

▸ Từng từ: 需求

鳳求 phượng cầu

鳳求

phượng cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Do chữ Phượng cầu Hoàng, con chim Phượng tìm con chim Hoàng, tên một khúc đàn của Tư Mã Tương Như, danh cầm đời Hán. Chỉ sự kén vợ — Tư Mã Tương Như đời Hán, gảy khúc đàn » Phượng cầu kì hoàng « để ve nàng Trác Văn Quân. Trác Văn Quân nghe tiếng đàn hay mà mê, rồi hai bên lấy nhau. » Khúc đâu Tư mã Phượng cầu « ( Kiều ).

▸ Từng từ: 鳳求

北半求 bắc bán cầu

北半求

bắc bán cầu

Từ điển trích dẫn

1. Nửa trái đất ở phương Bắc.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nửa trái đất ở phương Bắc.

▸ Từng từ: 北半求

吹毛求疵 xuy mao cầu tì

吹毛求疵

xuy mao cầu tì

phồn & giản thể

Từ điển trích dẫn

1. Thổi lông tìm vết, ý nói bươi móc để tìm những khuyết điểm của người khác.
2. Chỉ trích những khuyết điểm nhỏ nhặt.
3. ☆ Tương tự: "tầm hà tác ban" 尋瑕索瘢, "hữu ý thiêu dịch" 有意挑剔.
4. ★ Tương phản: "ẩn ác dương thiện" 隱惡揚善.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thổi lông tìm vết, ý nói bươi móc để tìm những khuyết điểm nhỏ nhặt của người khác mà chê bai. Truyện Trê Cóc : » Quan rằng kêu vậy biết sao, Đây ta cũng chẳng xuy mao cầu tì «.

吹毛求疵

xuy mao cầu tỳ

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

bới lông tìm vết

▸ Từng từ: 吹毛求疵

居無求安 cư vô cầu an

居無求安

cư vô cầu an

Từ điển trích dẫn

1. Ở không cần cho an nhàn sướng thích. ◇ Luận Ngữ 論語: "Quân tử thực vô cầu bão, cư vô cầu an, mẫn ư sự nhi thận ư ngôn, tựu hữu đạo nhi chánh yên, khả vị hiếu học dã dĩ" 君子食無求飽, 居無求安, 敏於事而慎於言, 就有道而正焉, 可謂好學也已 (Học nhi 學而) Người quân tử ăn không cầu được no thừa, ở không cần cho an nhàn sướng thích, làm việc siêng năng mà thận trọng lời nói, tìm người đạo đức để sửa mình, như vậy có thể gọi là người ham học.

▸ Từng từ: 居無求安

求全責備 cầu toàn trách bị

求全責備

cầu toàn trách bị

Từ điển trích dẫn

1. Đòi hỏi đối với người hoặc việc phải được hoàn mĩ, không có khuyết điểm. ◇ Minh sử 明史: "Bất vấn nan dị, bất cố tử sanh, chuyên dĩ cầu toàn trách bị" 不問難易, 不顧死生, 專以求全責備 (Lô Tượng Thăng truyện 盧象昇傳).

▸ Từng từ: 求全責備

求全責被 cầu toàn trách bị

求全責被

cầu toàn trách bị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tìm kiếm cái trọn vẹn, trách cứ để có cái đầy đủ. Chỉ sự đòi hỏi quá đáng.

▸ Từng từ: 求全責被

求田問舍 cầu điền vấn xá

求田問舍

cầu điền vấn xá

Từ điển trích dẫn

1. Chỉ biết mua sắm nhà cửa ruộng vườn, không có chí hướng cao xa. ◇ Tam quốc chí 三國志: "Quân hữu quốc sĩ chi danh, kim thiên hạ đại loạn, đế chủ thất sở, vọng quân ưu quốc vong gia hữu cứu thế chi ý; nhi quân cầu điền vấn xá, ngôn vô khả thải" 君有國士之名, 今天下大亂, 帝主失所, 望君憂國忘家, 有救世之意; 而君求田問舍, 言無可采 (Lữ Bố truyện 呂布傳).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nói về người không có chí khí cao xa, chỉ quanh quẩn với ruộng vườn nhà cửa mà thôi.

▸ Từng từ: 求田問舍

求過於供 cầu quá ư cung

求過於供

cầu quá ư cung

Từ điển trích dẫn

1. Nhu cầu vượt hơn khả năng cung ứng. ◎ Như: "do ư cầu quá ư cung, thương nhân sấn cơ hống đài vật giá" 由於求過於供, 商人趁機哄抬物價.
2. ☆ Tương tự: "cung bất ứng cầu" 供不應求.
3. ★ Tương phản: "cung quá ư cầu" 供過於求.

▸ Từng từ: 求過於供