東 - đông
丁東 đinh đông

Từ điển trích dẫn

1. (Trạng thanh) Tiếng ngọc va chạm lách cách, tiếng chuông leng keng... § Cũng viết là "đinh đông": , hoặc . ◇ Hàn Ác : "Dạ cửu hốt văn linh tác động, Ngọc đường tây bạn hưởng đinh đông" , 西 (Vũ hậu nguyệt trung đường nhàn tọa ).

▸ Từng từ:
中東 trung đông

trung đông

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

vùng Trung Đông

Từ điển trích dẫn

1. Nay chỉ vùng đất giao hội giữa Âu, Á và Phi Châu, bao gồm các nước sau: "Y Lạp Khắc" , "Tự Lợi Á" , "Ước Đán" , "Lê Ba Nộn" , "Dĩ Sắc Liệt" , "Thổ Nhĩ Kì" , "Ai Cập" , "Tô Đan" . § Cũng gọi là "Cận Đông" .

▸ Từng từ:
亞東 á đông

Từ điển trích dẫn

1. Đông bộ Á Châu.
2. Tên thành thị ở phía nam Tây Tạng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vùng phía đông của châu Á.

▸ Từng từ:
廣東 quảng đông

quảng đông

phồn thể

Từ điển phổ thông

tỉnh Quảng Đông của Trung Quốc

▸ Từng từ:
東亞 đông á

đông á

phồn thể

Từ điển phổ thông

Đông Á

▸ Từng từ:
東京 đông kinh

đông kinh

phồn thể

Từ điển phổ thông

Tokyo (thủ đô của Nhật Bản)

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nơi đặt triều đình ở phía đông — Tên gọi thành Lạc dương dưới đời Hán — Tên thủ đô nước Nhật Bản ( tokyo ).

▸ Từng từ:
東君 đông quân

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ông vua hướng đông. Chỉ mặt trời. Cũng chỉ chúa xuân.

▸ Từng từ:
東宮 đông cung

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tòa nhà lớn ở phía đông, trong khu vực vua ở, là tòa nhà dành cho Thái tử. Chỉ vị Thái tử.

▸ Từng từ:
東征 đông chinh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đánh giặc ở vùng đất phía đông.

▸ Từng từ:
東方 đông phương

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Hướng đông — Vùng đất phía đông.

▸ Từng từ:
東洋 đông dương

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên gọi vùng đất phía đông châu Á, gồm các nước Việt Nam, Cộng hòa Khmer và vương quốc Ai lao.

▸ Từng từ:
東海 đông hải

đông hải

phồn thể

Từ điển phổ thông

biển Đông

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Biển phía đông.

▸ Từng từ:
東牀 đông sàng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái giường ở phía đông. Chỉ chàng rể. Đời Tần, Vương Hựu Quân chỉ nằm ở giường hướng đông mà lấy được vợ.

▸ Từng từ:
東盟 đông minh

đông minh

phồn thể

Từ điển phổ thông

(viết tắt của: đông nam á quốc gia liên minh ,)

▸ Từng từ:
東莞 đông quản

đông quản

phồn thể

Từ điển phổ thông

huyện Đông Quản ở tỉnh Quảng Đông của Trung Quốc

▸ Từng từ:
東西 đông tây

đông tây

phồn thể

Từ điển phổ thông

một cái gì đó

Từ điển trích dẫn

1. Phương đông và phương tây.
2. Từ đông tới tây. ◇ Khang Hữu Vi : "Cử toàn địa kinh vĩ phân vi bách độ, xích đạo chi bắc ngũ thập độ, xích đạo chi nam ngũ thập độ, đông tây bách độ, cộng nhất vạn độ" , , , 西, (Đại đồng thư , Tân bộ đệ nhất chương ). § Ghi chú: 100x100 = 10.000.
3. Gần bên, bên cạnh. ◇ Âu Dương Tu : "Niệm hoa ý hậu hà dĩ báo? Duy hữu túy đảo hoa đông tây" ? 西 (Tứ nguyệt cửu nhật u cốc kiến phi đào thịnh khai ).
4. Bốn phương. ◇ Đỗ Phủ : "Ngã lí bách dư gia, Thế loạn các đông tây" , 西 (Vô gia biệt ) Làng tôi có hơn trăm nhà, Gặp thời loạn, mỗi người đều phân tán khắp bốn phương trời.
5. Phẩm vật làm ra ở bốn phương, nói gọn lại thành "đông tây". Ngày xưa cũng chỉ sản nghiệp. ◇ Hồng Lâu Mộng : "Các sắc đông tây khả dụng đích chỉ hữu nhất bán, tương na nhất bán hựu khai liễu đan tử, dữ Phụng Thư khứ chiếu dạng trí mãi" 西, , (Đệ tứ ngũ hồi) Các thứ dùng được chỉ có một nửa, còn thiếu một nửa, liền biên vào đơn đưa cho Phượng Thư theo thế mà mua.
6. Phiếm chỉ các thứ sự vật (cụ thể hoặc trừu tượng). ◇ Sa Đinh : "Cảm tình chân thị nhất chủng kì quái đích đông tây" 西 (Sấm quan , Nhất).
7. Đặc chỉ người hoặc động vật (hàm nghĩa có cảm tình yêu, ghét). ◎ Như: "tha dưỡng đích kỉ chích tiểu đông tây chân khả ái" 西.

▸ Từng từ: 西
東道 đông đạo

Từ điển trích dẫn

1. Vốn nghĩa là đặt tiệc đãi khách. Sau chỉ chủ nhân mời khách. ◇ Thông tục biên : "Thế tục vị chủ nhân viết đông gia, cụ thương khoản khách viết tác đông đạo" , (Giao tế ). § Xem "đông đạo chủ" .

▸ Từng từ:
東都 đông đô

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nơi đặt triều đình ở phía đông, tức thủ đô ở phía đông — Tên gọi thành Thăng Long ( Hà nội ), dưới thời Hồ Quý Li.

▸ Từng từ:
東鄰 đông lân

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nhà láng giềng ở phía đông.

▸ Từng từ:
東風 đông phong

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Gió thổi từ hướng đông. Tức gió mùa xuân.

▸ Từng từ:
河東 hà đông

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một tỉnh ở Bắc phần, phía đông sông Hồng hà — Tên một vùng đất thuộc tỉnh Sơn Tây Trung Hoa, phía đông sông Hoàng hà, Sư tử Hà đông, chỉ người đàn bà ghen, là Hà đông bên Tàu, theo một câu thơ của Tô Đông Pha cười riễu tật sợ vợ của Trần Quý Thường.

▸ Từng từ:
活東 hoạt đông

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Con nòng nọc.

▸ Từng từ:
股東 cổ đông

Từ điển trích dẫn

1. Người có cổ phần của một công ti.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người có cổ phần trong công ti Chủ cổ phần.

▸ Từng từ:
近東 cận đông

Từ điển trích dẫn

1. Vùng đất ở trung đông. ☆ Tương tự: "Trung Đông" .

▸ Từng từ:
遠東 viễn đông

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ vùng xa nhất ở phía đông. Việt Nam cũng ở vùng Viễn đông.

▸ Từng từ:
東半球 đông bán cầu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nửa trái đất về phía đông.

▸ Từng từ:
東道主 đông đạo chủ

Từ điển trích dẫn

1. Thời Xuân Thu, đại phu nước Trịnh là Chúc Chi Vũ yết kiến Tần Mục Công , xin quân Tần ngừng tấn công nước Trịnh, nước Trịnh nguyện làm chủ nhân trên đường phía đông chiêu đãi sứ giả nhà Tần qua lại. Vì nước Trịnh ở phía đông nước Tần, nên gọi là "đông đạo chủ" . Về sau dùng để phiếm xưng chủ nhân tiếp đãi hoặc mời tiệc tân khách. ◇ Lí Bạch : "Quân vi đông đạo chủ, Ư thử ngọa vân tùng" , (Vọng cửu hoa san... ).

▸ Từng từ:
指東畫西 chỉ đông hoạch tây

Từ điển trích dẫn

1. Trỏ phía đông vạch phía tây. Tỉ dụ nói năng lung tung. ◇ Ngũ đăng hội nguyên : "Bất dụng chỉ đông hoạch tây, thật địa thượng đạo tương nhất cú lai" 西, (Long Khánh Khánh Nhàn thiền sư ).
2. Hình dung tay chỉ trỏ lúc nói chuyện. ◇ Đông Chu liệt quốc chí : "Diện vô cụ sắc, tuyển trứ lưỡng cá chỉ đầu, chỉ đông hoạch tây, thuyết xuất nhất đoạn lợi hại lai" , , 西, (Đệ tứ thập tam hồi) (Chúc Vũ) nét mặt không sợ hãi gì cả, lấy hai đầu ngón tay, vừa chỉ trỏ vừa nói ra hết những điều lợi hại (cho Tần Mục Công nghe).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Trỏ phía đông vạch phía tây, nói năng lung tung, không ra gì.

▸ Từng từ: 西
馬首欲東 mã thủ dục đông

Từ điển trích dẫn

1. Đi về phía đông, trở về. § Nguồn gốc: ◇ Tả truyện : "Loan Yểm viết: "Tấn quốc chi mệnh, vị thị hữu dã. Dư mã thủ dục đông." Nãi quy" : ", . ." (Tương Công thập tứ niên ).

▸ Từng từ:
東南亞國家聯盟 đông nam á quốc gia liên minh

Từ điển phổ thông

ASEAN, hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á

▸ Từng từ: