態 - thái
三態 tam thái

Từ điển trích dẫn

1. Ba trạng thái của vật chất, gồm thể cứng, thể lỏng và thể hơi. § Tức là: "cố thái" , "dịch thái" và "khí thái" .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ba thể của các vật, gồm thể rắn, thể lỏng và thể hơi.

▸ Từng từ:
世態 thế thái

Từ điển trích dẫn

1. Thói đời, tình thái thế tục. § Thường nói về nhân tình đạm bạc. ◇ Hoàng Cảnh Nhân : "Thế thái thu vân nan bỉ bạc, Giao tình xuân thủy bất hiềm thâm" , (Thoại ngâm thu trai đầu thứ vận ).
2. Chỉ hình thế chính trị. ◇ Liễu Á Tử : "Tự thị ngũ lục niên gian, thương tang lăng cốc, thế thái vạn biến, dư dữ quân tương tụ chi nhật toại thiểu" , , , (Yến tử kham di thi tự ).

▸ Từng từ:
事態 sự thái

sự thái

phồn thể

Từ điển phổ thông

tình trạng công việc

▸ Từng từ:
儀態 nghi thái

Từ điển trích dẫn

1. Tư thái bề ngoài. ☆ Tương tự: "nghi dong" .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vẻ mặt, sắc mặt.

▸ Từng từ:
動態 động thái

động thái

phồn thể

Từ điển phổ thông

động thái, hành động

Từ điển trích dẫn

1. Trạng thái phát triển thay đổi của tình thế. ◎ Như: "giá kiện sự tình đích phát triển động thái, hữu quan nhân viên chánh tại mật thiết chú ý đương trung" , .
2. Trạng thái biến hóa của hoạt động hoặc vận động. ◎ Như: "tha đích sanh hoạt động thái, nhất thiết đô ngận chánh thường" , .

▸ Từng từ:
姿態 tư thái

tư thái

phồn thể

Từ điển phổ thông

tư thế, dáng điệu

Từ điển trích dẫn

1. Dáng vẻ và thái độ. ◇ Thanh bình san đường thoại bổn : "Thông tuệ quá nhân, tư thái xuất chúng" , 姿 (Phong nguyệt thụy tiên đình ).
2. Hình dạng bày hiện ra của sự vật. ◇ Tỉnh thế hằng ngôn : "Giá hoa khước kì quái, kiến nhân lai khán, tư thái dũ diễm" , , 姿 (Quán viên tẩu vãn phùng tiên nữ ).
3. Cái hay đẹp bày tỏ ra (thơ văn, thư họa). ◇ Tô Thức : "Văn lí tự nhiên, tư thái hoành sanh" 姿 (Đáp tạ Dân Sư thư ).
4. Phong tục và khí độ. ◎ Như: "chỉ yếu song phương đô năng tư thái cao nhất điểm, mâu thuẫn tựu dung dị giải quyết liễu" 姿, .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dáng dấp cử chỉ bề ngoài.

▸ Từng từ: 姿
容態 dong thái

Từ điển trích dẫn

1. Dung mạo tư thái. ◇ Viên Mai : "Đáo phủ, trú hoa viên trung, cực châu liêm ngọc bình chi lệ. Xuất bái lưỡng xu, dong thái tuyệt thế" , , . , (Tùy viên thi thoại , Quyển nhất).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vẻ mặt và cử chỉ bên ngoài.

▸ Từng từ:
形態 hình thái

hình thái

phồn thể

Từ điển phổ thông

hình thái

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái dáng, cái vẻ bề ngoài.

▸ Từng từ:
意態 ý thái

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái vẻ, cái cách lộ ra bên ngoài, từ đó cho thấy những điều đang có trong lòng.

▸ Từng từ:
態度 thái độ

thái độ

phồn thể

Từ điển phổ thông

thái độ, quan điểm

Từ điển trích dẫn

1. Vẻ mặt, cử chỉ. ◇ Tuân Tử : "Dong mạo, thái độ, tiến thối, xu hành, do lễ tắc nhã, bất do lễ tắc di cố tích vi, dong chúng nhi dã" , , 退, , , , (Tu thân ) Vẻ mặt, cử chỉ, tới lui, bước đi, theo lễ thì đúng đắn, không theo lễ thì ngang trái, dung tục, thô lỗ.
2. Khí thế, tư thái. ◇ Lục Quy Mông : "(Hầu Sanh) tác thất ngôn thi, thậm hữu thái độ" (), (Tống Hầu đạo sĩ hoàn Thái Bạch San tự ).
3. Chủ trương hoặc lập trường (đối với sự tình). ◇ Thiệu Ung : "Sự đáo cấp thì quan thái độ, Nhân vu nguy xứ lộ can tì" , (Tri nhân ngâm ) Việc xảy ra cấp thời hãy xem xét chủ trương xử sự ra sao, Người ở chỗ hiểm nguy lộ ra gan mật.
4. Tính tình. ◎ Như: "ái sái thái độ" tính thích đùa bỡn.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dáng dấp và vẻ mặt bên ngoài nhờ đó biết được lòng dạ bên trong.

▸ Từng từ:
時態 thì thái

thì thái

phồn thể

Từ điển phổ thông

thời, thì của động từ (ngôn ngữ học)

thời thái

phồn thể

Từ điển phổ thông

thời, thì của động từ (ngôn ngữ học)

▸ Từng từ:
本態 bổn thái

Từ điển trích dẫn

1. Dong mạo có từ trước. ◇ Bạch Cư Dị : "Nghiên xi hắc bạch thất bổn thái" (Thì thế trang ) Đẹp xấu đen trắng (cũng đều) mất hết dong mạo trước của mình.
2. Thái độ thật. ◇ Lỗ Tấn : "Nhân vi tha môn sanh ư loạn thế, bất đắc dĩ, tài hữu giá dạng đích hành vi, tịnh phi tha môn đích bổn thái" , , , (Nhi dĩ tập , Ngụy Tấn phong độ cập văn chương dữ dược cập tửu chi quan hệ ) Bởi vì họ sinh vào thời loạn, bất đắc dĩ mới có hành vi như vậy, chứ hoàn toàn không phải là thái độ thật sự của họ.

▸ Từng từ:
液態 dịch thái

dịch thái

phồn thể

Từ điển phổ thông

thể lỏng, trạng thái lỏng

▸ Từng từ:
狀態 trạng thái

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Hình dáng và vẻ ngoài.

▸ Từng từ:
變態 biến thái

Từ điển trích dẫn

1. Thay đổi hình thái, tình trạng. ◇ Tuân Tử : "Bần cùng nhi bất ước, phú quý nhi bất kiêu, tịnh ngộ biến thái nhi bất cùng, thẩm chi lễ dã" , , , (Quân đạo ).
2. Trạng thái sinh lí, tâm lí biến thành không tốt, bất thường. ◇ Mao Thuẫn : "Tha giác đắc giá cá nữ hài tử đích tâm lí hữu điểm biến thái, kí đối ư nhất thiết sự đô bất cảm hứng vị, tịnh thả bả nhất thiết nhân đô khán thành cừu địch liễu" , , (Tam nhân hành , Bát).
3. Quá trình biến hóa sinh sản của một số động vật.
4. Một số thực vật, nhân lâu ngày chịu ảnh hưởng của hoàn cảnh (môi trường), sinh ra biến hóa hình thái và cơ năng sinh lí.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Hình dạng bên ngoài thay đổi.

▸ Từng từ:
老態龍鍾 lão thái long chung

Từ điển trích dẫn

1. Hình dung già cả suy yếu chậm chạp. ☆ Tương tự: "bồng đầu lịch xỉ" , "đầu đồng xỉ hoát" . ★ Tương phản: "phản lão hoàn đồng" , "niên phú lực cường" . ◇ Lục Du : "Lão thái long chung tật vị bình, Cánh kham tục sự bại u tình" , (Thính vũ ).

▸ Từng từ: