ⓘ Xem hướng dẫn sử dụng.  
注 - chú
备注 bị chú
备注

bị chú

giản thể

Từ điển phổ thông

lời ghi chú, lời phê bình

▸ Từng từ: 备 注
孤注 cô chú
孤注

cô chú

Từ điển trích dẫn

1. Dốc hết tiền bạc để ăn thua trong canh bạc.
2. Dốc hết sức để quyết được thua. ◇ Tư Mã Quang 司馬光: "Thiền Uyên chi dịch, Chuẩn dĩ bệ hạ vi cô chú dữ địch bác nhĩ" 澶淵之役, 準以陛下為孤注與敵博耳 (Tốc thủy kí văn 涑水記聞, Quyển lục).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dốc hết tiền bạc để ăn thua trong canh bạc.

▸ Từng từ: 孤 注
專注 chuyên chú
專注

chuyên chú

Từ điển trích dẫn

1. Để hết tâm trí vào. ◎ Như: "tha khán thư tâm thần chuyên chú, biệt vô bàng vụ" 他看書心神專注, 別無旁騖.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Để hết lòng dạ vào.

▸ Từng từ: 專 注
挹注 ấp chú
挹注

ấp chú

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Múc ra và rót vào. Múc ở nơi thừa và rót ở nơi thiếu, ý nói san sẻ sao cho đầy đủ đồng đều.

▸ Từng từ: 挹 注
旁注 bàng chú
旁注

bàng chú

Từ điển trích dẫn

1. Từ bên ngoài lưu nhập.
2. Lời chú giải ở bên cạnh trong bài văn chính.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lời giải nghĩa ở bên cạnh.

▸ Từng từ: 旁 注
注射 chú xạ
注射

chú xạ

Từ điển trích dẫn

1. Bắn nước ra, phun. ◇ Lí Thân 李紳: "Tái tuyền chú xạ Lũng Thủy khai, Hồ nhạn phiên phi hướng thiên một" 塞泉注射隴水開, 胡雁翻飛向天沒 (Bi thiện tài 悲善才).
2. Dùng cung tên nhắm bắn. ◇ Tân Đường Thư 新唐書: "Ngư Triêu Ân lệnh xạ sanh ngũ bách toàn thỉ chú xạ, tặc đa tử, nhi trận kiên bất khả phạm" 魚朝恩令射生五百攢矢注射, 賊多死, 而陣堅不可犯 (Bạn thần truyện thượng 叛臣傳上, Bộc cố hoài ân 僕固懷恩).
3. Tỉ dụ suy tư mẫn tiệp, nói năng trôi chảy. ◇ Nguyên Chẩn 元稹: "Toàn thịnh chi khí, chú xạ ngữ ngôn, tạp nhữu tinh thô, toại thành đa đại" 全盛之氣, 注射語言, 雜糅精粗, 遂成多大 (Tự thi kí nhạc thiên thư 敘詩寄樂天書).
4. Tập trung tinh thần, mắt nhìn đăm đăm...
5. Tiêm vào cơ thể, chích. ◇ Lỗ Tấn 魯迅: "Nhiên hậu tái thủ kì huyết thanh, nhi chú xạ ư hoài dựng chi thư thố" 然後再取其血清, 而注射於懷孕之雌兔 (Nhị tâm tập 二心集, Kỉ điều "thuận" đích phiên dịch 幾條"順"的翻譯).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ép tia nước cho bắn vào, tức tiêm vào thịt.

▸ Từng từ: 注 射
注引 chú dẫn
注引

chú dẫn

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Giảng giải, khiến người đọc hiểu được câu văn.

▸ Từng từ: 注 引
注心 chú tâm
注心

chú tâm

Từ điển trích dẫn

1. Chuyên tâm, quan tâm.
2. Ngưỡng mộ, khuynh tâm. ◇ Tăng Củng 曾鞏: "Bất cảm vọng ư chúng nhân, nhi độc chú tâm ư đại hiền dã" 不敢望於眾人, 而獨注心於大賢也 (Thướng Âu Dương học sĩ đệ nhị thư 上歐陽學士第二書).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Để lòng riêng vào việc gì.

▸ Từng từ: 注 心
注意 chú ý
注意

chú ý

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

chú ý, để ý, chú tâm

▸ Từng từ: 注 意
注明 chú minh
注明

chú minh

Từ điển trích dẫn

1. Giảng giải rõ ràng. § Cũng như "thuyết minh" 說明.

▸ Từng từ: 注 明
注疏 chú sớ
注疏

chú sớ

Từ điển trích dẫn

1. Giảng rõ chữ và câu (âm đọc, ý nghĩa...) của kinh sách gọi là "chú" 注; giải thích lời chú gọi là "sớ" 疏.
2. Kí thuật, kí tải.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Giảng rõ. Ghi thêm vào để giảng nghĩa gọi là Chú. Nói rõ hơn về lời chú gọi là Sớ.

▸ Từng từ: 注 疏
注目 chú mục
注目

chú mục

Từ điển trích dẫn

1. Nhìn kĩ, nhìn chăm chú. ◇ Tấn Thư 晉書: "Kim thiên hạ ngung ngung, tứ hải chú mục" 今天下喁喁, 四海注目 (Tôn Huệ truyện 孫惠傳).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nhìn kĩ.

▸ Từng từ: 注 目
注腳 chú cước
注腳

chú cước

Từ điển trích dẫn

1. Lời chú giải ở cuối trang. ◇ Chu Hi 朱熹: "Sở luận thậm thiện, mạt hậu chú cước vưu hảo" 所論甚善, 末後注腳尤好 (Đáp Lã Tử Ước thư 答呂子約書).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lời giảng nghĩa ở cuối trang sách. Cũng nói là Cước chú.

▸ Từng từ: 注 腳
注解 chú giải
注解

chú giải

Từ điển trích dẫn

1. Giải thích ý nghĩa chữ và câu. ◇ Hình Bỉnh 邢昺: "Chư gia chú giải, giai vinh hoa kì ngôn, vọng sanh xuyên tạc" 諸家注解, 皆榮華其言, 妄生穿鑿 (Hiếu Kinh chú sớ tự 孝經注疏序).
2. Lời, văn tự giải thích. ◇ Lục Tích 陸績: "Hậu sổ niên chuyên tinh độc chi, bán tuế gian thô giác kì ý, ư thị thảo sáng chú giải" 後數年專精讀之, 半歲間粗覺其意, 於是草創注解 (Thuật huyền 述玄).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ghi chép thêm để nói cho rõ nghĩa.

▸ Từng từ: 注 解
注释 chú thích
注释

chú thích

giản thể

Từ điển phổ thông

chú thích, chú giải, dẫn giải, giải thích làm rõ

▸ Từng từ: 注 释
注釋 chú thích
注釋

chú thích

phồn thể

Từ điển phổ thông

chú thích, chú giải, dẫn giải, giải thích làm rõ

Từ điển trích dẫn

1. Giải thích ý nghĩa câu văn. ◇ Vương Ngao 王鏊: "(Chu Tử) thiên văn lịch luật đạc số, vô bất cứu tất, nhưng hảo vi văn, công ư thi, công ư bút trát, như《Sở từ》, Hàn văn, diệc giai chú thích" (朱子)天文歷律度數, 無不究悉, 仍好為文, 工於詩, 工於筆札, 如《楚詞》, 韓文, 亦皆注釋 (Chấn trạch trường ngữ 震澤長語, Kinh truyện 經傳).
2. Văn tự giải thích câu văn. ◇ Liệu Trọng Khải tập 廖仲愷集: "Văn trung đích ngoại quốc địa danh, nhân danh, dữ hiện tại thông dụng đích dịch danh pha bất nhất trí, vi bảo trì nguyên mạo, vị gia cải động, kì trung trọng yếu đích tác liễu giản lược chú thích" 文中的外國地名, 人名, 與現在通用的譯名頗不一致, 為保持原貌, 未加改動, 其中重要的作了簡略注釋 (Tiền ngôn 前言).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Giảng rõ ý nghĩa câu văn.

▸ Từng từ: 注 釋
注重 chú trọng
注重

chú trọng

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

chú trọng, chú tâm, để ý, chú ý

Từ điển trích dẫn

1. Đặt nặng, nhấn mạnh một phương diện coi là quan trọng. ◇ Hoàng Trung Hoàng 黃中黃: "Nguyên thư nãi dĩ nhất nhân chi kinh nghiệm quan sát đại cục, cố tác giả hoặc biệt hữu sở chú trọng" 原書乃以一人之經驗觀察大局, 故作者或別有所注重 (Tôn Dật Tiên 孫逸仙, Phàm lệ 凡例).
2. Coi trọng. ◇ Từ Đặc Lập 徐特立: "Hậu bán niên hoán liễu cá mông sư, tha ngận chú trọng giáo ngã tố nhân đích đạo lí" 後半年換了個蒙師, 他很注重教我做人的道理 (Ngã đích sanh hoạt 我的生活).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Để ý vào việc gì, đặt nặng việc gì.

▸ Từng từ: 注 重
注音 chú âm
注音

chú âm

Từ điển trích dẫn

1. Ghi âm đọc (dùng chữ đồng âm hoặc kí hiệu).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ghi cách đọc.

▸ Từng từ: 注 音
轉注 chuyển chú
轉注

chuyển chú

Từ điển trích dẫn

1. Một cách tạo ra chữ viết trong "lục thư" 六書 của Hán tự. Biến đổi dạng chữ này một chút thành chữ kia, với âm gần giống mà cùng nghĩa. Chẳng hạn chữ "khảo" 考, được thay đổi chút ít để thành chữ "lão" 老, cả hai đều có nghĩa là già nua.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đổi chữ này thành chữ kia với âm gần giống, mà nghĩa khác đi. Một cách chế chữ viết trong Lục thư của Trung Hoa. Chẳng hạn chữ Khảo ( tìm xét ), được thay đổi chút ít để thành chữ Lão ( già nua ).

▸ Từng từ: 轉 注