Từ điển Hán Nôm Việt - Tự học tiếng Trung

ⓘ Xem hướng dẫn sử dụng.

專 - chuyên

專一 chuyên nhất

Từ điển trích dẫn

1. Tâm tư chuyên chú, chú tâm vào một việc. ◇ Sử Kí 史記: "Đạo gia sử nhân tinh thần chuyên nhất" 道家使人精神專一 (Thái Sử Công tự tự 太史公自序) Đạo gia khiến cho người ta tinh thần chuyên chú.
2. Đồng tâm đồng ý, đồng nhất. ◇ Đông Quan Hán kí 東觀漢記: "Nhân bất chuyên nhất, kì thanh tuy đại nhi hư, dị công" 人不專一, 其聲雖大而虛, 易攻 (Cảnh Yểm truyện 耿弇傳) Người (ở đấy) không đồng lòng với nhau, tiếng tuy lớn nhưng không thật, dễ đánh.
3. Chỉ biết, rắp tâm, chuyên môn. ◇ Tây du kí 西遊記: "Nhĩ khước hựu bất thị hảo tâm, chuyên nhất chỉ hội phiến nhân" 你卻又不是好心, 專一只會騙人 (Đệ tứ thập nhị hồi) Ngươi lại là kẻ không tốt, chuyên môn chỉ biết lừa đảo người khác.

▸ Từng từ: 專一

專使 chuyên sứ

專使

chuyên sứ

Từ điển trích dẫn

1. Người được phái đi làm một việc đặc biệt.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đại diện quốc gia lo việc riêng gì ở nước ngoài. Nay ta còn gọi là Đặc sứ.

▸ Từng từ: 專使

專利 chuyên lợi

專利

chuyên lợi

Từ điển trích dẫn

1. Quyền lợi chiếm lấy riêng (cho một đoàn thể hay cho một người).
2. Chuyên nhất bén nhạy. ◇ Nhan thị gia huấn 顏氏家訓: "Nhân sanh tiểu ấu, tinh thần chuyên lợi" 人生小幼, 精神專利 (Miễn học 勉學) Người ta khi bé thơ, tinh thần (còn) chuyên nhất bén nhạy.
3. Quyền được hưởng lợi ích, trong một thời gian nhất định, dành cho người sáng tạo phát minh (luật pháp).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Quyền lợi dành riêng cho một đoàn thể hoặc công ti, xí nghiệp nào.

▸ Từng từ: 專利

專制 chuyên chế

專制

chuyên chế

Từ điển trích dẫn

1. Làm theo ý riêng, độc đoán, độc hành, thao túng mọi sự. ☆ Tương tự: "độc tài" 獨裁. ★ Tương phản: "dân chủ" 民主.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Hành động theo ý riêng.

▸ Từng từ: 專制

專勤 chuyên cần

專勤

chuyên cần

Từ điển trích dẫn

1. Siêng năng, chăm chú.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Siêng năng chăm chỉ, chú ý vào việc gì.

▸ Từng từ: 專勤

專名 chuyên danh

專名

chuyên danh

Từ điển trích dẫn

1. Tức "chuyên hữu danh từ" 專有名詞 danh từ riêng. ◎ Như: "Tôn Trung San" 孫中山, "Quảng Đông" 廣東, "Hưng Trung hội" 興中會.

▸ Từng từ: 專名

專命 chuyên mệnh

專命

chuyên mệnh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Không tuân lệnh trên, làm theo ý riêng.

▸ Từng từ: 專命

專員 chuyên viên

專員

chuyên viên

phồn thể

Từ điển phổ thông

trợ lý giám đốc

▸ Từng từ: 專員

專城 chuyên thành

專城

chuyên thành

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ông quan coi riêng một thành.

▸ Từng từ: 專城

專壹 chuyên nhất

專壹

chuyên nhất

Từ điển trích dẫn

1. § Cũng như "chuyên nhất" 專一.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ có một, không thay đổi.

▸ Từng từ: 專壹

專室 chuyên thất

專室

chuyên thất

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ngôi nhà nhỏ ( chỉ ở được một người ).

▸ Từng từ: 專室

專家 chuyên gia

專家

chuyên gia

phồn thể

Từ điển phổ thông

chuyên gia, chuyên viên, người thành thạo

Từ điển trích dẫn

1. Người biết rành một kĩ thuật hoặc học thuật. ◇ Kha Nham 柯岩: "Giá khả thị quốc tế cảng khẩu, diện đối đích đô thị chuyên gia, nhất trương chủy tựu tri đạo nhĩ hữu đa thiểu cân lượng" 這可是國際港口, 面對的都是專家, 一張嘴就知道你有多少斤兩 (Thuyền trưởng 船長).
2. ☆ Tương tự: "đại gia" 大家, "đại sư" 大師.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người hiểu biết rành rẽ về riêng một nghành hoạt động nào.

▸ Từng từ: 專家

專寵 chuyên sủng

專寵

chuyên sủng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Rất được yêu quý. Như Chuyên phòng 專房.

▸ Từng từ: 專寵

專州 chuyên châu

專州

chuyên châu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Một mình một châu, chỉ quan trông coi một châu.

▸ Từng từ: 專州

專征 chuyên chinh

專征

chuyên chinh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đánh giặc theo ý riêng, được quyền tự quyết định, nói về vị tướng ở biên giới.

▸ Từng từ: 專征

專心 chuyên tâm

專心

chuyên tâm

phồn thể

Từ điển phổ thông

chuyên tâm, tập trung, miệt mài, mê say

Từ điển trích dẫn

1. Chuyên nhất tâm tư, để hết lòng vào việc. ◇ Văn minh tiểu sử 文明小史: "Hợp liễu tha đích bằng hữu Bành Trọng Tường, Thi Hiệu Toàn đẳng kỉ vị hào kiệt, chuyên tâm cầu vũ sự, kết liễu cá bí mật xã hội" 合了他的朋友彭仲翔, 施效全等幾位豪傑, 專心求武事, 結了個秘密社會 (Đệ tam ngũ hồi).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Để riêng lòng dạ vào việc gì.

▸ Từng từ: 專心

專房 chuyên phòng

專房

chuyên phòng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Rất được yêu quý.

▸ Từng từ: 專房

專擅 chuyên thiện

專擅

chuyên thiện

Từ điển trích dẫn

1. Tự tiện làm việc theo ý riêng, độc đoán độc hành.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tự tiện làm việc theo ý riêng.

▸ Từng từ: 專擅

專政 chuyên chính

專政

chuyên chính

phồn thể

Từ điển phổ thông

chuyên chính, độc tài

Từ điển trích dẫn

1. Một mình nắm giữ chính quyền. ◇ Hậu Hán Thư 後漢書: "Bình Đế thì, Vương Mãng chuyên chánh, triều đa sai kị" 平帝時, 王莽專政, 朝多猜忌 (Thân Đồ Cương truyện 申屠剛傳).
2. Chế độ chính trị trong đó giai cấp thống trị có quyền lực không giới hạn, độc đoán độc hành.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Làm việc nước một cách độc đáo.

▸ Từng từ: 專政

專業 chuyên nghiệp

專業

chuyên nghiệp

phồn thể

Từ điển phổ thông

chuyên nghiệp, nhà nghề

Từ điển trích dẫn

1. Chủ yếu nghiên cứu một môn học hoặc làm việc chuyên theo một nghề nhất định nào đó. ◇ Ba Kim 巴金: "Kì trung hữu chuyên nghiệp tác gia, hữu nghiệp dư tác gia" 其中有專業作家, 有業餘作家 (Tại 1979 niên toàn quốc ưu tú đoản thiên tiểu thuyết bình tuyển phát tưởng đại hội thượng đích giảng thoại 在1979年全國...) Trong đó có những tác gia chuyên nghiệp, có những tác gia nghiệp dư.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nghề riêng biệt. Riêng theo một nghề.

▸ Từng từ: 專業

專橫 chuyên hoành

專橫

chuyên hoành

Từ điển trích dẫn

1. Tùy tiện làm càn, độc đoán hoành hành. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Nghị lang Triệu Ngạn phẫn Tháo chuyên hoành, thượng sớ hặc Tháo bất phụng đế chỉ, thiện thu đại thần chi tội" 議郎趙彥憤操專橫, 上疏劾操不奉帝旨, 擅收大臣之罪 (Đệ nhị thập hồi) Quan nghị lang là Triệu Ngạn tức giận vì (Tào) Tháo lộng hành, làm sớ tâu vua hạch Tháo đã tự tiện không tâu vua mà dám bắt tội đại thần.

▸ Từng từ: 專橫

專權 chuyên quyền

專權

chuyên quyền

Từ điển trích dẫn

1. Một mình nắm hết mọi quyền hành. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Kim Hán thất vô chủ, Đổng Trác chuyên quyền, khi quân hại dân, thiên hạ thiết xỉ" 今漢室無主, 董卓專權, 欺君害民, 天下切齒 (Đệ ngũ hồi) Nay nhà Hán vô chủ, Đổng Trác lộng quyền, dối vua hại dân, thiên hạ ai ai cũng nghiến răng tức giận.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Một mình nắm giữ quyền hành, không chịu chia sẻ cho ai.

▸ Từng từ: 專權

專治 chuyên trị

專治

chuyên trị

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nghiên cứu riêng về một nghành học vấn nào — Chữa riêng một thứ bệnh nào.

▸ Từng từ: 專治

專注 chuyên chú

專注

chuyên chú

Từ điển trích dẫn

1. Để hết tâm trí vào. ◎ Như: "tha khán thư tâm thần chuyên chú, biệt vô bàng vụ" 他看書心神專注, 別無旁騖.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Để hết lòng dạ vào.

▸ Từng từ: 專注

專用 chuyên dụng

專用

chuyên dụng

phồn thể

Từ điển phổ thông

chuyên dụng, dành riêng, dùng riêng vào việc gì

▸ Từng từ: 專用

專科 chuyên khoa

專科

chuyên khoa

Từ điển trích dẫn

1. Môn học nghiên cứu riêng về một nghành.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Môn học nghiên cứu riêng về một nghành.

▸ Từng từ: 專科

專精 chuyên tinh

專精

chuyên tinh

Từ điển trích dẫn

1. Chuyên tâm nhất chí.
2. Giỏi về một bộ môn, một ngành nghề. ◎ Như: "tha chuyên tinh ngữ ngôn học" 他專精語言學.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Giỏi riêng về một nghành nào.

▸ Từng từ: 專精

專經 chuyên kinh

專經

chuyên kinh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chăm chỉ về việc sách vở, học tập.

▸ Từng từ: 專經

專美 chuyên mĩ

專美

chuyên mĩ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Rất đẹp, như chỉ có một mình.

▸ Từng từ: 專美

專衡 chuyên hoành

專衡

chuyên hoành

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ngang ngược, hành động theo ý riêng.

▸ Từng từ: 專衡

專誠 chuyên thành

專誠

chuyên thành

Từ điển trích dẫn

1. Chăm chú hết lòng, nhất tâm nhất ý. ◇ Hoài Nam Tử 淮南子: "Tâm bất chuyên nhất, bất năng chuyên thành" 心不專一, 不能專誠 (Chủ thuật 主術).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Rất thật lòng, hết lòng.

▸ Từng từ: 專誠

專賣 chuyên mại

專賣

chuyên mại

Từ điển trích dẫn

1. Giữ độc quyền bán một sản phẩm hoặc hàng hóa.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Quyền bán riêng một hay nhiều loại sản phẩm, hàng hóa nào ( thường là quyền của chính phủ ).

▸ Từng từ: 專賣

專辦 chuyên biện

專辦

chuyên biện

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người làm riêng một công việc gì — Chăm chỉ làm việc.

▸ Từng từ: 專辦

專門 chuyên môn

專門

chuyên môn

phồn thể

Từ điển phổ thông

chuyên môn, chuyên nghiên cứu về một thứ

Từ điển trích dẫn

1. Độc lập, thành riêng một nhà. ◇ Huyền Trang 玄奘: "Bộ chấp phong trĩ, tránh luận ba đào, dị học chuyên môn, thù đồ đồng trí" 部執峰峙, 諍論波濤, 異學專門, 殊途同致 (Đại Đường Tây vực kí 大唐西域記, Ấn Độ tổng thuật 印度總述).
2. Chỉ một môn học nào đó. ◇ Ngô Vĩ Nghiệp 吳偉業: "Quân toát chư gia trường, Phất thụ chuyên môn phược" 君撮諸家長, 弗受專門縛 (Khốc Chí Diễn 哭志衍).
3. Chuyên làm việc nào đó hoặc nghiên cứu một môn học nào đó. ◇ Chu Nhi Phục 周而復: "Kháp xảo điện đài bàng biên trụ liễu nhất vị Thanh Đảo khách nhân, chuyên môn tố dương tửu, quán đầu, nhũ phấn giá nhất loại sanh ý" 恰巧電臺旁邊住了一位青島客人, 專門做洋酒, 罐頭, 乳粉這一類生意 (Thượng Hải đích tảo thần 上海的早晨, Đệ nhất bộ thập nhị 第一部十二).
4. Thông thạo, chuyên trường. ◇ Điền Nhữ Thành 田汝成: "Hàng thành hữu dục trượng đan cao giả, tuy huyết uế lang tạ, nhất phu nhi dũ... thử tuy tiểu kĩ, diệc hữu chuyên môn" 杭城有鬻杖丹膏者, 雖血穢狼藉, 一敷而愈...此雖小技, 亦有專門 (Tây Hồ du lãm chí dư 西湖游覽志餘, Thuật kĩ danh gia 術技名家).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nghành riêng.

▸ Từng từ: 專門

自專 tự chuyên

自專

tự chuyên

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Làm theo ý mình, không chịu nghe ai. Truyện Nhị độ mai : » Đạo làm thần tử dám hầu tự chuyên «.

▸ Từng từ: 自專