Từ điển Hán Nôm Việt - Tự học tiếng Trung

權 - quyền

三權 tam quyền

三權

tam quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ba quyền lớn thuộc về toàn dân, trong quốc gia dân chủ, gồm quyền Lập pháp, quyền Hành pháp và quyền Tư pháp.

▸ Từng từ: 三權

主權 chủ quyền

主權

chủ quyền

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

chủ quyền, quyền làm chủ

Từ điển trích dẫn

1. Quyền độc lập tự chủ, hoàn toàn do chính mình làm chủ chi phối lấy mình.
2. Quyền lực chính trị tối cao của một quốc gia, đối nội có tổ chức cai trị, đối ngoại thì không chịu sự can thiệp của bất cứ nước nào khác.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái quuền được có vật gì, mà người khác phải tôn trọng.

▸ Từng từ: 主權

事權 sự quyền

事權

sự quyền

Từ điển trích dẫn

1. Chức quyền, quyền lực.
2. Về quân sự, chỉ các quyền chỉ huy xử trí.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Điều được phép làm trong công việc.

▸ Từng từ: 事權

人權 nhân quyền

人權

nhân quyền

phồn thể

Từ điển phổ thông

nhân quyền, quyền con người

Từ điển trích dẫn

1. Chỉ chung quyền lợi con người. ◎ Như: "thiên phú nhân quyền" 天賦人權 con người sinh ra bình đẳng tự do, mỗi người đều bẩm phú có quyền tư tưởng (Jean-Jacques Rousseau).
2. Những quyền lợi của con người trước pháp luật, bao quát: tự do ngôn luận, làm việc, giáo dục, hội họp, tín ngưỡng.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Điều mà hễ là con người thì được phép có, được làm và được đòi hỏi, chỉ chung quyền làm người.

▸ Từng từ: 人權

債權 trái quyền

債權

trái quyền

Từ điển trích dẫn

1. Quyền được đòi người mắc nợ mình phải trả bằng tiền bạc hoặc lao lực.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái quyền được đòi món nợ mà mình đã cho vay.

▸ Từng từ: 債權

僭權 tiếm quyền

僭權

tiếm quyền

Từ điển trích dẫn

1. Lấn chiếm quyền của người trên.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lấn chiếm quyền bính của người trên.

▸ Từng từ: 僭權

全權 toàn quyền

全權

toàn quyền

Từ điển trích dẫn

1. Có đủ mọi quyền hành.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Có đủ mọi quyền hành để làm việc — Tên chức quan cao nhất, thay mặt cho chính phủ Pháp ở Đông dương thời trước.

▸ Từng từ: 全權

公權 công quyền

公權

công quyền

Từ điển trích dẫn

1. Quyền lợi của người dân được quy định theo hiến pháp, như những quyền tự do ngôn luận, tự do tín ngưỡng, tự do đi lại.
2. Quyền do triều đình trao cho. ◇ Ung Đào 雍陶: "Bạch tu lỗ tướng thoại biên sự, Tự thất công quyền oán ngữ đa" 白鬚虜將話邊事, 自失公權怨語多 (Bãi hoàn biên tướng 罷還邊將) Viên tướng tù binh râu trắng nói chuyện chiến tranh ở biên thùy, Đã mất quyền triều đình cấp cho, lời oán hận nhiều.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ chung những điều được hưởng và được hỏi mà quốc gia dành cho mọi người dân.

▸ Từng từ: 公權

兵權 binh quyền

兵權

binh quyền

phồn thể

Từ điển phổ thông

binh quyền, quyền chỉ huy quân đội

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Quyền chỉ huy quân đội.

▸ Từng từ: 兵權

分權 phân quyền

分權

phân quyền

Từ điển trích dẫn

1. Chia quyền và định rõ quyền hạn của từng cơ quan, như quyền lập pháp, quyền tư pháp và quyền hành chánh đều độc lập, không lệ thuộc nhau. ★ Tương phản: "tập quyền" 集權.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chia quyền quốc gia mà trao cho các cơ quan khác nhau.

▸ Từng từ: 分權

利權 lợi quyền

利權

lợi quyền

Từ điển trích dẫn

1. Quyền được hưởng thụ lợi ích.
2. Quyền quản lí tài chính. ◇ Ngụy Thái 魏泰: "Vãn niên đa bệnh, khất giải lợi quyền" 晚年多病, 乞解利權 (Đông hiên bút lục 東軒筆錄) Khi tuổi già lắm bệnh, xin thôi không giữ quyền chưởng quản tài chính.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái quyền được hưởng ích lợi.

▸ Từng từ: 利權

君權 quân quyền

君權

quân quyền

phồn thể

Từ điển phổ thông

quyền điều khiển quân đội

▸ Từng từ: 君權

國權 quốc quyền

國權

quốc quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chủ quyền của một nước.

▸ Từng từ: 國權

大權 đại quyền

大權

đại quyền

phồn thể

Từ điển phổ thông

quyền lực lớn, uy quyền

▸ Từng từ: 大權

奪權 đoạt quyền

奪權

đoạt quyền

Từ điển trích dẫn

1. Cướp lấy quyền thế, địa vị.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cướp quyền hành.

▸ Từng từ: 奪權

女權 nữ quyền

女權

nữ quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Điều mà giới đàn con gái được có, được làm và được đòi hỏi, tức quyền lợi của nữ giới trong quốc gia.

▸ Từng từ: 女權

委權 ủy quyền

委權

ủy quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Trao quyền của mình cho người khác, nhờ người đó làm việc thay thế mình.

▸ Từng từ: 委權

威權 uy quyền

威權

uy quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái quyền hành lớn mạnh.

▸ Từng từ: 威權

官權 quan quyền

官權

quan quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Điều mà người lo việc được phép làm trong phạm vi chức vụ của mình — Ta còn hiểu là người có chức vụ và thế lực.

▸ Từng từ: 官權

專權 chuyên quyền

專權

chuyên quyền

Từ điển trích dẫn

1. Một mình nắm hết mọi quyền hành. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Kim Hán thất vô chủ, Đổng Trác chuyên quyền, khi quân hại dân, thiên hạ thiết xỉ" 今漢室無主, 董卓專權, 欺君害民, 天下切齒 (Đệ ngũ hồi) Nay nhà Hán vô chủ, Đổng Trác lộng quyền, dối vua hại dân, thiên hạ ai ai cũng nghiến răng tức giận.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Một mình nắm giữ quyền hành, không chịu chia sẻ cho ai.

▸ Từng từ: 專權

平權 bình quyền

平權

bình quyền

Từ điển trích dẫn

1. Có quyền ngang nhau. ◎ Như: "nam nữ bình quyền" 男女平權.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ngang quyền nhau.

▸ Từng từ: 平權

弄權 lộng quyền

弄權

lộng quyền

Từ điển trích dẫn

1. Dựa vào chức vị, lạm dụng quyền lực. ◇ Tần tính lục quốc bình thoại 秦併六國平話: "Triệu Cao lộng quyền, chỉ lộc vi mã, khi áp quần thần" 趙高弄權, 指鹿為馬, 欺壓群臣 (Quyển thượng) Triệu Cao lộng quyền, chỉ hươu bắt nói là ngựa, coi thường áp đảo các quan.

弄權

lộng quền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đem quyền hành ra làm trò chơi, làm theo ý mình.

▸ Từng từ: 弄權

強權 cường quyền

強權

cường quyền

phồn thể

Từ điển phổ thông

quyền lực, sức mạnh

Từ điển trích dẫn

1. Thế lực cường bạo không hợp công lí. ◎ Như: "độc tài giả vận dụng cường quyền áp bách nhân dân" 獨裁者運用強權壓迫人民.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái thế lực mạnh mẽ buộc được người khác.

▸ Từng từ: 強權

從權 tòng quyền

從權

tòng quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Theo cái lẽ thay đổi trong lúc bất thường. Đoạn trường tân thanh : » Tu hành thì cũng phải khi tòng quyền «.

▸ Từng từ: 從權

復權 phục quyền

復權

phục quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cho phép được hưởng trở lại những điều được có, được làm, được đòi hỏi, mà trước kia bị cấm đoán vì phạm lỗi.

▸ Từng từ: 復權

授權 thụ quyền

授權

thụ quyền

phồn thể

Từ điển phổ thông

cho phép, trao quyền, ủy quyền

▸ Từng từ: 授權

掌權 chưởng quyền

掌權

chưởng quyền

phồn thể

Từ điển phổ thông

cầm quyền, nắm quyền, giữ quyền

▸ Từng từ: 掌權

握權 ác quyền

握權

ác quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nắm giữ quyền hành.

▸ Từng từ: 握權

擅權 thiện quyền

擅權

thiện quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như Chuyên quyền.

▸ Từng từ: 擅權

政權 chính quyền

政權

chính quyền

Từ điển trích dẫn

1. Quyền lực thống trị (nói về chính trị). ◇ Lão Xá 老舍: "Dĩ đặc vụ chi trì chính quyền, đẳng ư bả phòng tử kiến trúc tại sa than thượng" 以特務支持政權, 等於把房子建築在沙灘上 (Tứ thế đồng đường 四世同堂, Ngũ thập 五十) Dùng tình báo đặc vụ để nắm giữ quyền lực, thì cũng như xây lâu đài trên cát.
2. Cơ quan hành chính. ◎ Như: "địa phương chính quyền" 地方政權 cơ quan hành chính địa phương.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sự được phép tham gia vào việc nước. Đây là quyền của mọi công dân trong chế độ dân chủ — Ta còn hiểu là cơ quan hoặc nhân vật đang coi giữ việc nước.

▸ Từng từ: 政權

棄權 khí quyền

棄權

khí quyền

phồn thể

Từ điển phổ thông

tước quyền, đoạt quyền, cắt mất quyền làm gì đó

Từ điển trích dẫn

1. Buông bỏ quyền lợi (vắng mặt, bỏ phiếu trắng...). § Thường dùng về tuyển cử, biểu quyết, tranh đua... ◎ Như: "đại hội biểu quyết thì, ngũ thập nhân tán thành, tam nhân phản đối, nhất nhân khí quyền" 大會表決時, 五十人贊成, 三人反對, 一人棄權.

▸ Từng từ: 棄權

機權 cơ quyền

機權

cơ quyền

Từ điển trích dẫn

1. Biết tùy cơ ứng biến. ◎ Như: "ứng cơ quyền biến" 應機權變.
2. Cơ trí quyền mưu. ◇ Hàn Dũ 韓愈: "Vi kì đấu bạch hắc, Sanh tử tùy cơ quyền" 圍棋鬥白黑, 生死隨機權 (Tống linh sư 送靈師).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Theo lời mà thay đổi cho hợp.

▸ Từng từ: 機權

權使 quyền sử

權使

quyền sử

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dùng thế lực địa vị của mình mà sai khiến người khác.

▸ Từng từ: 權使

權利 quyền lợi

權利

quyền lợi

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

quyền lợi, quyền, lợi ích

Từ điển trích dẫn

1. Quyền thế và tiền của.
2. Chỉ người có tiền có thế. ◇ Cựu Đường Thư 舊唐書: "Bất giao quyền lợi, trung hậu phương nghiêm, chánh nhân đa sở thôi ngưỡng" 不交權利, 忠厚方嚴, 正人多所推仰 (Thôi Tòng truyện 崔從傳) (Thôi Tòng) không giao thiệp với người có tiền có thế, trung hậu trang nghiêm, được những bậc chính nhân quân tử rất kính trọng.
3. Quyền lực và lợi ích mà người dân được hưởng theo như pháp luật quy định.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Điều được có, được làm và được đòi hỏi.

▸ Từng từ: 權利

權制 quyền chế

權制

quyền chế

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dùng sức mạnh mà ngăn chặn đè nén.

▸ Từng từ: 權制

權力 quyền lực

權力

quyền lực

phồn thể

Từ điển phổ thông

quyền lực, uy quyền, thế lực

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sức mạnh tinh thần khiến người khác phải nghe theo.

▸ Từng từ: 權力

權勢 quyền thế

權勢

quyền thế

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Có địa vị lớn và sức mạnh: » Chớ khoe quyền thế chớ cười hàn vi « ( Phan Trần ).

▸ Từng từ: 權勢

權威 quyền uy

權威

quyền uy

phồn thể

Từ điển phổ thông

uy quyền, thế lực, quyền lực

▸ Từng từ: 權威

權宜 quyền nghi

權宜

quyền nghi

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xem xét hoàn cảnh, tình hình mà đối phó cho thích hợp. » Quyền nghi hết sức lo lường «.

▸ Từng từ: 權宜

權攝 quyền nhiếp

權攝

quyền nhiếp

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tạm thời thay thế người khác để làm công việc của người đó.

▸ Từng từ: 權攝

權杖 quyền trượng

權杖

quyền trượng

phồn thể

Từ điển phổ thông

quyền trượng, thanh gậy tượng trưng cho quyền lực

▸ Từng từ: 權杖

權柄 quyền bính

權柄

quyền bính

phồn thể

Từ điển phổ thông

quyền bính, quyền lực

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sức mạnh nằm trong tay để làm việc, bắt người khác theo mình.

▸ Từng từ: 權柄

權橫 quyền hoạnh

權橫

quyền hoạnh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ỷ thế lực mà làm ngang ngược.

▸ Từng từ: 權橫

權爵 quyền tước

權爵

quyền tước

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ chung thế lực và địa vị. Nhị độ mai có câu: » Tuy quyền tước lớn mà phong độ hèn «.

▸ Từng từ: 權爵

權略 quyền lược

權略

quyền lược

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sự tính toán sắp đặt để đối phó với hoàn cảnh bất thường.

▸ Từng từ: 權略

權能 quyền năng

權能

quyền năng

phồn thể

Từ điển phổ thông

quyền năng, quyền lực

▸ Từng từ: 權能

權臣 quyền thần

權臣

quyền thần

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người bề tôi có thế lực: » Nghe ai mưu khử quyền thần « ( Hạnh Thục ca ).

▸ Từng từ: 權臣

權術 quyền thuật

權術

quyền thuật

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thủ đoạn thay đổi biến trá.

▸ Từng từ: 權術

權衡 quyền hành

權衡

quyền hành

phồn thể

Từ điển phổ thông

1. làm việc mà biết cân nhắc
2. quyền hành, quyền lực

▸ Từng từ: 權衡

權謀 quyền mưu

權謀

quyền mưu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như Quyền lực 權力.

▸ Từng từ: 權謀

權譎 quyền quyệt

權譎

quyền quyệt

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xảo trá, giỏi thay đổi theo thời.

▸ Từng từ: 權譎

權變 quyền biến

權變

quyền biến

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tạm thay đổi đường lối cho phù hợp với sự việc xảy ra, với hoàn cảnh mới.

▸ Từng từ: 權變

權貴 quyền quý

權貴

quyền quý

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cao sang có thế lực địa vị.

▸ Từng từ: 權貴

權門 quyền môn

權門

quyền môn

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nhà có thế lực địa vị. Cung oán ngâm khúc có câu: » Mùi quyền môn thắm gắt nên phai «.

▸ Từng từ: 權門

權限 quyền hạn

權限

quyền hạn

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái ranh giới trong khi làm việc, không được vượt qua.

▸ Từng từ: 權限

權骨 quyền cốt

權骨

quyền cốt

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xương gò má.

▸ Từng từ: 權骨

民權 dân quyền

民權

dân quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ chung cái khả năng được có, được làm, được đòi hỏi của người trong nước.

▸ Từng từ: 民權

濫權 lạm quyền

濫權

lạm quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Hành động vượt khỏi hạn quyền hành của mình — Dùng quyền hành của mình vào mục đích bất chánh.

▸ Từng từ: 濫權

爭權 tranh quyền

爭權

tranh quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Giành giựt cái thế mạnh để ép buộc kẻ khác được.

▸ Từng từ: 爭權

版權 bản quyền

版權

bản quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Sự được phép in sách do luật pháp công nhận, đây là quyền của tác giả cuốn sách hoặc của nhà xuất bản khi đuợc tác giả nhượng quyền.

▸ Từng từ: 版權

特權 đặc quyền

特權

đặc quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Khả năng được có, được làm hay được đòi hỏi riêng mà người khác không có.

▸ Từng từ: 特權

獨權 độc quyền

獨權

độc quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Một mình được làm điều gì.

▸ Từng từ: 獨權

經權 kinh quyền

經權

kinh quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cách thức thường theo, và cách thức thay đổi dùng trong các trường hợp đặc biệt cho phù hợp. Td: Chấp kinh tòng quyền ( giữ đạo thường, nhưng cũng phải biết tùy trường hợp mà thay đổi ). » Phép rằng: Ta biết kinh quyền. Đau nam chữa bắc mà thiên mới tài « ( Lục Vân Tiên ).

▸ Từng từ: 經權

職權 chức quyền

職權

chức quyền

Từ điển trích dẫn

1. Cái quyền lực trong chức vụ mình.
2. Chức vị và quyền thế.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái quyền để làm tròn công việc.

▸ Từng từ: 職權

越權 việt quyền

越權

việt quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vượt khỏi những điều mình được phép làm.

▸ Từng từ: 越權

集權 tập quyền

集權

tập quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Gom hết quyền hạn trong nước vào tay một người hoặc một nhóm người.

▸ Từng từ: 集權

所有權 sở hữu quyền

所有權

sở hữu quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái quyền được làm chủ tài sản của mình.

▸ Từng từ: 所有權

第四權 đệ tứ quyền

第四權

đệ tứ quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Quyền thứ tư, chỉ quyền tự do ngôn luận, tức quyền tự do báo chí, sau ba quyển là Lập pháp, Hành pháp, và Tư pháp.

▸ Từng từ: 第四權

三權分立 tam quyền phân lập

三權分立

tam quyền phân lập

Từ điển trích dẫn

1. Chủ trương việc chính trị trong một quốc gia chia làm ba quyền: lập pháp, tư pháp và hành chánh, mỗi quyền đều độc lập và khống chế lẫn nhau (học thuyết của Montesquieu).

▸ Từng từ: 三權分立

執經從權 chấp kinh tòng quyền

執經從權

chấp kinh tòng quyền

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tuy giữ đạo thường nhưng cũng có lúc phải theo hoàn cảnh mà biến đổi đi.

▸ Từng từ: 執經從權

bản quyền sở hữu

Từ điển trích dẫn

1. Bản quyền một tác phẩm, muốn in lại, phiên dịch... phải xin phép tác giả hoặc người nắm giữ bản quyền theo pháp luật.