Từ điển Hán Nôm Việt - Tự học tiếng Trung

1. Tính tình cứng cỏi, thẳng thắn. ☆ Tương tự: "cương chánh" 剛正, "cương nghị" 剛毅, "kiên cường" 堅強, "kiên nghị" 堅毅.
2. Cứng cỏi mạnh mẽ. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Nhĩ thủ bất đắc thử thành: nhĩ nhất giả tửu hậu cương cường, tiên thát sĩ tốt; nhị giả tác sự khinh dịch, bất tòng nhân gián. Ngô bất phóng tâm" 你守不得此城: 你一者酒後剛強, 鞭撻士卒; 二者作事輕易, 不從人諫. 吾不放心 (Đệ thập tứ hồi) (Lưu Huyền Đức nói với Trương Phi) Em thì làm sao giữ được thành này: một là em rượu vào hung hăng, đánh đập lính tráng; hai là em làm gì hay coi thường quân địch, không chịu nghe ai can gián. Ta không yên tâm.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cứng cỏi mạnh mẽ.

▸ Từng từ: 剛強

剛性 cương tính

剛性

cương tính

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tính chất cứng dắn của vật chất, không vỡ hoặc gãy — Tính chất cứng dắn của sự việc, không thay đổi được.

▸ Từng từ: 剛性

剛才 cương tài

剛才

cương tài

Từ điển trích dẫn

1. § Cũng viết là 剛纔.
2. Vừa, chỉ.
3. Trước đó không lâu, vừa mới. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Một thập yêu thuyết đích, nhĩ hảo hảo nhi đích bồi ngã môn đích ngư bãi. Cương tài nhất cá ngư thượng lai, cương cương nhi đích yếu điếu trước, khiếu nhĩ hổ bào liễu" 沒什么說的, 你好好兒的賠我們的魚罷. 剛才一個魚上來, 剛剛兒的要釣著, 叫你唬跑了 (Đệ bát thập nhất hồi) Không nói gì cả, anh phải đền con cá cho chúng tôi đi. Vừa rồi một con cá nổi lên, tôi định câu, thì bị anh làm nó sợ lặn đi mất.

▸ Từng từ: 剛才

剛果 cương quả

剛果

cương quả

phồn thể

Từ điển phổ thông

nước Côngô

▸ Từng từ: 剛果

剛柔 cương nhu

剛柔

cương nhu

Từ điển trích dẫn

1. Âm dương. ◇ Hoài Nam Tử 淮南子: "Cương nhu tương thành, vạn vật nãi hình" 剛柔相成, 萬物乃形 (Tinh thần huấn 精神訓) Âm dương tác dụng với nhau, vạn vật cấu thành.
2. Ngày và đêm. ◇ Dịch Kinh 易經: "Cương nhu giả, trú dạ chi tượng dã" 剛柔者, 晝夜之象也 (Hệ từ thượng 繫辭上) Cương nhu là hình tượng của ngày đêm.
3. Mạnh yếu. ◇ Tây du kí 西遊記: "Giảo nha tranh thắng phụ, thiết xỉ định cương nhu" 咬牙爭勝負, 切齒定剛柔 (Đệ ngũ thập tam hồi) Cắn răng tranh thua được, nghiến lợi định bên nào mạnh hay yếu.
4. Khoan nghiêm, cứng mềm. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Phàm vi tướng giả, đương dĩ cương nhu tương tế, bất khả đồ thị kì dũng" 凡為將者, 當以剛柔相濟, 不可徒恃其勇 (Đệ thất thập nhất hồi) Phàm làm tướng, phải biết lấy khoan nghiêm bổ túc lẫn nhau, (có lúc nên cứng, có lúc nên mềm), không thể chỉ cậy vào sức mạnh của mình.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cứng và mềm. Chỉ cách đối xử ở đời.

▸ Từng từ: 剛柔

剛正 cương chính

剛正

cương chính

phồn thể

Từ điển phổ thông

chính trực, ngay thẳng, liêm chính

▸ Từng từ: 剛正

剛武 cương vũ

剛武

cương vũ

Từ điển trích dẫn

1. Cứng cỏi dũng mãnh. ◇ Lưu Hướng 劉向: "Phi nhân nghĩa cương vũ vô dĩ định thiên hạ" 非仁義剛武無以定天下 (Thuyết uyển 說苑, Đàm tùng 談叢).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cứng cỏi dũng mãnh.

▸ Từng từ: 剛武

剛毅 cương nghị

剛毅

cương nghị

Từ điển trích dẫn

1. Cứng cỏi quả quyết. ☆ Tương tự: "cương cường" 剛強, "kiên nghị" 堅毅, "quật cường" 倔強. ◇ Sử Kí 史記: "Lữ Hậu vi nhân cương nghị, tá Cao Tổ định thiên hạ" 呂后為人剛毅, 佐高祖定天下 (Lữ thái hậu bổn kỉ 呂太后本紀) Lữ Hậu là người cứng cỏi quả quyết, đã giúp Cao Tổ bình định thiên hạ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cứng cỏi nghiêm khắc.

▸ Từng từ: 剛毅

剛毛 cương mao

剛毛

cương mao

phồn thể

Từ điển phổ thông

lông cứng

▸ Từng từ: 剛毛

剛決 cương quyết

剛決

cương quyết

Từ điển trích dẫn

1. Cứng cỏi quyết đoán. ◇ Vương Vũ Xưng 王禹偁: "Công vi nhân liêm trực cương quyết, nhân nghĩa trung tín, tri chỉ túc, bất cẩu thả" 公為人廉直剛決, 仁義忠信, 知止足, 不苟且 (Gián Nghị đại phu tang công mộ chí minh 諫議大夫臧公墓志銘).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cứng dắn nhất định, không thể thay đổi được.

▸ Từng từ: 剛決

剛烈 cương liệt

剛烈

cương liệt

Từ điển trích dẫn

1. Cương trực trinh liệt, ngay thẳng chính đính. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Ngã tịnh bất tri thị giá đẳng cương liệt hiền thê, khả kính, khả kính" 我並不知是這等剛烈賢妻, 可敬, 可敬 (Đệ lục thập lục hồi) Tôi không ngờ lại là một người vợ hiền ngay thẳng tiết liệt như thế, thật đáng kính, đáng kính.

▸ Từng từ: 剛烈

剛直 cương trực

剛直

cương trực

phồn thể

Từ điển phổ thông

cương trực, thẳng thắn

Từ điển trích dẫn

1. Cứng cỏi ngay thẳng. ☆ Tương tự: "ngạnh trực" 梗直. ★ Tương phản: "tà tích" 邪僻. ◇ Sử Kí 史記: "Quán Phu vi nhân cương trực sử tửu, bất hiếu diện du" 灌夫為人剛直使酒, 不好面諛 (Ngụy Kì Vũ An Hầu truyện 魏其武安侯傳) Quán Phu là người cương trực, nát rượu, không thích bợ đỡ trước mặt.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cứng cỏi thẳng thắn.

▸ Từng từ: 剛直

剛硬 cương ngạnh

剛硬

cương ngạnh

Từ điển trích dẫn

1. Cứng cỏi.
2. Ngang bướng, ương ngạnh. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Tiết Bàn khí chất cương ngạnh, cử chỉ kiêu xa" 薛蟠氣質剛硬, 舉止驕奢 (Đệ thất thập cửu hồi) Tiết Bàn là người tính nết ương ngạnh, kiêu ngạo xa xỉ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cứng cỏi ngang bướng, nói về tính tình, không chịu khuất phục.

▸ Từng từ: 剛硬

剛纔 cương tài

剛纔

cương tài

phồn thể

Từ điển phổ thông

vừa mới, vừa xong

▸ Từng từ: 剛纔

剛風 cương phong

剛風