Từ điển Hán Nôm Việt - Tự học tiếng Trung

蘭 - lan

Từ điển trích dẫn

1. Tên một loại cây ở Ấn Độ, nở hoa màu hồng cực đẹp, nhưng lại rất hôi; mùi hôi của nó lan xa hàng mấy chục dặm. Sách nhà Phật thường dùng chữ "y lan" 伊蘭 để chỉ về những "phiền não" 煩惱 ở đời.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một loại cây ở Ấn Độ, nở hoa màu hồng cực đẹp, nhưng lại rất hôi, mùi hôi của nó lan xa hàng mấy chục dặm. Sách nhà Phật thường dùng chữ Y lan để chỉ về những phiền não ở đời.

▸ Từng từ: 伊蘭

佩蘭 bội lan

佩蘭

bội lan

Từ điển trích dẫn

1. Một thứ cỏ thơm, làm dầu thơm, dùng làm thuốc được.
2. Kết hoa lan đeo vào người. § Để tỏ lòng cao khiết của mình. ◇ Khuất Nguyên 屈原: "Nhân thu lan dĩ vi bội" 紉秋蘭以為佩 (Li tao 離騷) Kết hoa lan để đeo vào người.

▸ Từng từ: 佩蘭

夢蘭 mộng lan

夢蘭

mộng lan

Từ điển trích dẫn

1. Chỉ người đàn bà có thai. § Do tích người thiếp của "Văn Công" 文公 nước "Trịnh" 鄭, nằm mơ thấy cây lan mà sinh ra "Mục Công" 穆公.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ người đàn bà có thai, do tích người thiếp của Văn Công nước Trịnh, nằm mơ thấy cây lan mà có thai Mục Công. » Kẻ đà bói phượng, người đà mộng lan «. ( Bần nữ thán ).

▸ Từng từ: 夢蘭

春蘭 xuân lan

春蘭

xuân lan

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đón hoa lan mùa xuân, chỉ vẻ đẹp cao quý rực rỡ của người con gái. Đoạn trường tân thanh : » Bóng hồng nhác thấy nẻo xa, Xuân lan thu cúc mặn mà cả hai «.

▸ Từng từ: 春蘭

木蘭 mộc lan

木蘭

mộc lan

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một loại cây, Hoa rất thơm.

▸ Từng từ: 木蘭

枌蘭 phần lan

枌蘭

phần lan

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên nước cộng hòa ở Bắc Âu ( Finlande ).

▸ Từng từ: 枌蘭

樓蘭 lâu lan

樓蘭

lâu lan

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một nước Tây Vực vào đời Hán. Danh tướng Phó Giới Tử nhà Hán từng chém vua nước này mà dẹp loạn. Chinh phụ ngâm khúc của Đặng Trần Côn có câu: » Vân tòng Giới Tử liệp Lâu Lan. Tiếu hướng Man Khê đàm Mã Viện «. Bà Đoàn Thị Điểm dịch rằng: » Săn Lâu Lan rằng theo Giới Tử. Tới Man Khê bàn sự Phục Ba «.

▸ Từng từ: 樓蘭

波蘭 ba lan

波蘭

ba lan

Từ điển trích dẫn

1. Tên nước ở Đông Âu (tiếng Anh: Poland).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Phiên âm chữ Poland, tức một nước ở trung bộ châu Âu.

▸ Từng từ: 波蘭

玉蘭 ngọc lan

玉蘭

ngọc lan

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một loài cây, có hoa trắng rất thơm.

▸ Từng từ: 玉蘭

芄蘭 hoàn lan

芄蘭

hoàn lan

phồn thể

Từ điển phổ thông

cỏ hoàn lan

▸ Từng từ: 芄蘭

芝蘭 chi lan

芝蘭

chi lan

Từ điển trích dẫn

1. Cây chi và cây lan, hai thứ cây có hương thơm.
2. Chỉ người quân tử, tài đức. ◇ Khổng Tử gia ngữ 孔子家語: "Chi lan sanh ư thâm lâm, bất dĩ vô nhân nhi bất phương. Quân tử tu đạo lập đức, bất vị cùng khốn nhi cải tiết" 芝蘭生於深林, 不以無人而不芳. 君子修道立德, 不謂窮困而改節 (Tại ách 在厄) Cỏ chi cỏ lan mọc ở rừng sâu, không phải vì không có người mà không thơm. Bậc quân tử tu đạo lập đức, không nói bị cùng khốn mà thay đổi khí tiết.
3. Cũng chỉ bạn bè tốt, ở gần được thơm lây.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cây chi và cây lan, hai thứ cây có hương thơm. Chỉ người quân tử. Cũng chỉ bạn bè tốt, ở gần được tốt lây, như ở gần cây chi cây lan cũng được thơm lây.

▸ Từng từ: 芝蘭

芬蘭 phần lan

芬蘭

phần lan

phồn thể

Từ điển phổ thông

nước Phần Lan

▸ Từng từ: 芬蘭

荷蘭 hà lan

荷蘭

hà lan

Từ điển trích dẫn

1. Tên nước ở Âu châu "Hà Lan vương quốc" 荷蘭王國 (Nederland).

▸ Từng từ: 荷蘭

蘭亭 lan đình

蘭亭

lan đình

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên đất thuộc tỉnh Chiết Giang, nơi nhà danh bút Vương Hi Chi từng ngâm thơ, làm văn với bạn bè, và trổ tài viết chữ đẹp trên những tấm thiếp. Bởi vậy thiếp Lan đình là chỉ nét chữ tuyệt đẹp. Đoạn trường tân thanh có câu: » Khen rằng bút pháp đã tinh. So vào với thiếp Lan đình nào thua «.

▸ Từng từ: 蘭亭

蘭玉 lan ngọc

蘭玉

lan ngọc

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Hoa lan thì thơm, ngọc thì đẹp và quý, chỉ đức hạnh của đàn bà con gái.

▸ Từng từ: 蘭玉

蘭若 lan nhã

蘭若

lan nhã

Từ điển trích dẫn

1. Chùa hoặc chỗ tĩnh mịch thanh tịnh. § Gọi tắt của "a-lan-nhã" 阿蘭若 (dịch âm tiếng Phạn "Aranyaka" hay "Aranya").

▸ Từng từ: 蘭若

鈴蘭 linh lan

鈴蘭

linh lan

Từ điển trích dẫn

1. Hoa linh lan (tiếng Pháp: muguet), "linh" 鈴 là cái chuông

▸ Từng từ: 鈴蘭

風蘭 phong lan

風蘭

phong lan

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên chỉ chung một số cây kí sinh, lá nhỏ dài, hoa trắng thơm, mọc hoang, người ta thường tìm về làm cảnh.

▸ Từng từ: 風蘭

伊斯蘭 y tư lan

伊斯蘭

y tư lan

Từ điển trích dẫn

1. Nước Ba Tư: "Y Lãng Y Tư Lan cộng hòa quốc" 伊朗伊斯蘭共和國 (Islamic Republic of Iran), thủ đô là "Đức Hắc Lan" 德黑蘭 (Tehran).

▸ Từng từ: 伊斯蘭

德黑蘭 đức mặc lan

德黑蘭

đức mặc lan

Từ điển trích dẫn

1. Teheran, thủ đô của nước Iran (Islamic Republic of Iran).

▸ Từng từ: 德黑蘭

愛爾蘭 ái nhĩ lan

愛爾蘭

ái nhĩ lan

phồn thể

Từ điển phổ thông

nước Ireland

Từ điển trích dẫn

1. Tên đảo Ireland.
2. Tên nước "Ái Nhĩ Lan cộng hòa quốc" 愛爾蘭共和國 (Republic of Ireland), thủ đô là "Đô Bá Lâm" 都柏林 (Dublin).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên nước và cũng là tên hòn đảo ở phía tây Anh quốc ( Irland, Irlande ).

▸ Từng từ: 愛爾蘭

新西蘭 tân tây lan

新西蘭

tân tây lan

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một nước trong Liên Hiệp Anh, ở giữa Thái Bình Dương ( New Zealand ).

▸ Từng từ: 新西蘭

法蘭西 pháp lan tây

法蘭西

pháp lan tây

Từ điển trích dẫn

1. Nói tắt của "Pháp lan tây cộng hòa quốc" 法蘭西共和國 (tiếng Anh: The Republic of France).

▸ Từng từ: 法蘭西

烏剋蘭 ô khắc lan

烏剋蘭

ô khắc lan

Từ điển trích dẫn

1. Tiếng Anh: Ukraine.

▸ Từng từ: 烏剋蘭

紐西蘭 nữu tây lan

紐西蘭

nữu tây lan

phồn thể

Từ điển phổ thông

nước Niu Dilơn

▸ Từng từ: 紐西蘭

英格蘭 anh cách lan

英格蘭

anh cách lan

Từ điển trích dẫn

1. Tức là "Anh Cát Lợi" 英吉利 (England).

▸ Từng từ: 英格蘭

蘇格蘭 tô cách lan

蘇格蘭

tô cách lan

Từ điển trích dẫn

1. Tên đất (tiếng Anh: Scotland) là một trong ba đảo thuộc Liên hợp Vương quốc Anh (the United Kingdom).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên phiên âm của nước Écosse, gần nước Anh.

▸ Từng từ: 蘇格蘭

亞特蘭大 á đặc lan đại

亞特蘭大

á đặc lan đại

phồn thể

Từ điển phổ thông

Atlanta

▸ Từng từ: 亞特蘭大

芝蘭玉樹 chi lan ngọc thụ

芝蘭玉樹

chi lan ngọc thụ

Từ điển trích dẫn

1. "Tạ An" 謝安 đời Tấn, có con em tài giỏi, thường nói "tử đệ như chi lan ngọc thụ" 子弟如芝蘭玉樹. Chỉ con em ưu tú.

▸ Từng từ: 芝蘭玉樹

達蘭薩拉 đạt lan tát lạp

達蘭薩拉

đạt lan tát lạp

Từ điển trích dẫn

1. Dharamsala

▸ Từng từ: 達蘭薩拉

大不列顛與北愛爾蘭聯 đại bất liệt điên dữ bắc ái nhĩ lan

大不列顛與北愛爾蘭聯

đại bất liệt điên dữ bắc ái nhĩ lan

Từ điển trích dẫn

1. "Đại Bất Liệt Điên dữ bắc Ái Nhĩ Lan liên hợp vương quốc" 大不列顛與北愛爾蘭聯合王國 (The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland). Thường gọi là "Anh Quốc" 英國.

▸ Từng từ: 大不列顛與北愛爾蘭聯