奸 - can, gian
奸吝 gian lận

Từ điển trích dẫn

1. Gian trá keo cú.
2. Ta hiểu là dối trá lừa gạt.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dối trá keo bẩn — Ngày nay ta hiểu là dối trá lừa gạt.

▸ Từng từ:
奸夫 gian phu

Từ điển trích dẫn

1. Người đàn ông thông dâm với người khác. Cũng viết là .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Kẻ đàn ông thông dâm với người khác.

▸ Từng từ:
奸巧 gian xảo

Từ điển trích dẫn

1. Gian trá, xảo quyệt. ◇ Tam quốc diễn nghĩa : "Hoàng Hạo gian xảo chuyên quyền, nãi Linh Đế thì thập thường thị dã" , (Đệ nhất nhất ngũ hồi) Hoàng Hạo gian trá chuyên quyền; chẳng khác gì lũ mười quan thường thị đời vua Linh Đế.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dối trá, khéo lừa người.

▸ Từng từ:
奸惡 gian ác

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dối trá hại người.

▸ Từng từ:
奸淫 gian dâm

gian dâm

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

gian dâm, ngoại tình, thông dâm

Từ điển trích dẫn

1. Hành vi không chính đáng giữa nam nữ. ◇ Đông Chu liệt quốc chí : "Ngã đẳng đãn tri nã gian dâm chi nhân, bất tri hữu quân. Quân kí tri tội, tức thỉnh tự tài, vô đồ thủ nhục" , . , , (Đệ lục thập ngũ hồi) Chúng ta chỉ biết bắt kẻ dâm ô, chứ không biết vua là ai cả. Biết tội mình, thì xin hãy tự xử ngay đi, chớ để phải chịu nhục.
2. Gian ô, cưỡng gian.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xấu xa, thích chuyện trai gái ăn nằm.

▸ Từng từ:
奸狡 gian giảo

Từ điển trích dẫn

1. Dối trá, giảo hoạt. ◇ Hồng Lâu Mộng : "Hưu tín na đố phụ hoa ngôn xảo ngữ, ngoại tác hiền lương, nội tàng gian giảo" , , (Đệ lục thập cửu hồi) Không nên tin lời đường mật giả dối của mụ đàn bà ghen tuông ấy, ngoài mặt làm ra vẻ hiền lành, trong bụng thì chứa đầy gian ác.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dối trá, chuyên lừa gạt người.

▸ Từng từ:
奸細 gian tế

Từ điển trích dẫn

1. Kẻ tiểu nhân xấu xa.
2. Kẻ đi dò xét tình hình quân địch. ◇ Tam quốc diễn nghĩa : "Khả sai nhân khứ Đông Ngô trá hàng, vi gian tế nội ứng, dĩ thông tiêu tức" , , (Đệ tứ thập lục hồi) Hãy sai người sang Ngô trá hàng, để dò xét, làm nội ứng, thông tin. ☆ Tương tự: "đặc công" , "đặc vụ" , "gian điệp" .
3. Cũng viết là .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Kẻ tiểu nhân xấu xa — Kẻ đi dò xét tình hình.

▸ Từng từ:
奸臣 gian thần

Từ điển trích dẫn

1. Bề tôi gian trá, âm hiểm. Cũng viết là . ◇ Thủy hử truyện : "Triều đình bất minh, túng dong gian thần đương đạo, sàm nịnh chuyên quyền" , , (Đệ lục thập tứ hồi) Triều đình không sáng suốt, để cho bọn gian thần cai quản, sàm nịnh chuyên quyền. Cũng viết là .
2. ★ Tương phản: "trung thần" .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Kẻ bề tôi giả dối, bất trung.

▸ Từng từ:
奸詐 gian trá

Từ điển trích dẫn

1. Gian xảo dối trá. ◇ Tây du kí 西: "Tha cực gian trá, nhược phóng liễu tha, khủng sanh ác niệm" , , (Đệ tứ thập tam hồi) Thằng nầy gian trá vô cùng, nếu thả ra sợ nó có ý ác.
2. ☆ Tương tự: "điêu hoạt" , "gian hoạt" , "giảo hoạt" , "gian xảo" , "gian hiểm" , "xảo trá" , "hiểm trá" , "âm hiểm" , "ngân hoạt" .
3. ★ Tương phản: "lão thật" , "trung thật" , "xích thành" , "thành khẩn" , "thành thật" .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dối gạt.

▸ Từng từ:
奸貪 gian tham

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Dối trá xấu xa, ham tiền của.

▸ Từng từ:
奸邪 gian tà

Từ điển trích dẫn

1. Người dối trá xấu ác. ◇ Tam quốc diễn nghĩa : "Kim nhược nội hữu gian tà, thần an năng thảo tặc hồ?" , (Đệ nhất ○ nhất hồi) Nay nếu bên trong có kẻ gian tà, thì thần làm sao đánh được giặc nữa? § Cũng viết là .
2. Dối trá xấu ác. ★ Tương phản: "chánh trực" .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xấu xa giả dối.

▸ Từng từ:
奸險 gian hiểm

Từ điển trích dẫn

1. Gian trá âm hiểm. ◇ Tam quốc diễn nghĩa : "Bố tuy vô mưu, bất tự nhĩ quỷ trá gian hiểm" , (Đệ thập cửu hồi) (Lã) Bố là người vô mưu mà thôi, chớ không có quỷ trá gian hiểm như ngươi.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xấu xa độc ác.

▸ Từng từ:
奸雄 gian hùng

Từ điển trích dẫn

1. Kẻ có tài mà xảo trá. ◇ Tam quốc diễn nghĩa : "Thiệu viết: Tử trị thế chi năng thần, loạn thế chi gian hùng dã. Tháo văn ngôn đại hỉ" : , . (Đệ nhất hồi) (Hứa) Thiệu nói: Anh là bề tôi giỏi của đời trị và gian hùng của đời loạn. (Tào) Tháo nghe nói cả mừng. Cũng viết là .

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Kẻ có tài mà chuyên dối trá để thủ lợi.

▸ Từng từ:
奸非 gian phi

Từ điển trích dẫn

1. Gian trá bất chính.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xấu xa, trái lẽ — Chỉ kẻ xấu xa, làm điều trái đạo, như trộm cắp chẳng hạn.

▸ Từng từ:
巨奸 cự gian

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Kẻ đại gian ác. Cũng nói là Cự giảo .

▸ Từng từ:
强奸 cưỡng gian

cưỡng gian

giản thể

Từ điển phổ thông

cưỡng đoạt, hãm hiếp, cưỡng dâm

▸ Từng từ:
詰奸 cật gian

Từ điển trích dẫn

1. Tra kẻ gian.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xét hỏi kẻ không ngay thẳng.

▸ Từng từ:
謀奸 mưu gian

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tính toán việc ác để hại người. Đoạn trường tân thanh có câu: » Khuyển Ưng đã dắt mưu gian, vực nàng xuống để an dưới thuyền «.

▸ Từng từ:
輪奸 luân gian

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thay nhau, lần lược hiếp dâm.

▸ Từng từ:
通奸 thông gian

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chung nhau làm việc mờ ám — Như Thông dâm .

▸ Từng từ:
雞奸 kê gian

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Thông dâm theo kiểu gà.

▸ Từng từ: