Từ điển Hán Nôm Việt - Tự học tiếng Trung

1. Tim và bụng. ◇ Chiến quốc sách 戰國策: "Tần Hàn chi địa hình, tương thác như tú. Tần chi hữu Hàn, nhược mộc chi hữu đố, nhân chi bệnh tâm phúc" 秦韓之地形, 相錯如繡. 秦之有韓, 若木之有蠹, 人之病心腹 (Tần sách tam, Phạm Thư chí Tần 范睢至秦) Địa thế của Tần, Hàn, xen lẫn nhau như bức thêu. Tần mà có đất của Hàn, như gỗ mà có sâu mọt, như người mà có bệnh ở tim, bụng.
2. Đất hiểm yếu. ◇ Hậu Hán Thư 後漢書: "Nhân thử dục dĩ hội kì tâm phúc" 因此欲以潰其心腹 (Ngôi Hiêu truyện 隗囂傳) Nhân đó muốn phá vỡ đất hiểm yếu của nước này.
3. Người thân tín, người ở cạnh tham dự việc cơ mật. ◇ Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: "Giả Trân hoan hỉ, tương tả hữu nhất khái tiên khiển hồi khứ, chỉ lưu lưỡng cá tâm phúc tiểu đồng khiên mã" 賈珍歡喜, 將左右一概先遣回去, 只留兩個心腹小童牽馬 (Đệ thập lục hồi) Giả Trân vui mừng, bảo người nhà về trước, chỉ giữ lại hai đứa hầu thân tín dắt ngựa.
4. Tỉ dụ trung thành.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tim và bụng, chỉ sự thân thiết, rất đáng tin. Đoạn trường tân thanh : » Từ rằng tâm phúc tương cờ «.

▸ Từng từ: 心腹

捧腹 phủng phúc

捧腹

phủng phúc

Từ điển trích dẫn

1. Lấy tay ôm bụng. Hình dung dáng cười lớn. ◎ Như: "lệnh nhân phủng phúc" 令人捧腹 làm cho người ta phải ôm bụng mà cười.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ôm bụng. Dáng điệu cười ngặt nghẽo.

▸ Từng từ: 捧腹

果腹 quả phúc

果腹

quả phúc

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

No bụng » Hãy tu vẹn quả phúc nầy « ( Phan Tràn ).

▸ Từng từ: 果腹

空腹 không phúc

空腹

không phúc

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bụng trống, chưa ăn gì, bụng đói.

▸ Từng từ: 空腹

腹心 phúc tâm

腹心

phúc tâm

Từ điển trích dẫn

1. Bụng và tim, đều là khí quan trọng yếu trong thân thể người ta. Cũng tỉ dụ bề tôi hiền tài mưu sách cho vua. ◇ Mạnh Tử 孟子: "Quân chi thị thần như thủ túc tắc thần thị quân như phúc tâm" 君之視臣如手足, 則臣視君如腹心 (Li Lâu hạ 離婁下) Vua đãi bầy tôi như chân tay thì bầy tôi là bụng và tim của vua (hết lòng đối với vua).
2. Chỉ thân tín. ◇ Trần Thư 陳書: "Cảnh chí khuyết hạ, bất cảm nhập đài, khiển phúc tâm thủ kì nhị tử nhi độn" 景至闕下, 不敢入臺, 遣腹心取其二子而遁 (Cao Tổ kỉ thượng 高祖紀上).
3. Chỉ lòng chí thành. ◇ Sử Kí 史記: "Thần nguyện phi phúc tâm, thâu can đảm, hiệu ngu kế, khủng túc hạ bất năng dụng dã" 臣願披腹心, 輸肝膽, 效愚計, 恐足下不能用也 (Hoài Âm Hầu liệt truyện 淮陰侯列傳) Tôi xin phơi bày tim ruột (lòng thành), lấy hết mật gan (không sợ hãi), dâng lên cái kế ngu muội của tôi, chỉ sợ túc hạ không biết dùng.
4. Tỉ dụ đất trọng yếu gần trung tâm. ◇ Hàn Dũ 韓愈: "Hựu kinh sư giả, tứ phương chi phúc tâm, quốc gia chi căn bổn" 又京師者, 四方之腹心, 國家之根本 (Luận thiên hạn nhân cơ trạng 論天旱人饑狀).

▸ Từng từ: 腹心

腹痛 phúc thống

腹痛

phúc thống

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đau bụng. Bệnh đau bụng.

▸ Từng từ: 腹痛

腹稿 phúc cảo

腹稿

phúc cảo

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bài văn viết sẵn trong bụng, ý nói đã nghĩ xong xuôi, chỉ còn viết ra mà thôi.

▸ Từng từ: 腹稿

腹筋 phúc cân

腹筋

phúc cân

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bắp thịt bụng.

▸ Từng từ: 腹筋

腹脹 phúc trướng

腹脹

phúc trướng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bệnh báng, bụng cứ lớn lên.

▸ Từng từ: 腹脹

腹膜 phúc mạc

腹膜

phúc mạc

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cái màng bọc các cơ quan trong bụng.

▸ Từng từ: 腹膜

袙腹 mạt phúc

袙腹

mạt phúc

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Loại áo không có tay, chỉ che được trước bụng và sau lưng.

▸ Từng từ: 袙腹

鼓腹 cổ phúc

鼓腹

cổ phúc

Từ điển trích dẫn

1. Bụng no, nhàn nhã vô sự. ◇ Trang Tử 莊子: "Hàm bộ nhi hi, cổ phúc nhi du" 含哺而熙, 鼓腹而遊 (Mã đề 馬蹄) Ăn no mà vui, vỗ bụng đi chơi.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Gõ bụng. Chỉ sự ăn no — Vỗ vào bụng mà hát làm nhịp mà hát.

▸ Từng từ: 鼓腹

遺腹子 di phúc tử

遺腹子

di phúc tử

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đứa con để lại trong bụng mẹ, tức là cha chết khi còn trong bụng mẹ.

▸ Từng từ: 遺腹子

指腹為婚 chỉ phúc vi hôn

指腹為婚

chỉ phúc vi hôn

Từ điển trích dẫn

1. Tục cưới gả thời xưa. Hai gia đình có bà có thai, chỉ bụng hứa gả con trai hay gái cho nhau. § Còn gọi là "chỉ phúc thành thân" 指腹成親, "chỉ phúc vi thân" 指腹為親.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Trỏ bụng mà nói chuyện cưới xin, ý nói cha mẹ đôi bên hứa gả con cho nhau từ khi cô dâu chú rễ còn trong bụng mẹ.

▸ Từng từ: 指腹為婚