Từ điển Hán Nôm Việt - Tự học tiếng Trung

婦 - phụ

主婦 chủ phụ

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

người nội trợ

Từ điển trích dẫn

1. Nữ chủ nhân.
2. Vợ cả, chánh thất, chánh thê. ◇ Chiến quốc sách 戰國策: "Kim thần chi sự vương, nhược lão thiếp chi sự kì chủ phụ giả" 今臣之事王, 若老妾之事其主婦者 (Ngụy sách nhất 魏策一) Nay tôi thờ nhà vua cũng như người thiếp già thờ vợ cả vậy thôi.

▸ Từng từ: 主婦

匹婦 thất phụ

匹婦

thất phụ

phồn thể

Từ điển phổ thông

người đàn bà tầm thường

▸ Từng từ: 匹婦

否婦 bĩ phụ

否婦

bĩ phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà xấu xa, đáng khinh.

▸ Từng từ: 否婦

命婦 mệnh phụ

命婦

mệnh phụ

Từ điển trích dẫn

1. Người đàn bà có tước phong. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Toại trảm Lưu Diễm, tự thử mệnh phụ bất hứa nhập triều" 遂斬劉琰, 自此命婦不許入朝 (Đệ nhất nhất ngũ hồi) Bèn chém Lưu Diễm, từ đó các mệnh phụ bị cấm không được vào chầu.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà được vua phong tước, vì là vợ của quan. Đoạn trường tân thanh có câu: » Cũng ngôi mệnh phụ đường đường, nở nang mày mặt rỡ ràng mẹ cha «.

▸ Từng từ: 命婦

夫婦 phu phụ

夫婦

phu phụ

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

vợ chồng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chồng và vợ. Vợ chồng. Truyện Hoa Tiên có câu: » Tình phu phụ nghĩa quân than, Trong tam cương ấy xem phần nào hơn «.

▸ Từng từ: 夫婦

奢婦 xa phụ

奢婦

xa phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà ăn tiêu hoang phí.

▸ Từng từ: 奢婦

妒婦 đố phụ

妒婦

đố phụ

Từ điển trích dẫn

1. Người đàn bà có tính hay ghen ghét.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà có tính hay ghen ghét — Đàn bà ghen.

▸ Từng từ: 妒婦

姒婦 tự phụ

姒婦

tự phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người vợ lớn. Vợ cả.

▸ Từng từ: 姒婦

姪婦 điệt phụ

姪婦

điệt phụ

Từ điển trích dẫn

1. Vợ cháu mình. Cũng gọi là "điệt nhi tức phụ" 姪兒媳婦.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vợ cháu mình, tức cháu dâu. Cũng gọi là Điệt tức 姪媳.

▸ Từng từ: 姪婦

婦女 phụ nữ

婦女

phụ nữ

phồn thể

Từ điển phổ thông

phụ nữ, đàn bà

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ chung đàn bà con gái.

▸ Từng từ: 婦女

婦學 phụ học

婦學

phụ học

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như Phụ giáo 婦教.

▸ Từng từ: 婦學

婦工 phụ công

婦工

phụ công

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Việc làm hàng ngày của người đàn bà, của người vợ trongnhà.

▸ Từng từ: 婦工

婦巧 phụ xảo

婦巧

phụ xảo

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ chung những công việc của đàn bà, cần đến sự khéo léo. Bản dịch Chinh phụ ngâm khúc có câu: » Đâu xiết kể trăm sầu nghìn não, Từ nữ công phụ xảo đều nguôi «.

▸ Từng từ: 婦巧

婦德 phụ đức

婦德

phụ đức

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nết na của đàn bà.

▸ Từng từ: 婦德

婦教 phụ giáo

婦教

phụ giáo

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Việc dạy dỗ đàn bà con gái trong nhà.

▸ Từng từ: 婦教

婦相 phụ tướng

婦相

phụ tướng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chỉ người vợ. Như: Nội tướng.

▸ Từng từ: 婦相

婦科 phụ khoa

婦科

phụ khoa

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Nghành chữa trị các chứng bệnh cửa đàn bà.

▸ Từng từ: 婦科

婦職 phụ chức

婦職

phụ chức

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Công việc thuộc phần của người đàn bà.

▸ Từng từ: 婦職

婦道 phụ đạo

婦道

phụ đạo

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đường lối mà người đàn bà phải theo để cư xử hàng ngày. » Hãy cơm áo trọn bề phụ đạo «. ( Gia huấn ca ).

▸ Từng từ: 婦道

媳婦 tức phụ

媳婦

tức phụ

phồn thể

Từ điển phổ thông

con dâu

▸ Từng từ: 媳婦

嫠婦 li phụ

嫠婦

li phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đàn bà góa chồng.

▸ Từng từ: 嫠婦

孀婦 sương phụ

孀婦

sương phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà có tang chồng — Đàn bà góa chồng.

▸ Từng từ: 孀婦

孕婦 dựng phụ

孕婦

dựng phụ

phồn thể

Từ điển phổ thông

đàn bà chửa, người có mang

Từ điển trích dẫn

1. Đàn bà có thai. ☆ Tương tự: "nhâm phụ" 妊婦.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đàn bà có thai.

▸ Từng từ: 孕婦

孤婦 cô phụ

孤婦

cô phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà một mình, đàn bà góa.

▸ Từng từ: 孤婦

孼婦 nghiệt phụ

孼婦

nghiệt phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà độc ác, gieo tai họa.

▸ Từng từ: 孼婦

寡婦 quả phụ

寡婦

quả phụ

phồn thể

Từ điển phổ thông

quả phụ, đàn bà góa

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đàn bà góa chồng — Đàn bà ở một mình, không lấy chồng.

▸ Từng từ: 寡婦

小婦 tiểu phụ

小婦

tiểu phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vợ bé.

▸ Từng từ: 小婦

少婦 thiếu phụ

少婦

thiếu phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà trẻ tuổi.

▸ Từng từ: 少婦

巧婦 xảo phụ

巧婦

xảo phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà giỏi khéo trong công việc.

▸ Từng từ: 巧婦

弟婦 đệ phụ

弟婦

đệ phụ

Từ điển trích dẫn

1. Em trai vợ. ◇ Băng Tâm 冰心: "Nhĩ đệ phụ hoàn năng cán, đâu hạ tha môn nhất lưỡng niên dã bất phương" 你弟婦還能幹, 丟下他們一兩年也不妨 (Ngã đích bằng hữu đích mẫu thân 我的朋友的母親).

▸ Từng từ: 弟婦

征婦 chinh phụ

征婦

chinh phụ

Từ điển trích dẫn

1. Người đàn bà có chồng đánh trận nơi xa.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà có chồng đánh giặc nơi xa.

▸ Từng từ: 征婦

悍婦 hãn phụ

悍婦

hãn phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà, người vợ dữ dằn.

▸ Từng từ: 悍婦

新婦 tân phụ

新婦

tân phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cô dâu. Người vợ mới cưới.

▸ Từng từ: 新婦

棄婦 khí phụ

棄婦

khí phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bỏ vợ — Người đàn bà chồng bỏ.

▸ Từng từ: 棄婦

淫婦 dâm phụ

淫婦

dâm phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà ham thú vui xác thịt.

▸ Từng từ: 淫婦

產婦 sản phụ

產婦

sản phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đàn bà đẻ.

▸ Từng từ: 產婦

節婦 tiết phụ

節婦

tiết phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà giữ lòng chung thủy với người chồng đã khuất, không chịu lấy chồng khác.

▸ Từng từ: 節婦

織婦 chức phụ

織婦

chức phụ

Từ điển trích dẫn

1. Người đàn bà làm việc dệt vải. ◇ Đái Phục Cổ 戴復古: "Nhất xuân nhất hạ vi tàm mang, Chức phụ bố y nhưng bố thường" 一春一夏為蠶忙, 織婦布衣仍布裳 (Chức phụ thán 織婦嘆).
2. Chỉ sao Chức Nữ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà dệt vải.

▸ Từng từ: 織婦

蕩婦 đãng phụ

蕩婦

đãng phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà buông thả, ham thú vui xác thịt.

▸ Từng từ: 蕩婦

貞婦 trinh phụ

貞婦

trinh phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà giữ lòng trong sạch với chồng.

▸ Từng từ: 貞婦

閨婦 khuê phụ

閨婦

khuê phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà ở trong nhà, chỉ người vợ. Td: Kìa lão thân, khuê phụ nhớ thương ( Bản dịch Chinh Phụ Ngâm ).

▸ Từng từ: 閨婦

頑婦 ngoan phụ

頑婦

ngoan phụ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn bà tham lam — Người đàn bà cứng đầu.

▸ Từng từ: 頑婦

夫倡婦隨 phu xướng phụ tùy

夫倡婦隨

phu xướng phụ tùy

Từ điển trích dẫn

1. Chồng đề xướng vợ làm theo. Chỉ vợ chồng hòa mục.

▸ Từng từ: 夫倡婦隨

夫婦好合 phu phụ hảo hợp

夫婦好合

phu phụ hảo hợp

Từ điển trích dẫn

1. Vợ chồng tương hợp, hài hòa. ◇Ấu học quỳnh lâm 幼學瓊林: "Như cổ sắt cầm, phu phụ hảo hợp chi vị" 如鼓瑟琴, 夫婦好合之謂 (Quyển nhị, Phu phụ loại 夫婦類) Như gảy đàn sắt đàn cầm, gọi là "phu phụ hảo hợp".

▸ Từng từ: 夫婦好合

夫貴婦榮 phu quý phụ vinh

夫貴婦榮

phu quý phụ vinh

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Chồng có chức tước thì vợ được vẻ vang. Đoạn trường tân thanh có câu: » Ngỡ là phu quý phụ vinh, ai ngờ một phú tan tành thịt xương «.

▸ Từng từ: 夫貴婦榮

婦箴便覽 phụ châm tiện lãm

婦箴便覽

phụ châm tiện lãm

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một cuốn sách bằng chữ nôm của Lí Văn Phức, danh sĩ đời Nguyễn, nội dung gồm những điều khuyên dạy đàn bà con gái.

▸ Từng từ: 婦箴便覽

征婦吟曲 chinh phụ ngâm khúc

征婦吟曲

chinh phụ ngâm khúc

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một tác phẩm bằng chữ Hán, viết theo thể đoản cú của Đặng Trần Côn cuối đời Lê, nội dung mô tả tâm trạng của người vợ có chồng đi đánh giặc nơi xa. Xem tiểu sử tác giả ở vần Côn — Tên một bản dịch phẩm bằng chữ Nôm viết theo thể song thất lục bát gồm 408 câu của bà Đoàn Thị Điểm dịch từ Chinh phụ ngâm khúc của Đặng Trần Côn. Xem tiểu sử dịch giả ở vần Điểm.

▸ Từng từ: 征婦吟曲

男婦老幼 nam phụ lão ấu

男婦老幼

nam phụ lão ấu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đàn ông, đàn bà, người già và trẻ thơ, chỉ tất cả mọi người.

▸ Từng từ: 男婦老幼

瓊瑠節婦傳 quỳnh lưu tiết phụ truyện

瓊瑠節婦傳

quỳnh lưu tiết phụ truyện

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một cuốn sách chữ Nôm của Phạm Đình Toái, danh sĩ đời Thiệu Trị, nội dung kể sự tích những người đàn bà tiết hạnh ở huyện quỳnh lưu tỉnh Nghệ An. Xem tiểu truyện tác giả ở vần Toái.

▸ Từng từ: 瓊瑠節婦傳