Từ điển Hán Nôm Việt - Tự học tiếng Trung

1. Công bố. ◇ Mặc Tử 墨子: "Tiên vương chi thư, sở dĩ xuất quốc gia, bố thí bách tính giả, hiến dã" 先王之書, 所以出國家, 布施百姓者, 憲也 (Phi mệnh thượng 非命上).
2. Đem tiền của và các thứ mình có mà cấp cho người khác. § Là một trong "lục độ" 六度 của nhà Phật. Xem thêm từ này. ◇ Tây du kí 西遊記: "Na Tam Tạng tại mã thượng tiếp liễu đạo: Đa thừa bố thí! Đa thừa bố thí!" 那三藏在馬上接了道: 多承布施! 多承布施! (Đệ thập ngũ hồi) Tam Tạng ở trên ngựa tiếp lấy nói: Cám ơn đã bố thí! Cám ơn đã bố thí!

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đem tiền bạc của cải mà cho.

▸ Từng từ: 布施

恩施 ân thi

恩施

ân thi

Từ điển trích dẫn

1. Ban ơn. ◇ Sử Kí 史記: "Huấn từ thâm hậu, ân thi thậm mĩ" 訓辭深厚, 恩施甚美 (Nho lâm liệt truyện 儒林列傳).
2. Chỉ ân huệ.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cho mà làm ơn.

▸ Từng từ: 恩施

措施 thố thi

措施

thố thi

Từ điển trích dẫn

1. Phương pháp, biện pháp (giải quyết vấn đề). ◇ Hoàng Viễn Dung 黃遠庸: "Kì sở thố thi nãi vô nhất bất phật ư dân tình, tốt chí sĩ dân phẫn nộ, phiên thuộc li bạn" 其所措施乃無一不怫於民情, 卒至士民憤怒, 藩屬離叛 (Thổ Nhĩ Kì chi chánh biến 土耳其之政變).
2. Thực thi, thi hành. ◎ Như: "thố thi đắc đương" 措施得當.

▸ Từng từ: 措施

放施 phóng thí

放施

phóng thí

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đem cho.

▸ Từng từ: 放施

施主 thí chủ

施主

thí chủ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tiếng nhà Phật, chỉ người đem của cải mà tặng cho sư hoặc nhà chùa.

▸ Từng từ: 施主

施恩 thi ân

施恩

thi ân

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Làm ơn cho người khác.

▸ Từng từ: 施恩

施措 thi thố

施措

thi thố

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đem tài sức ra làm việc cho người biết.

▸ Từng từ: 施措

施禮 thi lễ

施禮

thi lễ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Làm lễ chào người khác.

▸ Từng từ: 施禮

施行 thi hành

施行

thi hành

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

thi hành, tiến hành, thực thi, thực hiện

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Theo sự định sẵn mà làm.

▸ Từng từ: 施行

旖施 y thi

旖施

y thi

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vẻ mềm dẻo, hòa thuận.

▸ Từng từ: 旖施

普施 phổ thí

普施

phổ thí

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đem cho khắp nơi, làm ơn cho mọi người.

▸ Từng từ: 普施

法施 pháp thí

法施

pháp thí

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đem giáo lí của Phật mà giảng cho người khác, tức lấy phép Phật ra mà bố thí.

▸ Từng từ: 法施

西施 tây thi

西施

tây thi

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một người con gái đẹp nước Việt thời Xuân Thu, lấy vua nước Ngô là Phù Sai. Chỉ người đẹp tuyệt trần. Cung oán ngâm khúc: » Tây thi mất vía Hằng Nga giật mình «.

▸ Từng từ: 西施

設施 thiết thi

設施

thiết thi

Từ điển trích dẫn

1. Trù hoạch, xếp đặt, có biện pháp. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Ý hoán chư tướng viết: Khổng Minh như thử thiết thi, kì trung hữu kế" 懿喚諸將曰: 孔明如此設施, 其中有計 (Đệ 102 hồi) (Tư Mã) Ý gọi các tướng đến bàn rằng: Khổng Minh xếp đặt như thế, tất trong có mưu mẹo.
2. Thi triển tài năng. ◇ Nhị khắc phách án kinh kì 二刻拍案驚奇: "Nhi kim thế thượng chỉ trọng trước khoa mục, phi thử xuất thân, túng hữu xa già đích, nhất khái bất dụng, sở dĩ hữu kì xảo trí mưu chi nhân, một xứ thiết thi, đa cản khứ tố liễu vi phi tác đãi đích câu đương" 而今世上只重着科目, 非此出身, 縱有奢遮的, 一概不用, 所以有奇巧智謀之人, 沒處設施, 多趕去做了為非作歹的勾當 (Quyển tam cửu).
3. Bố thí. ◇ Vương An Thạch 王安石: "Phật huyễn chư thiên dĩ hí chi, Tràng phiên hương hoa trợ thiết thi" 佛幻諸天以戲之, 幢幡香花助設施 (Phật huyễn 佛幻).
4. Cơ cấu, tổ chức, thiết bị, v.v. ◎ Như: "san nội hữu quân sự thiết thi" 山內有軍事設施.

▸ Từng từ: 設施

賑施 chẩn thí

賑施

chẩn thí

Từ điển trích dẫn

1. Cứu tế bố thí, đem tiền của ra cho, giúp người hoạn nạn.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Đem tiền của ra cho, giúp người hoạn nạn.

▸ Từng từ: 賑施

博施濟眾 bác thi tế chúng

博施濟眾

bác thi tế chúng

Từ điển trích dẫn

1. Thi ân rộng khắp, cứu giúp dân chúng. ◇ Luận Ngữ 論語: "Tử Cống viết: Như hữu bác thi ư dân nhi năng tế chúng, hà như? Khả vị nhân hồ? Tử viết: Hà sự ư nhân! Tất dã thánh hồ!" 子貢曰: 如有博施於民而能濟眾, 何如? 可謂仁乎? 子曰: 何事於仁, 必也聖乎 (Ung dã 雍也) Tử Cống nói: Nếu có người thi ân rộng khắp và cứu giúp dân chúng, thì người ấy thế nào? Có thể gọi là người có đức nhân không? Khổng Tử đáp: Nào phải chỉ có đức nhân thôi! Hẳn phải là bậc thánh rồi!

▸ Từng từ: 博施濟眾