Từ điển Hán Nôm Việt - Tự học tiếng Trung

ⓘ Xem hướng dẫn sử dụng.

尚 - thượng

呂尚 lã thượng

Từ điển trích dẫn

1. Tự "Tử Nha" 子牙, họ Khương, người Đông Hải. Tuổi già ở ẩn bên dòng sông Vị, gặp "Chu Văn Vương" 周文王 ở đây. Sau giúp "Vũ vương" 武王 thắng nhà Ân, được phong ở Tề. Hiệu là "Thái Công Vọng" 太公望. Hậu thế xưng là "Khương Thái Công" 姜太公, "Lã Vọng" 呂望, "Khương Thượng" 姜尚.

▸ Từng từ: 呂尚

和尚 hòa thượng

和尚

hòa thượng

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

hòa thượng, sư

Từ điển trích dẫn

1. Là bậc tôn sư thân cận dìu dắt các "Sa-di" 沙彌 hoặc "Tỉ-khâu" 比丘, vì vậy cũng được gọi là Thân giáo sư hoặc Lực Sinh. Trong thời gian đầu của Phật giáo tại Ấn Ðộ, người ta phân biệt hai vị thầy của một người mới nhập "Tăng-già" 僧伽, đó là "Hòa thượng" 和尚 và "A-xà-lê" 阿闍梨 (hoặc "Giáo thụ" 教授). Hòa thượng là người dạy các đệ tử biết trì Giới, thực hành nghi lễ, và vị Giáo thụ là người giảng Pháp, ý nghĩa của kinh sách. Vì thế mà danh từ Hòa thượng đồng nghĩa với từ Luật sư hoặc Giới sư trong thời này.
2. Tại Ðông và Nam Á, danh hiệu Hòa thượng là chức vị cao nhất mà một người tu hành có thể đạt được, cao hơn cả vị A-xà-lê. Muốn mang danh hiệu này một vị tăng phải đạt được những tiêu chuẩn đạo đức, thời gian tu tập (tuổi hạ).... và danh hiệu này được ban trong một buỗi lễ long trọng. Danh từ này sau cũng được dùng chỉ những vị tăng cao tuổi, trụ trì một ngôi chùa và có đức hạnh, tư cách cao cả mặc dù chưa được chính thức phong hiệu.
3. Danh hiệu "Ðại Hòa thượng" cũng thường được sử dụng trong Thiền tông để chỉ những vị Thiền sư. Theo những nghi thức tụng niệm trong một Thiền viện tại Nhật Bản, thiền sinh phải tưởng niệm đến hệ thống truyền thừa từ Phật "Thích-ca Mâu-ni" 釋迦牟尼 đến vị "Lão sư" 老師 đang trụ trì và tụng danh hiệu của chư vị.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên gọi vị tăng ( tu sĩ Phật giáo ).

▸ Từng từ: 和尚

尚书 thượng thư

尚书

thượng thư

giản thể

Từ điển phổ thông

quan thượng thư

▸ Từng từ: 尚书

尚享 thượng hưởng

尚享

thượng hưởng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Mong về mà nhận lấy. Tiếng thường dùng để kết thúc bài văn tế ngày xưa.

▸ Từng từ: 尚享

尚書 thượng thư

尚書

thượng thư

phồn thể

Từ điển phổ thông

quan thượng thư

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Vị quan đứng đầu một bộ trong triều, tương đương với Tổng trưởng, Bộ trưởng ngày nay.

▸ Từng từ: 尚書

尚武 thượng võ

尚武

thượng võ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Ham chuộng sức mạnh — Ta còn hiểu là tinh thần cao cả, trọng sức mạnh mà không dùng sức mạnh vào điều trái quấy thấp hèn.

▸ Từng từ: 尚武

尚父 thượng phủ

尚父

thượng phủ

Từ điển trích dẫn

1. § Cũng viết là: 尚甫.
2. Chỉ "Lã Vọng" 呂望. § Ý tôn kính như bậc cha.
3. Sau dùng để tôn xưng bậc đại thần.◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "(Trác) tự thử dũ gia kiêu hoành, tự hiệu vi Thượng phủ" (卓)自此愈加驕橫, 自號為尚父 (Đệ bát hồi).

▸ Từng từ: 尚父

崇尚 sùng thượng

崇尚

sùng thượng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Quý trọng ưa chuộng.

▸ Từng từ: 崇尚

时尚 thì thượng

时尚

thì thượng

giản thể

Từ điển phổ thông