Từ điển Hán Nôm Việt - Tự học tiếng Trung

1. Thực ra, tình huống thật. ◇ Sơ khắc phách án kinh kì 初刻拍案驚奇: "Hài nhi kì thật bất nhận đắc đa nương, nhất thì xung tràng, vọng đa nương thứ tội" 孩兒其實不認得爹娘, 一時衝撞, 望爹娘恕罪 (Quyển tam ngũ).
2. Đúng thật, xác thật. ◇ Dương Tử 楊梓: "Chiết mạt trảm tiện trảm xao tiện xao quả tiện quả, ngã kì thật bất phạ" 折末斬便斬敲便敲剮便剮, 我其實不怕 (Dự Nhượng thôn thán 豫讓吞炭, Đệ tam chiệp).

其實

kỳ thực

phồn thể

Từ điển phổ thông

kỳ thật, kỳ thực, thực sự

▸ Từng từ: 其實

尤其 vưu kì

尤其

vưu kì

phồn & giản thể

Từ điển trích dẫn

1. Đặc biệt, nhất là, lại càng. ◎ Như: "thử địa thịnh sản thủy quả, vưu kì dĩ lê đào trứ xưng" 此地盛產水果, 尤其以棃桃著稱 vùng này sản xuất nhiều loại hoa quả, đặc biệt nổi tiếng là lê và đào.

尤其

vưu kỳ

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

nhất là, đặc biệt là

▸ Từng từ: 尤其

極其 cực kỳ

極其

cực kỳ

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

cực kỳ, rất, vô cùng

▸ Từng từ: 極其

與其 dữ kì

與其

dữ kì

Từ điển trích dẫn

1. (Liên từ) Biểu thị so sánh (lợi hại, được mất) giữa hai sự việc hoặc hai loại tình huống, để mà chọn lựa, lấy hay bỏ. ◇ Luận Ngữ 論語: "Lễ, dữ kì xa dã, ninh kiệm" 禮, 與其奢也, 寧儉 (Bát dật 八佾) Lễ, mà quá xa xỉ, thà rằng kiệm ước (còn hơn).

▸ Từng từ: 與其

人其人 nhân kì nhân

人其人

nhân kì nhân

Từ điển trích dẫn

1. Bắt người đó phải sống như dân thường. § Trích trong câu của Hàn Dũ 韓愈 đời Đường, viết trong bài biểu 原道 xin vua dẹp bỏ đạo Phật: "Nhân kì nhân, hỏa kì thư, lư kì cư" 人其人, 火其書, 廬其居 Bắt nhà sư về làm dân thường, đốt hết sách vở của họ, và lấy nơi ở của họ làm nơi ở cho dân.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Bắt người đó phải sống như người thường. Trích trong câu của Hàn Dũ đời Đường, viết trong bài biểu xin vua dẹp bỏ đạo Phật: » Nhân kì nhân, hỏa kì thư, lư kì cư « ( bắt thầy chùa về làm người thường, đốt hết sách vở của họ, và lấy nơi ở của họ làm nơi ở cho dân ). Hát nói của Nguyễn Công Trứ có câu: » Kẻ muốn đem nhân kì nhân hỏa kì thư lư kì cư, song đạo thống hãy rành rành công cứ « .

▸ Từng từ: 人其人

土耳其 thổ nhĩ kì

土耳其

thổ nhĩ kì

Từ điển trích dẫn

1. "Thổ Nhĩ Kì Cộng Hòa Quốc" 土耳其共和國 (tiếng Anh: Republic of Turkey).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên phiên âm của Turnique, một nước lớn ở khoảng giữa hai châu Âu, Á.

▸ Từng từ: 土耳其

廬其居 lư kì cư

廬其居

lư kì cư

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Lấy nơi ở của họ làm nhà ở. Đây là trích trong câu: » Nhân kì nhân hỏa kì thư, lư kì cư « ( đuổi thầy chùa về làm người thường, lấy lửa đốt sách vở kinh kệ của họ, lấy nơi ở và chùa chiền của họ làm nhà ở cho dân ) của bài biểu mà Hàn Dũ đời Đường dâng lên vua để xin vua trừ bỏ đạo Phật. Hát nói của Nguyễn Công Trứ có câu: » Kẻ muốn đem nhân kì nhân hỏa kì thư lư kì cư, xong đạo thống hãy rành rành công cứ «.

▸ Từng từ: 廬其居

出其不意 xuất kì bất ý

出其不意

xuất kì bất ý

Từ điển trích dẫn

1. Nguyên nói đem quân đánh nhân lúc đối phương không phòng bị. ◇ Tôn Tử 孫子: "Công kì vô bị, xuất kì bất ý" 攻其無備, 出其不意 (Kế 計). § Sau dùng "xuất kì bất ý" 出其不意 chỉ hành động bất ngờ ngoài ý liệu của người khác.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xảy ra vào lúc không ngờ.

▸ Từng từ: 出其不意

狼跋其胡 lang bạt kì hồ

狼跋其胡

lang bạt kì hồ

Từ điển trích dẫn

1. Con chó sói giẫm lên cái phần da cổ của nó, lúng túng không biết làm sao. Nghĩa bóng: Sự lúng túng, khó xử, tiến thoái lưỡng nan. (Xem: "Thi Kinh" 詩經, "Quốc phong" 國風, "Bân" 豳, "Lang bạt" 狼跋).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Con chó sói dẫm lên cái phần da cổ của nó, lúng túng không biết làm sao. Chỉ sự lúng túng, khó xử — Ta lại hiểu là sống trôi dạt đó đây ( không rõ tại sao ).

▸ Từng từ: 狼跋其胡

莫名其妙 mạc danh kì diệu

莫名其妙

mạc danh kì diệu

Từ điển trích dẫn

1. Không hiểu ra sao cả, không sao nói rõ được, quái lạ. ◇ Cận thập niên chi quái hiện trạng 近十年之怪現狀: "Ngã đảo mạc danh kì diệu, vi thậm hốt nhiên đại thỉnh khách khởi lai?" 我倒莫名其妙, 為甚忽然大請客起來 (Đệ ngũ hồi).
2. ☆ Tương tự: "mạc minh kì diệu" 莫明其妙, "bất minh sở dĩ" 不明所以.
3. ★ Tương phản: "hoảng nhiên như ngộ" 恍然如悟.

▸ Từng từ: 莫名其妙