ⓘ Xem hướng dẫn sử dụng.  
丈 - trượng
丈人 trượng nhân
丈人

trượng nhân

Từ điển trích dẫn

1. Người lớn tuổi, trưởng lão.
2. Tiếng xưng tổ phụ thời xưa.
3. Tên một vì sao.
4. Tiếng gọi cha vợ, ông nhạc. ☆ Tương tự: "nhạc phụ" 岳父, "nhạc trượng" 岳丈.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người lớn tuổi, già cả đáng kính trọng — Tiếng gọi cha vợ với ý kính trọng.

▸ Từng từ: 丈 人
丈夫 trượng phu
丈夫

trượng phu

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

1. đàn ông
2. người chồng

Từ điển trích dẫn

1. Con trai thành niên. § Ngày xưa lấy tám tấc ("thốn" 寸) là một thước ("xích" 尺), mười "xích" 尺 là một "trượng" 丈; cho nên con trai thành niên cao khoảng tám "xích" gọi là "trượng phu" 丈夫.
2. Con trai. § Tức "nam hài tử" 男孩子. ◇ Quốc ngữ 國語: "Sanh trượng phu nhị hồ tửu, nhất khuyển; sanh nữ tử, nhị hồ tửu, nhất đồn" 生丈夫二壺酒, 一犬; 生女子, 二壺酒, 一豚 (Việt ngữ thượng 越語上).
3. Vợ gọi chồng là "trượng phu" 丈夫. ◇ Thủy hử truyện 水滸傳: "Chỉ kiến lão bà vấn đạo: Trượng phu, nhĩ như hà kim nhật giá bàn chủy kiểm?" 只見老婆問道: 丈夫, 你如何今日這般嘴臉? (Đệ thập thất hồi).
4. Bậc tài trai có khí tiết. ◇ Tào Thực 曹植: "Trượng phu chí tứ hải, Vạn lí do bỉ lân" 丈夫志四海, 萬里猶比鄰 (Tặng Bạch Mã Vương Bưu thi 贈白馬王彪詩).

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn ông tài giỏi đáng kính trọng. Bản dịch Chinh phụ ngâm khúc : » Trượng phu còn thơ thẩn miền khơi «.

▸ Từng từ: 丈 夫
丈老 trượng lão
丈老

trượng lão

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tiếng gọi người già cả với ý kính trọng. Cũng nói: Lão trượng.

▸ Từng từ: 丈 老
公丈 công trượng
公丈

công trượng

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

decamét, 10 mét

▸ Từng từ: 公 丈
妹丈 muội trượng
妹丈

muội trượng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như Muội tế 妹婿.

▸ Từng từ: 妹 丈
姨丈 di trượng
姨丈

di trượng

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như Di phụ 姨父.

▸ Từng từ: 姨 丈
岳丈 nhạc trượng
岳丈

nhạc trượng

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

bố vợ

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Như Nhạc phụ 岳父.

▸ Từng từ: 岳 丈
方丈 phương trượng
方丈

phương trượng

Từ điển trích dẫn

1. Căn phòng của vị trụ trì trong một ngôi chùa. § Ghi chú: "Duy-Ma-Cật sở thuyết kinh" 維摩詰所說經 nói cư sĩ Duy-Ma-Cật tu hành trong một căn phòng một trượng vuông, mà dung lượng vô hạn. Sau gọi "phương trượng" 方丈 là nơi trụ trì trong một ngôi chùa. ◇ Thủy hử truyện 水滸傳: "Giá cá đại tự như hà bại lạc đắc nhẫm địa? Trực nhập phương trượng tiền khán thì, chỉ kiến mãn địa đô thị yến tử phẩn" 這個大寺如何敗落得恁地? 直入方丈前看時, 只見滿地都是燕子糞 (Đệ lục hồi) Ngôi chùa lớn sao mà đổ nát thế này? Đi thẳng vào phương trượng thì chỉ thấy mặt đất đầy cứt chim én.
2. Vị trụ trì của một ngôi chùa. ◇ Nho lâm ngoại sử 儒林外史: "Bần tăng (...) hậu tại kinh sư Báo Quốc tự tố phương trượng" 貧僧(...)後在京師報國寺做方丈 (Đệ tam thập bát hồi) Bần tăng (...) sau làm phương trượng ở chùa Báo Quốc tại kinh sư.
3. Danh hiệu của một Thượng tọa trong một Thiền viện.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Một trượng vuông. Đơn vị diện tích thời cổ — Chỉ chỗ ngồi của vị vua sư trụ trì ngôi chùa. Do tích ở Tây vực xưa có vị cư sĩ là Duy Ma, ngồi trong ngôi nhà bằng đá, vuông vức một trượng, để tu niệm. Cũng chỉ vị sư trụ trì một ngôi chùa — Còn có nghĩa là phòng ở trong chùa, làm chỗ tiếp khách thập phương. Việt Nam phong tục của Phan Kế Bính có câu: » Có chỗ để khách khứa ngồi chơi, gọi là phương trượng «.

▸ Từng từ: 方 丈
老丈 lão trượng
老丈

lão trượng

phồn & giản thể

Từ điển phổ thông

người già, lão già, ông già

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tiếng kính trọng gọi người già.

▸ Từng từ: 老 丈
大丈夫 đại trượng phu
大丈夫

đại trượng phu

Từ điển trích dẫn

1. Người đàn ông chí khí hiên ngang, bất khuất. ◇ Mạnh Tử 孟子: "Phú quý bất năng dâm, bần tiện bất năng di, uy vũ bất năng khuất, thử chi vị đại trượng phu" 富貴不能淫, 貧賤不能移, 威武不能屈, 此之謂大丈夫 (Đằng văn công hạ 滕文公下) Giàu sang không mê hoặc được, nghèo khó không dời đổi được, sức mạnh không khuất phục được, như thế gọi là bậc đại trượng phu.

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Người đàn ông chí khí hiên ngang, lòng dạ thẳng thắn bất khuất.

▸ Từng từ: 大 丈 夫
表丈人 biểu trượng nhân
表丈人

biểu trượng nhân

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tiếng gọi chú bác họ.

▸ Từng từ: 表 丈 人
丈八蛇矛 trượng bát xà mâu
丈八蛇矛

trượng bát xà mâu

Từ điển trích dẫn

1. Một loại giáo dài một trượng tám thước. ◇ Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: "Bàng biên nhất tướng, viên tĩnh hoàn nhãn, đảo thụ hổ tu, đĩnh trượng bát xà mâu, phi mã đại khiếu" 傍邊一將, 圓睜環眼, 倒豎虎鬚, 挺丈八蛇矛, 飛馬大叫 (Đệ ngũ hồi) Ở bên cạnh có một tướng, mắt tròn trợn ngược, râu hùm vểnh lên, vác một ngọn bát xà mâu, tế ngựa đến thét lên.

▸ Từng từ: 丈 八 蛇 矛
萬丈高樓 平地起 vạn trượng cao lâu bình địa khởi
萬丈高樓

平地起 vạn trượng cao lâu bình địa khởi

Từ điển trích dẫn

1. (Ngạn ngữ) Lầu cao từ đất bằng cất lên từng tầng một. Tỉ dụ muôn sự muôn vật đều từ nền móng mà nên, từ nhỏ tới lớn, từ thấp lên cao, dần dần phát triển mà thành.

▸ Từng từ: 萬 丈 高 樓