楊 - dương
柳楊 liễu dương

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cây liễu và cây dương, hai loại cây cành lá mềm yếu rủ xuống rất đẹp, thường trồng làm sảnh. Bản dịch Chinh phụ ngâm khúc có câu: » Quân đưa chàng ruổi lên đường. Liễu dương biết thiếp đoạn trường này chăng « — Liễu dương tức cây dương liễu. Vương Xương Linh đời Đường có câu thơ khuê oán » Hốt kiến mạch đầu dương liễu sắc, hối giáo phu tế mịch phong hầu « Chợt thấy sắc cây dương liễu xinh tươi nơi đầu đường, thì hối hận sao ta khiến chồng ta đi kiếm sự công danh phong tước hầu nơi xa. Ý nói chồng đi đánh giặc vắng không cùng ai vui thú xem phong cảnh; ấy là người thiếu phụ có chồng đi chinh thú nơi xa. » Liễu dương biết thiếp đoạn trường này chăng « ( Chinh Phụ Ngâm ).

▸ Từng từ:
楊柳 dương liễu

dương liễu

phồn thể

Từ điển phổ thông

cây dương liễu

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cây dương và cây liễu, cành lá mềm yếu, thường trồng hai bên đường cho đẹp. Chinh phụ ngâm khúc của Đặng Trần Côn: » Dương liễu na tri thiếp đoạn trường «. Bà Đoàn Thị Điểm dịch rằng: » Liễu dương biết thiếp đoạn trường này chăng «.

▸ Từng từ:
楊桃 dương đào

dương đào

phồn thể

Từ điển phổ thông

quả khế

▸ Từng từ:
白楊 bạch dương

Từ điển trích dẫn

1. Dương liễu lá vàng có răng cưa. § Tục gọi là "đại diệp dương" .
2. Tên "cung quán" nhà Hán.

▸ Từng từ:
穿楊 xuyên dương

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Xỏ qua lá cây dương. Chỉ tài thiện xạ. Do điển Dưỡng Do Cơ người nước Sở thời Xuân Thu, đứng xa cái lá cây dương rất nhỏ tới trăm bước mà bắn cung, đều trăm phát trăm trúng. Thường nói: » Bách bộ xuyên dương «.

▸ Từng từ: 穿
長楊 trường dương

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Tên một huyện thuộc tỉnh Hồ Bắc. Cũng đọc Tràng dương. Bản dịch Chinh phụ ngâm khúc : » Kị sau còn khuất nẻo Tràng dương «.

▸ Từng từ:
百步穿楊 bách bộ xuyên dương

Từ điển trích dẫn

1. "Dưỡng Do Cơ" người nước Sở, đứng xa một trăm bước bắn lá dương liễu, mỗi phát mỗi trúng. Hình dung kĩ thuật bắn tên rất cao siêu hoặc tỉ dụ tài nghệ cao cường. ◇ Tam quốc diễn nghĩa : "Vân Trường cật liễu nhất kinh, đái tiễn hồi trại, phương tri Hoàng Trung hữu bách bộ xuyên dương chi năng" , , 穿 (Đệ ngũ thập tam hồi).

▸ Từng từ: 穿
百部穿楊 bách bộ xuyên dương

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Cách trăm bước bắn thủng lá dương. Chỉ tài thiện xạ. Do điển Dưỡng Do Cơ, người nước Sở, đứng cách xa cây dương trăm bước mà bắn trúng lá dương.

▸ Từng từ: 穿
隱惡楊善 ẩn ác dương thiện

Từ điển Nguyễn Quốc Hùng

Che dấu điều xấu của người mà nêu cao điều tốt của người. Chỉ lòng dạ quảng đại của bậc quân tử.

▸ Từng từ: